ก็เรื่องสิทธินี่แหละครับ ที่สลิ่มร้องตะโกนว่า สิทธิหนีคดี ๆ ๆ ๆ ๆ นี่แหละ ขออีกสักยก
แม้จะรู้สึกเหมือนตักน้ำรดตอไม้ก็ต้องทน
ประสาหล่อโลกสวย
ก่อนอื่น ต้องว่ากันที่พื้นฐานก่อนครับ
- คนเรานั้น เมื่อเกิดมา มีอิสระเสรี นั่นก็คือ มีสิทธิเสรีภาพเป็นของตนเอง
ตรงนี้ หากคนเราเกิดมาคนเดียวโด่เด่ ก็ไม่จำเป็นต้องมีรั้วหรือกำแพงใด ๆ จำกัดสิทธิเสรีภาพนั้น
แต่เพราะคนเราไม่ได้เกิดมาโด่เด่ เสรีภาพในการใช้สิทธิจึงถูกจำกัด เพื่อความสงบสุขของส่วนรวม
นี่คือ หลักที่ว่า กฎหมายมาทีหลังคน
- คนเรานั้น มีสิทธิในการดำรงชีวิต
- คนเรานั้น เมื่อถูกดำเนินคดี กฎหมายจะถือหลักว่าเป็นผู้บริสุทธิ์อยู่จนกระทั่งมีคำพิพากษาถึงที่สุดว่าผิด
ในด้านกระบวนการยุติธรรม
คดีบางคดีที่เป็นคดีลหุโทษ คดียอมความได้ อาจให้ประกันตัวโดยไม่มีเงื่อนไข ไม่มีหลักประกัน
เรียกว่า ปล่อยตัวชั่วคราวในระหว่างการดำเนินคดี โดยไม่จำกัดสิทธิใด ๆ
ในคดีร้ายแรง ก็อาจไม่ให้ประกันตัว (ซึ่งต้องควรมีเหตุผลอันสมควรมาก ๆ เพราะการไม่ให้ประกัน ถือว่าลงโทษคนที่ยังไม่มีความผิด)
หรือให้ประกันตัวอย่างมีเงื่อนไข มีหลักประกันสูง เพื่อจำกัดสิทธิผู้ถูกกล่าวหาบางประการ จนกว่าการพิสูจน์ความจริงจะสิ้นสุด
ตรงนี้ ชัด ว่าสิทธิในชีวิตของผู้ถูกกล่าวหาโดนจำกัดไปบ้าง เช่น ห้ามเดินทางไปต่างประเทศ ยกเว้นได้รับอนุญาต
จะเห็นนะครับ ว่ากฎหมายไม่ได้จำกัดสิทธิจนเกินไป
แม้จะประกันตัวแบบมีเงื่อนไข ก็ไม่ได้จำกัดถึงขนาดว่า ห้ามหนีคดี ห้ามไปไหน ไปไหนไม่ได้
อย่างทักษิณนั่นแหละครับ ยังได้รับอนุญาตให้เดินทางไปต่างประเทศในระหว่างถูกดำเนินคดี
เมื่อทักษิณได้รับอนุญาต เขาก็มี "สิทธิ" ในชีวิตของเขา หรือแม้ไม่ได้รับอนุญาต เขาก็มีสิทธิที่จะ(หนี)ไปโดยไม่ต้องขออนุญาต
ไม่ใช่เพียงว่า เขาหมดสิทธิใด ๆ ทั้งสิ้น หากไม่ได้รับอนุญาต
ต้องรอขึ้นศาลอย่างเดียวเท่านั้น
เขาจะสู้ หรือ เขาจะหนี เป็น "สิทธิ" ในตัวตนของเขาล้วน ๆ
กฎหมายไม่ได้บังคับว่า ต้องสู้คดีอย่างเดียวเท่านั้น
การไปติดยึดอยู่แต่กับ "สิทธิตามกฎหมาย" ที่กฎหมายกำหนด ว่าหากไม่ตามที่กฎหมายกำหนดไม่ใช่สิทธิ
โดยไม่คำนึงถึง "สิทธิ" ในชีวิตของบุคคล
มันก็เกินไป
เรียกว่า ไม่ยอมรับฟังอะไรทั้งสิ้น
ถือคัมภีร์เล่มเดียว กางออกมาท่องว่า สิทธิ คือ สิ่งที่กฎหมายกำหนดให้ บลา ๆ ๆ ไปเท่านั้น
ก็คนเรา ทำอะไรก็ได้ มีอิสระเสรี เพียงแต่มีกรอบกฎหมาย มีรั้วศีลธรรม เพื่อส่วนรวม
แต่ไม่ได้หมายความว่าจะนอกกรอบหรือข้ามรั้วไม่ได้ เพียงแต่ทำแล้วถือเป็นการล้ำสิทธิคนอื่น มีบทลงโทษ
หากไม่เรียกว่า "สิทธิ" ในตัวตน แล้วจะเรียกว่าอะไร ?
(นักกฎหมายจะบอกว่า ไม่ใช่สิทธิ แต่คือการกระทำที่ผิดกฎหมาย นั่นคือมุมมองทางกฎหมาย)
คนเรา มีอำนาจ มี "สิทธิ" ในตัวตน
และคนเราใช้สิทธิในตัวตนล้ำสิทธิคนอื่น ขัดกฎหมาย ผิดศีลธรรมอยู่ทุกวัน
การหนีคดีมีความผิดไหม ?
ไม่มี กฎหมายไม่ถือว่าเป็นความผิด เพราะอะไร ?
(ตรงนี้ ผมเห็นสลิ่มเอาไปมั่วกับเรื่องแหกคุก ทั้งที่มันคนละเรื่อง หนีคดี กับ แหกคุก มันคนละโลกเลย)
นั่นเพราะ อย่างที่อธิบายไว้ข้างต้น คนทุกคนจะถือเป็นผู้บริสุทธิ์จนกว่าจะมีคำพิพากษาถึงที่สุดว่าผิด
(ปกติ กว่าจะถึงที่สุดว่าผิด ก็สามศาล เพื่อให้โอกาส และเพื่อป้องกันความผิดพลาด เพื่อความเป็นธรรมและยุติธรรมอย่างแท้จริง)
ระหว่างดำเนินคดี ก็คือผู้บริสุทธิ์ หากหนีคดี กฎหมายจึงไม่ถือว่าเป็นความผิด ไม่มีโทษ
จะสู้ หรือ จะหนี จึงเป็นเรื่องที่ผู้ถูกกล่าวหาจะเลือก เป็น "สิทธิ" ในตัวตนของบุคคลที่จะตัดสินใจ
หากสู้คดี ก็มีสิทธิในกระบวนการยุติธรรมทุกอย่าง
หากหนีคดี ก็เสียสิทธิหลายอย่าง โดนหมายจับ (ให้มาพิสูจน์ความจริง) ยกเลิกการประกันตัว ฯลฯ
ไม่ใช่กฎหมายรับรอง สิทธิในการหนีคดี
การหนีคดีไม่ใช่สิทธิในกระบวนการยุติธรรม (ที่กฎหมายกำหนด)
แต่เป็นสิทธิในตัวตนของบุคคลที่จะสู้ หรือ จะหนี
เท่านั้นเอง
ถ้าผมอธิบายให้สลิ่มเข้าใจไม่ได้ ผมถือว่าเป็นความบกพร่องของผมเองครับ ยังไงก็ต้องพยายามต่อไป เพราะเห็นใจสลิ่ม
แม้จะรู้สึกเหมือนตักน้ำรดตอไม้ก็ต้องทน
ประสาหล่อโลกสวย
ก่อนอื่น ต้องว่ากันที่พื้นฐานก่อนครับ
- คนเรานั้น เมื่อเกิดมา มีอิสระเสรี นั่นก็คือ มีสิทธิเสรีภาพเป็นของตนเอง
ตรงนี้ หากคนเราเกิดมาคนเดียวโด่เด่ ก็ไม่จำเป็นต้องมีรั้วหรือกำแพงใด ๆ จำกัดสิทธิเสรีภาพนั้น
แต่เพราะคนเราไม่ได้เกิดมาโด่เด่ เสรีภาพในการใช้สิทธิจึงถูกจำกัด เพื่อความสงบสุขของส่วนรวม
นี่คือ หลักที่ว่า กฎหมายมาทีหลังคน
- คนเรานั้น มีสิทธิในการดำรงชีวิต
- คนเรานั้น เมื่อถูกดำเนินคดี กฎหมายจะถือหลักว่าเป็นผู้บริสุทธิ์อยู่จนกระทั่งมีคำพิพากษาถึงที่สุดว่าผิด
ในด้านกระบวนการยุติธรรม
คดีบางคดีที่เป็นคดีลหุโทษ คดียอมความได้ อาจให้ประกันตัวโดยไม่มีเงื่อนไข ไม่มีหลักประกัน
เรียกว่า ปล่อยตัวชั่วคราวในระหว่างการดำเนินคดี โดยไม่จำกัดสิทธิใด ๆ
ในคดีร้ายแรง ก็อาจไม่ให้ประกันตัว (ซึ่งต้องควรมีเหตุผลอันสมควรมาก ๆ เพราะการไม่ให้ประกัน ถือว่าลงโทษคนที่ยังไม่มีความผิด)
หรือให้ประกันตัวอย่างมีเงื่อนไข มีหลักประกันสูง เพื่อจำกัดสิทธิผู้ถูกกล่าวหาบางประการ จนกว่าการพิสูจน์ความจริงจะสิ้นสุด
ตรงนี้ ชัด ว่าสิทธิในชีวิตของผู้ถูกกล่าวหาโดนจำกัดไปบ้าง เช่น ห้ามเดินทางไปต่างประเทศ ยกเว้นได้รับอนุญาต
จะเห็นนะครับ ว่ากฎหมายไม่ได้จำกัดสิทธิจนเกินไป
แม้จะประกันตัวแบบมีเงื่อนไข ก็ไม่ได้จำกัดถึงขนาดว่า ห้ามหนีคดี ห้ามไปไหน ไปไหนไม่ได้
อย่างทักษิณนั่นแหละครับ ยังได้รับอนุญาตให้เดินทางไปต่างประเทศในระหว่างถูกดำเนินคดี
เมื่อทักษิณได้รับอนุญาต เขาก็มี "สิทธิ" ในชีวิตของเขา หรือแม้ไม่ได้รับอนุญาต เขาก็มีสิทธิที่จะ(หนี)ไปโดยไม่ต้องขออนุญาต
ไม่ใช่เพียงว่า เขาหมดสิทธิใด ๆ ทั้งสิ้น หากไม่ได้รับอนุญาต
ต้องรอขึ้นศาลอย่างเดียวเท่านั้น
เขาจะสู้ หรือ เขาจะหนี เป็น "สิทธิ" ในตัวตนของเขาล้วน ๆ
กฎหมายไม่ได้บังคับว่า ต้องสู้คดีอย่างเดียวเท่านั้น
การไปติดยึดอยู่แต่กับ "สิทธิตามกฎหมาย" ที่กฎหมายกำหนด ว่าหากไม่ตามที่กฎหมายกำหนดไม่ใช่สิทธิ
โดยไม่คำนึงถึง "สิทธิ" ในชีวิตของบุคคล
มันก็เกินไป
เรียกว่า ไม่ยอมรับฟังอะไรทั้งสิ้น
ถือคัมภีร์เล่มเดียว กางออกมาท่องว่า สิทธิ คือ สิ่งที่กฎหมายกำหนดให้ บลา ๆ ๆ ไปเท่านั้น
ก็คนเรา ทำอะไรก็ได้ มีอิสระเสรี เพียงแต่มีกรอบกฎหมาย มีรั้วศีลธรรม เพื่อส่วนรวม
แต่ไม่ได้หมายความว่าจะนอกกรอบหรือข้ามรั้วไม่ได้ เพียงแต่ทำแล้วถือเป็นการล้ำสิทธิคนอื่น มีบทลงโทษ
หากไม่เรียกว่า "สิทธิ" ในตัวตน แล้วจะเรียกว่าอะไร ?
(นักกฎหมายจะบอกว่า ไม่ใช่สิทธิ แต่คือการกระทำที่ผิดกฎหมาย นั่นคือมุมมองทางกฎหมาย)
คนเรา มีอำนาจ มี "สิทธิ" ในตัวตน
และคนเราใช้สิทธิในตัวตนล้ำสิทธิคนอื่น ขัดกฎหมาย ผิดศีลธรรมอยู่ทุกวัน
การหนีคดีมีความผิดไหม ?
ไม่มี กฎหมายไม่ถือว่าเป็นความผิด เพราะอะไร ?
(ตรงนี้ ผมเห็นสลิ่มเอาไปมั่วกับเรื่องแหกคุก ทั้งที่มันคนละเรื่อง หนีคดี กับ แหกคุก มันคนละโลกเลย)
นั่นเพราะ อย่างที่อธิบายไว้ข้างต้น คนทุกคนจะถือเป็นผู้บริสุทธิ์จนกว่าจะมีคำพิพากษาถึงที่สุดว่าผิด
(ปกติ กว่าจะถึงที่สุดว่าผิด ก็สามศาล เพื่อให้โอกาส และเพื่อป้องกันความผิดพลาด เพื่อความเป็นธรรมและยุติธรรมอย่างแท้จริง)
ระหว่างดำเนินคดี ก็คือผู้บริสุทธิ์ หากหนีคดี กฎหมายจึงไม่ถือว่าเป็นความผิด ไม่มีโทษ
จะสู้ หรือ จะหนี จึงเป็นเรื่องที่ผู้ถูกกล่าวหาจะเลือก เป็น "สิทธิ" ในตัวตนของบุคคลที่จะตัดสินใจ
หากสู้คดี ก็มีสิทธิในกระบวนการยุติธรรมทุกอย่าง
หากหนีคดี ก็เสียสิทธิหลายอย่าง โดนหมายจับ (ให้มาพิสูจน์ความจริง) ยกเลิกการประกันตัว ฯลฯ
ไม่ใช่กฎหมายรับรอง สิทธิในการหนีคดี
การหนีคดีไม่ใช่สิทธิในกระบวนการยุติธรรม (ที่กฎหมายกำหนด)
แต่เป็นสิทธิในตัวตนของบุคคลที่จะสู้ หรือ จะหนี
เท่านั้นเอง