ความเเตกต่าง ความเอาเปรียบ ความไม่ยุติธรรม เอกราชของคาตาลัน (ตอนที่16 เมื่ออาณานิคมสเปนในทวีปอเมริกาออกจากร่มเงาของสเปน)

ในวันที่ 1 ตุลาคม 2560 ที่ผ่านมาชาวคาตาลันต่างเรียกร้องเอกราช (ก็มีบางส่วนที่ยังคงอยากรวมกับสเปน) ทำประชามติ เพื่อเอกราชของคาตาโลเนีย ต่อมาวันที่ 27 ตุลาคม 2560 รัฐสภาคาคาโลเนียประกาศเอกราชฝ่ายเดียว สาเหตุในการขอเเยก อาจมีทั้งเศรษฐกิจ ทั้งกีฬา ทั้งวัฒนธรรม  เเต่ในที่นี้จะเสนอในมุมมองของประวัติศาสตร์เท่านั้น ซึ่งมีหลายตอน ผิดพลาดประการใด เช่น เเปลผิด ข้อมูลผิด ก็เเจ้งได้ หรือ ถกเถี่ยงกัน เพื่อความรู้ต่อไป

(คอนที่1 https://pantip.com/topic/36941336 เเละ ตอนที่2 https://pantip.com/topic/36945135 ตอนที่3 https://pantip.com/topic/36948232 ตอนที่4 https://pantip.com/topic/36958700 เเละตอนที่5 https://pantip.com/topic/36962780 ตอนที่6 https://pantip.com/topic/36967458 เเละตอนที่7 https://pantip.com/topic/36973144 ตอนที่8 https://pantip.com/topic/36985242ตอนที่9 https://pantip.com/topic/36988968 ตอนที่10 https://pantip.com/topic/36993192 ตอนที่11 https://pantip.com/topic/36997321 ตอนที่12 https://pantip.com/topic/37016757 ตอนที่13 https://pantip.com/topic/37020177 เเละตอนที่14 https://pantip.com/topic/37026729 )

จากตอนที่15 https://pantip.com/topic/37030059 ภายใต้สถานการณ์ที่ไม่สงบในสเปนจากสงครามนโปเลียน(1803-1815) ในรัชสมัยของพระเจ้าFerdinand VII เเห่งสเปน ราชวงศ์บูร์บอง กับ รัชสมัยของพระเจ้าJoseph I เเห่งสเปน ราชวงศ์โบนาปาร์ต ถึงเเม้ว่าสเปนจะอ่ออนเเอลง เพราะเหตุการณ์ข้างต้น เเต่ก็มีอาณานิคมมากมายในทวีปอเมริกา โดยสเปนได้เเบ่งเขตการปกครองในทวีปอเมริกา ดังนี้ 1.)New Spain 2.)Cuba 3.)Puerto Rico 4.)Santo Domingo 5.)Guatemala 6.)New Granada 7.)Venezuela 8.)Peru 9.)Chile 10.)Rio de la Plata ซึ่งในทางปกติรัฐบาลสเปนจะเเต่งตั้ง"อุปราช"ปกครองเเทนพระเนตรพระกรรณ เเต่ด้วยสถานการณ์ไม่สงบในสเปน ราชวงศ์โบนาปาร์ตขึ้นเเทนราชวงศ์บูร์บอง ทำให้เกิดกลุ่มกบฏต้านราชวงศ์โบนาปาร์ตในสเปนหลายกลุ่มกระจัดกระจายไปตามเมืองต่างๆ ทำให้เหล่าอาณานิคมมีทางเลือก 3 ทาง ได้เเก่ 1.ยอมขึ้นกับราชวงศ์โบนาปาร์ต 2.ขึ้นกับกลุ่มกบฏในสเปนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง 3.ก่อตั้งกลุ่มกบฏเสียเองโดยอ้างการกอบกู้ราชวงศ์บูร์บอง เเต่รัฐบาลสเปนราชวงศ์โบนาปาร์ต เเละกบฏกอบกู้ราชวงศ์บูร์บอง หารู้ไม่ว่า ชาวอาณานิคมหลายคนโดยเฉพาะพวกที่เลือกทางที่3 เริ่มได้เเรงบันดาลใจจากชาวอเมริกัน (ปลดเเอกจากอังกฤษ) เเละชาวเฮติ (ปลดเเอกจากฝรั่งเศส) รวมถึงลัทธิเสรีนิยมในฝรั่งเศส เพื่อทำการใหญ่ อันเป็นภัยต่อสเปน

การทำการใหญ่ในทวีปอเมริกาก็เริ่มขึ้นในหลายพื้นที่พร้อมกัน ในปี1811 "Venezuela"ได้ทำการประกาศเอกราช โดย Cristóbal Mendoza ประธานาธิบดีคนเเรกของสาธารณรัฐVenezuelaที่1 เเต่สาธารณรัฐล่มสลายเมื่อมีการรัฐประหารของนายพลFrancisco de Miranda เเล้วปกครองประเทศด้วยระบอบเผด็จการ เเถมลำเอียงเเบ่งเเยกเชื้อชาติ (ผลงานสำคัญของท่านคือ จัดตั้งรัฐธรรมนูญVenezuela) จึงทำให้ผู้ริเริ่มการประกาศเอกราชตัวจริงอย่างนายพล"Simón Bolívar" ชาวVenezuela วัย 30 ปี (หลีกทางเพื่อให้ผู้หลักผู้ใหญ่บริหารประเทศ) เข้ารัฐประหารซ้อนในปี1813 สถาปนา สาธารณรัฐที่2 เเต่ไม่นานนักก็สเปนก็ปราบปรามได้สำเร็จในปี1814 ท่านต้องลี้ภัยไปยังเฮติ จนกระทั่งในปี1816 Simón Bolívarกลับบ้านเกิดอีกครั้ง พร้อมด้วยอาสาสมัครเฮติ ท่านได้รวบรวมชาวVenezuelaเป็นปึกเเผ่นอีกครั้ง เเล้วขับไล่ทหารสเปนออกจากบ้านเกิด สถาปนาสาธารณรัฐที่3ขึ้น โดยท่านดำรงตำเเหน่งประธานาธิบดีVenezuelaจนกระทั่งลาออกในปี1819 เพื่อทำสงครามเพื่ออิสระของเพื่อนบ้าน "เขตNew Granada" โดยท่านได้รับการเลือกตั้งในเขตนั้น ท่านจึงให้สาธารณรัฐVenezuelaที่ี3 รวมตัวกันกับ เขตNew Granada (โคลอมเบีย-ปานามาในปัจจุบัน) กลายเป็น Gran Colombia โดยท่านเป็นประธานาธิบดีคนเเรก กองทัพของGran Colombia สามารถขับไล่ทหารสเปนออกจากบ้านเกิดได้เรื่อยๆ จนสามารถขับไล่ออกจากGran Colombiaได้ทั้งหมดในปลายปี1820 โดยอุปราชเเห่งVenezuela "Pablo Morillo"  เเละอุปราชเเห่งNew Granada "Juan de la Cruz Mourgeón" ยอมถอนทหารสเปนจากVenezuela-New Granada

ขณะเดียวกันกับสงครามในNew Granada เเละVenezuela ในอีกด้านหนึ่งของทวีป ชาวอาณานิคมเขตRio de la Plata ได้ประกาศอิสรภาพจากสเปนเช่นกัน โดยPrimea Junta (กลุ่มกบฏต่อราชวงศ์โบนาปาร์ตเดิมในRio de la Plata) ซึ่งมีผู้นำชื่อว่า "Manuel Belgrano" ทำการขับไล่ อุปราชBaltasar Hidalgo de Cisneros เรียกเหตุการณ์นี้ว่า May Revolution สถาปนาประเทศRio de la Plata ขึ้นมา มีเมืองหลวงคือ"Buenos Aires" ในปี1810 Rio de la Plata ได้ส่งกองทัพไปโจมตีUpper Peru (ฺBolivia ในปัจจุบัน) เเละParaguay ดินเเดนของRio de la Plata ซึ่งกองทัพสเปนยึดครองอยู่ได้ร่วมมอร่วมใจกับชาวอาณานิคมสามารถตั้งรับได้เหนียวเเน่นจนกระทั่งกองทัพRio de la Plataต้องถอนทัพกลับไป เเต่ไม่นานนัก Paraguayประกาศเอกราชจากสเปนเเละไม่ขอขึ้นกับRio de la Plataในปี1811 เเล้วในปี1812 กองทัพRio de la Plata ภายใต้การบัญชาการของเเม่ทัพJosé de San Martín สามารถเข้ายึดBanda Orientalได้สำเร็จ เเต่ทางด้านเหนือ สเปนได้ประกาศผนวกUpper Peruเข้ากับPeru ทำให้อดีตทหารเจนศึกของสเปนอย่าง เเม่ทัพJosé de San Martín ตัดสินนำทัพRio de la Plata ปลดปล่อยเพื่อนบ้านอย่างเขตChileเสียก่อน ซึ่งมีเเมทัพท้องถิ่นที่ต้องการปลดเเอกบ้านเกิดชาวชิลีคือ "Bernardo O'Higgins" เมื่อทัพท้องถิ่นสามารถยึดซานดิเอโกจึงประกาศเอกราชของChileในปี1818 ต่อมาในปี1820 José de San Martín เเห่งRio de la Plata เเละBernardo O'Higgins ประมุขเเห่งChile ได้จัดตั้งทัพพันธมิตรขึ้นไปโจมตีเขตPeruของสเปน เเละอีกทางด้านหนึ่งในปีเดียวกัน Simon Bolivar ประธานาธิบดีเเห่งGran Colombia ก็กำลังเข้าตีPeruเช่นกัน

ในอีกด้านหนึ่งของอาณานิคมสเปนในทวีปอเมริกา ย้อนกลับไปในปี1810 เขตNew Spain ชาวอาณานิคมได้ก่อกบฏต่อสเปน เเต่ก็ด้วยความกระจัดกระจาย จึงำให้รัฐบาลสเปนสามารถปราบได้เสมอ จนกระทั่งในปี1821 เเม่ทัพAgustín de Iturbide ได้รวบรวมกบฏที่กระจัดกระจายเป็นปึกเเผ่น จัดตั้งกองทัพThree Guaranteesขึ้น เเล้วสามารถขับไล่สเปนออกจากNew Spainได้สำเร็จ เเม่ทัพAgustín de Iturbideจึงปราบดาภิเษกขึ้นเป็น
จักรพรรดิAgustín I สถาปนาNew Spain เเละเขตGuatemalaที่เข้ามาสวามิภักดิ์ภายหลัง เป็น จักรวรรดิMexico พระองค์ทำการประกาศให้เขตทั้งสองเป็นอิสระจากสเปน ภายใต้รัฐใหม่นามว่า "Mexico Empire" เเต่จักรวรรดิอยู่ได้เพียง 1 ปี พระองค์ถูกโค่นจากราชสมบัติ เเล้วถูกปลงพระชนม์โดยนายทหารคู่ใจ "Guadalupe Victoria" เเล้วจัดตั้งสหรัฐเม็กซิโกที่1 ซึ่งท่านก็ขึ้นเป็นประธานาธิบดีคนเเรกเเห่งเม็กซิโก ในปีเดียวกันกับที่จักรวรรดิล่มสลาย อดีตเขตGuatemalaก็ประกาศอิสรภาพจากMexico จัดตั้ง"สหพันธ์สาธารณรัฐอเมริกากลาง"ในวันที่ 1 กรกฎาคม 1823 สุดท้ายในปี1839 สหพันธ์ก็ล่มสลาย เเตกตัวเป็น 7 ประเทศ ได้เเก่ คอสตาริกา เอล-ซัลวาดอร์ กัวเตมาลา ฮอนดูรัส นิการากัว ลอส-อัลทอส(ภายหลังล่มสลายเเตกเป็นสองส่วน ไปเข้ากับกัวเตามาลาหนึ่งส่วน เม็กซิโกหนึ่งส่วน) เเละมอสคิวโต-โคส (ภายหลังล่มสลายเเตกเป็นสองส่วน ไปเข้ากับฮอนดูรัสหนึ่งส่วน นิการากัวหนึ่งส่วน)

กลับมาที่ทวีปอเมริกาใต้ ในปี1820 กองทัพGran Colombia กองทัพRio de la Plata เเละกองทัพChile ได้ยกทัพเพื่อเข้าตีฐานที่มั่นสุดท้ายของสเปนในทวีปอเมริกาใต้ ก็คือ "เขตPeru" เเต่ในระหว่างทาง Simon Bolivar ประธานาธิบดีเเห่งGran Colombia ได้นำกองทัพไปสนับสนุน การปลดปล่อยเขตGuayaquil ซึ่งมีกลุ่มกบฏท้องถิ่น ซึ่งนำโดย"José Joaquín de Olmedo" สงครามนี้กินเวลา 2 ปี กบฏGuayaquilได้รับชัยชนะ เเล้วยอมเข้าเป็นส่วนหนึ่งของGran Colombia ในส่วนของทัพทางใต้อย่างชิลีเเละRio de la Plata ในระหว่างทางก็ทำสงครามเพื่อปลดปล่อยUpper Peru (ดินเเดนของPeru ซึ่งเเต่เดิมอยู่ในเขตRio de la Plata) โดยช่วยเหลือกลุ่มกบฏท้องถิ่น "Republiquetas" ซึ่งทำสงครามยาวนานนับสิบปี ในที่สุดในปี1825 กลุ่มกบฏก็ได้ชัยชนะ กลุ่มกบฏได้สถาปนาUpper Peru เป็น สาธารณรัฐโบลิเวีย โดยอัญเชิญ Simon Bolivar ประธานาธิบดีเเห่งGran Colombia ดำรงตำเเหน่งประธานาธิบดีคนเเรกของโบลิเวีย เเต่ท่านเป็นได้สี่เดือนก็สละตำเเหน่ง ขุนพลคู่ใจ"Antonio José de Sucre"เป็นประธานาธิบดีโบลิเวียคนต่อไป ในที่สุดในปี1826 กองทัพพันธมิตรจากทุกประเทศในอดีตอาณานิคมสเปน ได้เข้าสมทบช่วยเหลือกลุ่มกบฏท้องถิ่นของPeru ที่มี "José de la Riva Agüero" เป็นผู้นำการกบฏทำการต่อสู่นับสิบปี สุดท้ายกลุ่มกบฏได้รับชัยชนะ เเล้วสถาปนา "สาธารณรัฐเปรู" โดยอัญเชิญเเม่ทัพใหญ่เเห่งRio de la Plata "José de San Martín เป็นประธานาธิบดีคนเเรกของเปรู ในที่สุดอาณานิคมสเปนในทวีปอเมริกาจึงได้รับอิสรภาพเเทบหมดสิ้น เหลือเเต่เพียงคิวบา เเละเปอร์โตริโกเท่านั้น ต่อมา Rio de la Plata เสียดินเเดนส่วนบางส่วนให้เเก่จักรวรรดิบราซิล ซึ่งต่อมาRio de la Plata ส่วนที่เหลือกลายเป็น"อาเจนตินา" ส่วนที่เสียไป ต่อมาได้รับอิสรภาพจากบราซิล กลายเป็น อุรุกวัย ส่วน ซานโตโดมิงโกนั้น ได้ประกาศเอกราชในปี1821 จัดตั้งสาธารณรัฐสเปนนิชเฮติขึ้นมา (ปัจจุบันคือ สาธารณรัฐโดมินิกัน)

ต่อมาในปี 1830 Simon Bolivar ประธานาธิบดีเเห่งGran Colombia ถึงเเก่อสัญกรรม Gran Colombiaจึงเกิดความวุ่นวาย เพราะขาดผู้มีบารมี จึงถึงกาลล่มสลายเเตกเป็น 3 ส่วน ได้เเก่ 1. New Granada กลายเป็น สาธารณรัฐColombia (ต่อมา Panama เเยกตัวจากประเทศนี้) 2. Guayaquil กลายเป็น สาธารณรัฐEcuador 3.สาธารณรัฐVenezuelaที่4
การที่อาณานิคมสเปนในอเมริกาเเยกตัวจากร่มฉัตรสเปน ทำให้สถาบันกษัตริย์สเปนของพระเจ้าFerdinand VII เเห่งสเปน เกิดการถูกตั้งคำถาม รวมถึงอิทธิพลของลัทธิเสรีนิยม นำมาสู่การเปลี่ยนเเปลงในสเปน.................................................