อาณาจักรยะไข่คืออีกหนึ่งอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่ในพม่ารบกันมาตลอดบนแผ่นดินหงสาวดีถึงขนาดเคยเผาเมืองปล้นเมืองจนเมืองร้างเลยอยากทราบว่าอาณาจักรยะไข่นี่ยิ่งใหญ่แค่ไหนครับแต่ทำไมถึงไม่เคยยกมาตีกับอยุทธยา

ทำไมเมืองยะไข่ในพม่าถึงตีแตกได้ยากครับ ทำไมบุเรงนองถึงตีไม่เข้าครับ  ทำไมถึงมาตีได้ในยุคหลัง    แต่ก็ปกครองไม่ได้ครับ

คือไม่ว่าจะบุเรงนอง หรือ พระเจ้าปดุง เมื่ออาณาจักรตัวเองแข็งแกร่งแล้วก็ต้องไปตีมณีปุระ ด้วยเหตุผลอะไรครับ ในความคุ้มค่า ถ้าไม่นับห้วงพระเจ้าปดุงปราบกบฎยะไข่ที่เข้ามายังมณีปุระครับครับ 

องค์แรก ตี กรุงศรีอยุธยา จนราบคาบ ไม่สามารถฟื้นฟูอาณาจักรได้อีกเลย จนทำให้มีศิลปะของทางโยเดีย เข้ามาเพิ่มเติมในศิลปกรรมของพม่า ส่วนอีกราย ตียะไข่ อาณาจักรที่พม่าไม่เคยชนะแม้แต่ครั้งเดียว บุเรงนองก็ยั

สมัยโบราณอาณาจักรพม่าโบราณยิ่งใหญ่มากๆทั้งพุกาม อังวะ ตองอู หงสาวดี ยะไข่ ชื่อพวกนี้คืออาณาจักรที่ยิ่งใหญ่บนแผ่นดินพม่า ถือว่าเรืองอำนาจพอๆกับแผ่นดินไทยเราเช่นกรุงศรีอยุทธยา ธนบุรี รัตนโกสินทร์ บนแผ่น

คือมีเพื่อนผู้ใหญ่ชวนไปฟังเสวนาของอ.กรมศิลป์ แล้วพูดเรื่อง family tree of Nanda Bayin ค่ะ แกบอกนันทบุเรงมีมเหสีถึง 26 คน (ทุกองค์เป็นหญิงสาวมีชาติมีตระกูลสูงทั้งนั้น ส่วนมากเป็นธิดาเจ้าฟ้าไทใหญ่ มีเมื

ตอนมาบุกไทยก็ได้เปรียบหลายอย่าง 1. ทหารทำศึกมานานตั้งแต่ ปราบมอญ ถึงพระเจ้าปดุง เกือบ 30 ปี 2. ชนะยะไข่ เมืองที่บุเรงนองตีไม่ได้ 3. รวมกำลังพลได้มาก 1 แสน 4หมื่น 4. เสียกรุงครั้งที่สอง ไทยถูกกวาดต

ในเรื่องเพชรพระอุมามีการกล่าวถึงมังมหานรธาที่เป็นแม่ทัพของ พระเจ้าชนะสิบทิศบาเยงนอง ถ้าจดหมายถึงมือพระองค์แล้วยกทัพไปตีเมืองเพื่อเอาสมบัติ ขุมทรัพย์เพชรพระอุมา คิดว่าจะทำสำเร็จไหม

ดูเหมือนว่าชาวพม่าจะรู้ว่า ไปตีอาณาจักรยิ่งใหญ่อย่าง อยุธยา ยะไข่ น้อยมากๆ แต่กับมอญนี้ ที่เป็นคู่กัดมานานนี้มากกว่าฝั่งอยุธยาไหมครับ  รวมทั้ง บุเรงนอง นันทบุเรง มังกะยอชวา พระเจ้าอลองพญา พระเจ้า

ถ้าลาว ล้านนา เป็นที่ราบทั้งอณาจักร บุเรงนองจะยกทัพไปตีฮานอยมั้ย นึกๆๆ ดูอยุธยา คงต้องรับศึกหนัก ท้งซ้าย ทั้งขวา ประวัติศาสตร์ แผนที่รัฐชาติเขตแดน อาจไม่ได้เป็นแบบปัจุบัน