ดูก่อน

การแบ่งฌานตามพระพุทธศาสนา รูปฌาน 4 ขั้น: คือการทำสมาธิที่ยังเกี่ยวข้องกับรูปหรืออารมณ์ที่มีลักษณะรูปธรรม เช่น ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน อรูปฌาน 4 ขั้น: เป็นสมาธิที่ละเอียดขึ้นไปอีก ไม่อิงกับร

ความสุขเป็นความรู้สึก เป็นเจตสิกของจิต สุขที่ไม่มีเราเป็นผู้สุข เป็นกำลังสมาธิ กำลังฌาน ดูจิตที่สุข คือ ดูกาย เวทนา จิต ธรรม ด้วยความมีความสุข จิตจะมีกำลัง ข้ามพ้นโคตรภู ได้เช่นกัน

ลักษณะของจิต เช่น ตั้งมั่น สงบ เป็นผลจากการเห็น“วิญญาน“ วิญญานเช่น รูปที่นั่ง การเคลื่อนไหว ความรู้สึกขณะนั้น(เวทนา) การคิด จำได้หมายรู้ เหล่านี้เป็น วิญญาน เห็นวิญญานได้ เพราะมีอีกสิ่งไป