เนื่องด้วยละคร บุพเพสันนิวาส กำลังโด่งดังไปทั่ว พร้อมๆ กับ หลากหลายแนวคิดและข้อสงสัย หนึ่งในนั้น ก็เป็นความเห็นเกี่ยวกับผีแม่การะเกด ที่ตอนต้นเรื่องละครทำบทให้ มีเจ้าหน้าที่ลากตัวไปในนรกแล้ว แต่กลับมาปรากฏตัวให้นางเอกเห็นได้ใหม่ นี่เป็นเพียงแค่แนวคิดในละคร หรือเป็นไปได้ในหลักทางพระพุทธศาสนา
ผมจึงลองทบทวนเรื่องราวในตำราพบว่า มีตัวอย่างคล้ายกันนี้ เช่นเดียวกัน ภาษาตำรา เรียกกรณีนี้ว่า กรรมตัดรอน (หนึ่งในสี่ ของการให้ผลของกรรม) ในที่นี้จะขอยก 2 ตัวอย่าง
ตัวอย่างแรกเกิดในยุคพระพุทธเจ้าของเรา เป็นเรื่องของพระนางมัลลิกา เมียเอกของพระเจ้าปเสนทิโกศล ราขชองค์หนึ่งในสมัยนั้น พระนางได้สร้างบุญใหญ่ร่วมกับสามี ชนิดไม่ให้ใครจะทำได้ในยุคนั้น คือการถวายทานแด่พระพุทธเจ้า และสาวกแบบจัดพิธีกรรมการถวายอย่างยิ่งใหญ่อลังการ เช่นให้ช้างมายืนกางร่มให้พระทุกรูป ให้เจ้าชายเจ้าหญิงมาบดเครื่องหอม บูชาระหว่างที่พระท่านฉัน ฯลฯ
แต่หลังจากนั้น นางก็ได้ไปสร้างกรรม ด้วยการลอบเป็นชู้กับอดีตชาติสามี ที่ไปเกิดเป็นสัตว์ แม้พระราชาเห็นเข้า นางก็ยังฉลาดแกมโกง หลอกพระราชาว่า ถ้าใครไปยืนตรงนั้น จะเห็นภาพไม่เป็นมงคล แล้วนางก็แกล้งให้พระราชาไปในสวน แล้วนางทำทีไปยืนดู ที่พระราชาดูอยู่ แล้วก็หลอกพระราชาวว่า เห็นพระองค์กำลังเสพกามกับสัตว์เหมือนกัน พระราชาก็หลงเชื่อ
ครั้นพอนางจะละโลก จิตหวนนึกถึงกรรมนี้ จึงไปเกิดในนรก พระราชาก็เตรียมมาถามพระพุทธเจ้าว่า นางไปเกิดที่ไหน พระพุทธเจ้าก็บันดาลให้พระราชาลืมถาม เพราะหากถามแล้วพระองค์ตอบว่า นางไปนรก พระราชาย่อมรับไม่ได้ เพราะเห็นแต่ภาพนางสร้างบุญมากมาย ไปนรกได้ไง
ครั้นพอเวลาผ่านไป ไม่กี่วัน พระนางมัลลิกา ทนทุกข์ในนรก เกิดนึกถึงบุญใหญ่ที่ตัวเคยทำไว้ได้ กลายเป็นผลกรรมตัดรอน ส่งผลให้นางไปเกิดในสวรรค์ทันที คราวนี้ พระราชานึกได้ เลยมาถามพระพุทธเจ้าใหม่อีกรอบ พระพุทธเจ้าจึงบอกว่า นางไปเกิดแล้ว ในสวรรค์ชั้นนั้นชั้นนี้ พระราชาก็เป็นปลื้มไป (มีต่อ)
ลงนรกไปแล้ว กลับขึ้นมาได้ภายในไม่กี่วัน เป็นแนวคิดละคร หรือมีหลักศาสนา
ผมจึงลองทบทวนเรื่องราวในตำราพบว่า มีตัวอย่างคล้ายกันนี้ เช่นเดียวกัน ภาษาตำรา เรียกกรณีนี้ว่า กรรมตัดรอน (หนึ่งในสี่ ของการให้ผลของกรรม) ในที่นี้จะขอยก 2 ตัวอย่าง
ตัวอย่างแรกเกิดในยุคพระพุทธเจ้าของเรา เป็นเรื่องของพระนางมัลลิกา เมียเอกของพระเจ้าปเสนทิโกศล ราขชองค์หนึ่งในสมัยนั้น พระนางได้สร้างบุญใหญ่ร่วมกับสามี ชนิดไม่ให้ใครจะทำได้ในยุคนั้น คือการถวายทานแด่พระพุทธเจ้า และสาวกแบบจัดพิธีกรรมการถวายอย่างยิ่งใหญ่อลังการ เช่นให้ช้างมายืนกางร่มให้พระทุกรูป ให้เจ้าชายเจ้าหญิงมาบดเครื่องหอม บูชาระหว่างที่พระท่านฉัน ฯลฯ
แต่หลังจากนั้น นางก็ได้ไปสร้างกรรม ด้วยการลอบเป็นชู้กับอดีตชาติสามี ที่ไปเกิดเป็นสัตว์ แม้พระราชาเห็นเข้า นางก็ยังฉลาดแกมโกง หลอกพระราชาว่า ถ้าใครไปยืนตรงนั้น จะเห็นภาพไม่เป็นมงคล แล้วนางก็แกล้งให้พระราชาไปในสวน แล้วนางทำทีไปยืนดู ที่พระราชาดูอยู่ แล้วก็หลอกพระราชาวว่า เห็นพระองค์กำลังเสพกามกับสัตว์เหมือนกัน พระราชาก็หลงเชื่อ
ครั้นพอนางจะละโลก จิตหวนนึกถึงกรรมนี้ จึงไปเกิดในนรก พระราชาก็เตรียมมาถามพระพุทธเจ้าว่า นางไปเกิดที่ไหน พระพุทธเจ้าก็บันดาลให้พระราชาลืมถาม เพราะหากถามแล้วพระองค์ตอบว่า นางไปนรก พระราชาย่อมรับไม่ได้ เพราะเห็นแต่ภาพนางสร้างบุญมากมาย ไปนรกได้ไง
ครั้นพอเวลาผ่านไป ไม่กี่วัน พระนางมัลลิกา ทนทุกข์ในนรก เกิดนึกถึงบุญใหญ่ที่ตัวเคยทำไว้ได้ กลายเป็นผลกรรมตัดรอน ส่งผลให้นางไปเกิดในสวรรค์ทันที คราวนี้ พระราชานึกได้ เลยมาถามพระพุทธเจ้าใหม่อีกรอบ พระพุทธเจ้าจึงบอกว่า นางไปเกิดแล้ว ในสวรรค์ชั้นนั้นชั้นนี้ พระราชาก็เป็นปลื้มไป (มีต่อ)