สมาธิต่ำกว่าปฐมฌาน ทำให้สิ้นอาสวะได้หรือไม่

การสิ้นไปแห่งอาสวะอาศัยฌาน พระพุทธเจ้าทรงตรัสว่า การสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย สามารถเกิดขึ้นได้โดยอาศัยปฐมฌานบ้าง ทุติยฌานบ้าง ตติยฌานบ้าง จตุตถฌานบ้าง หรืออาศัยฌานในอรูปภูมิ เช่น อากาสานัญจายตนะ วิญญา

พระพุทธเจ้าตรัสว่า ภิกษุในธรรมวินัยนี้ สามารถทำให้แจ้งซึ่ง เจโตวิมุติ และ ปัญญาวิมุติ คือความหลุดพ้นทั้งทางใจและทางปัญญา เป็นการหลุดพ้นที่สิ้นอาสวะโดยสิ้นเชิง รู้แจ้งในปัจจุบัน ด้วยปัญญาอันยอดยิ่งของ

ปฐมฌาน คือ หนทางของการตรัสรู้ ดูกรราชกุมาร… ครั้งนั้น อาตมภาพระลึกขึ้นมาได้ว่า ในงานวัปปมงคลของพระเจ้าศากยะผู้เป็นพระบิดา ขณะที่มหาชนล้วนสนุกสนานอยู่ในพิธี อาตมภาพกลับนั่งอยู่เพียงลำพังใต้ ร่

เอกัคคตาจิต เมื่อจิตตั้งมั่นเป็นหนึ่ง (เอกัคคตาจิต) ไม่ฟุ้งซ่าน ความตั้งมั่นเช่นนี้เกิดขึ้นได้จากเหตุหลายอย่าง เช่น เกิดจากความไม่โกรธ ไม่ผูกเวร เกิดจากการระลึกถึงแสงสว่าง เกิดจากความไม่ฟุ้งซ่าน เกิด