หลายๆคนมองว่าวัดทั่วไปมีสิ่งก่อสร้างใหญ่โต คนทั่วไปจึงเกิดความรู้สึกว่า
วัดนี้สอนให้ยึดติดกับวัตถุ ?
ถ้าติดวัตถุ เราก็ติดทุกอย่างล่ะ คุณใส่เสื้อคุณไม่ติดวัตถุหรือ คือบางทีมันก็เป็นความชอบ
ของแต่ละคน เหมือนพระที่ท่านชอบอยู่เงียบๆ ในป่า กับพระที่ท่านชอบอยู่ในเมือง
ก็อาจจะมองคนละวัตถุประสงค์
อย่างเช่นพระที่อยู่ในป่า ท่านชอบความเงียบ แล้วท่านก็อยู่แบบเรียบง่ายอย่างนั้น
ส่วนพระที่อยู่ในเมืองท่านอาจจะคิดว่ามาอยู่ตรงนี้ เพราะอยากจะเผยแผ่เอาคำสอนพระพุทธเจ้า
ไปให้คนรู้ ฉะนั้นฉันก็อยู่วัดในเมือง
พอเป็น "วัดเมือง" ก็จะมีสิ่งก่อสร้าง มีกุฏิ มีอะไรที่ไม่เหมือนอยู่ใน "วัดป่า"
ถ้าถามว่า วัดที่อยู่ในเมืองคือวัดที่ ติดวัตถุ เพราะมีกุฏิหลังใหญ่ มีโบสถ์ดูสวยงาม
ในขณะที่วัดป่าเขาไม่มีอย่างนี้ คือถ้า ติดวัตถุ มันก็อาจจะพูดได้เหมือนกันว่า วัดป่า เขาก็
ติดวัตถุ แต่เขาติดวัตถุแบบของเขา
เพราะฉะนั้นถ้าถามว่ามันจะ ติด หรือมัน ไม่ติด อยู่ที่ว่าเราใส่ใจกับวัตถุนั้นขนาดไหน
เหมือนในสมัยพุทธกาล พระสัมมาสัมพุทธเจ้าท่านเคยถามว่า
"เธอว่าพระภิกษุนี่เคารพพระองค์ตรงไหน "
มีโยมบอกว่า
"น่าจะเคารพพระองค์ตรงที่พระองค์เป็นผู้ใช้จีวรเก่า "
พระองค์บอก
"ไม่ใช่ เธอไปดูสาวกของเราสิเยอะแยะเลยใช้ผ้าห่อศพ เรานี่ใช้ผ้าคหบดีแพงกว่านั้นอีก
ถ้าเขาเคารพเราเพราะเราห่มผ้าอย่างนี้ ไปเทียบกับสาวกที่ดูสมถะกว่า คนก็ไปเคารพสาวกสิ
มาเคารพเราทำไม "
บางคนก็บอกว่า
"พระองค์อยู่ในเสนาสนะที่เรียบง่าย "
พระองค์บอก
"ไม่ใช่หรอก สาวกเราบางคนอยู่โคนไม้ บางคนอยู่ถ้ำ เราได้อยู่กุฏิ คันธกุฎี กุฏิมีกลิ่นหอม
เป็นกุฏิที่สร้างมามีมูลค่ากว่าถ้ำนะ เราก็ติดวัตถุสิ โน่นไม่ติดใช่ไหม เราแย่กว่า โน่นดีกว่าอย่างนี้ใช่ไหม "
พระองค์ก็เทียบให้ดูอย่างนี้ เพราะฉะนั้นสิ่งที่เรากำลังมองอยู่ว่า
ติดวัตถุ หรือไม่ติดวัตถุ ขึ้นอยู่กับว่าเรามองสิ่งนั้นอย่างไร
คนที่ใช้ชีวิตแบบสันโดษคือ
มีความพอดีในตัวเอง แต่พระองค์ก็ไม่ได้หมายความว่า ความพอดีจะเหมือนกันทุกคน
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงเปิดโอกาสให้ พระ มีความเป็นอยู่พอเหมาะพอสมกับชีวิตของ
ตนเอง เรื่องของการติดวัตถุจึงพูดไม่ได้ว่า กุฏินั้นใหม่ กุฏินี้เก่า กุฏิเก่าก็ดีกว่า
หรือพระที่ดูอายุเยอะๆ ถึงจะดูขลังกว่าพระที่อายุน้อยๆ ก็บอกไม่ได้ เพราะก็ต้องไปนั่งดูกันว่า
บางทีพระอายุเยอะพึ่งบวชมา 2 พรรษา ขณะที่พระอายุน้อยๆ บวชมาเป็น 10 พรรษา
ฉะนั้นเวลาเราไปดูอะไรที่เกี่ยวกับเรื่องของศาสนา ก็ต้องมองกลับไปที่วัตถุประสงค์
เพราะว่าพุทธศาสนาเวลาที่ พระบวชเข้ามา ท่านไม่ได้ไปมองแบบคนทางโลก
วันนี้คุณมองว่าพุทธไทยว่าสันโดษแบบไหน?
ตรรกะร่วมสมัย วัดไทยต้องเก่าคร่ำคร่าจึงเรียกว่า พุทธสันโดษหรือ?
วัดนี้สอนให้ยึดติดกับวัตถุ ?
ถ้าติดวัตถุ เราก็ติดทุกอย่างล่ะ คุณใส่เสื้อคุณไม่ติดวัตถุหรือ คือบางทีมันก็เป็นความชอบ
ของแต่ละคน เหมือนพระที่ท่านชอบอยู่เงียบๆ ในป่า กับพระที่ท่านชอบอยู่ในเมือง
ก็อาจจะมองคนละวัตถุประสงค์
อย่างเช่นพระที่อยู่ในป่า ท่านชอบความเงียบ แล้วท่านก็อยู่แบบเรียบง่ายอย่างนั้น
ส่วนพระที่อยู่ในเมืองท่านอาจจะคิดว่ามาอยู่ตรงนี้ เพราะอยากจะเผยแผ่เอาคำสอนพระพุทธเจ้า
ไปให้คนรู้ ฉะนั้นฉันก็อยู่วัดในเมือง
พอเป็น "วัดเมือง" ก็จะมีสิ่งก่อสร้าง มีกุฏิ มีอะไรที่ไม่เหมือนอยู่ใน "วัดป่า"
ถ้าถามว่า วัดที่อยู่ในเมืองคือวัดที่ ติดวัตถุ เพราะมีกุฏิหลังใหญ่ มีโบสถ์ดูสวยงาม
ในขณะที่วัดป่าเขาไม่มีอย่างนี้ คือถ้า ติดวัตถุ มันก็อาจจะพูดได้เหมือนกันว่า วัดป่า เขาก็
ติดวัตถุ แต่เขาติดวัตถุแบบของเขา
เพราะฉะนั้นถ้าถามว่ามันจะ ติด หรือมัน ไม่ติด อยู่ที่ว่าเราใส่ใจกับวัตถุนั้นขนาดไหน
เหมือนในสมัยพุทธกาล พระสัมมาสัมพุทธเจ้าท่านเคยถามว่า
"เธอว่าพระภิกษุนี่เคารพพระองค์ตรงไหน "
มีโยมบอกว่า
"น่าจะเคารพพระองค์ตรงที่พระองค์เป็นผู้ใช้จีวรเก่า "
พระองค์บอก
"ไม่ใช่ เธอไปดูสาวกของเราสิเยอะแยะเลยใช้ผ้าห่อศพ เรานี่ใช้ผ้าคหบดีแพงกว่านั้นอีก
ถ้าเขาเคารพเราเพราะเราห่มผ้าอย่างนี้ ไปเทียบกับสาวกที่ดูสมถะกว่า คนก็ไปเคารพสาวกสิ
มาเคารพเราทำไม "
บางคนก็บอกว่า
"พระองค์อยู่ในเสนาสนะที่เรียบง่าย "
พระองค์บอก
"ไม่ใช่หรอก สาวกเราบางคนอยู่โคนไม้ บางคนอยู่ถ้ำ เราได้อยู่กุฏิ คันธกุฎี กุฏิมีกลิ่นหอม
เป็นกุฏิที่สร้างมามีมูลค่ากว่าถ้ำนะ เราก็ติดวัตถุสิ โน่นไม่ติดใช่ไหม เราแย่กว่า โน่นดีกว่าอย่างนี้ใช่ไหม "
พระองค์ก็เทียบให้ดูอย่างนี้ เพราะฉะนั้นสิ่งที่เรากำลังมองอยู่ว่า
ติดวัตถุ หรือไม่ติดวัตถุ ขึ้นอยู่กับว่าเรามองสิ่งนั้นอย่างไร
คนที่ใช้ชีวิตแบบสันโดษคือ
มีความพอดีในตัวเอง แต่พระองค์ก็ไม่ได้หมายความว่า ความพอดีจะเหมือนกันทุกคน
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงเปิดโอกาสให้ พระ มีความเป็นอยู่พอเหมาะพอสมกับชีวิตของ
ตนเอง เรื่องของการติดวัตถุจึงพูดไม่ได้ว่า กุฏินั้นใหม่ กุฏินี้เก่า กุฏิเก่าก็ดีกว่า
หรือพระที่ดูอายุเยอะๆ ถึงจะดูขลังกว่าพระที่อายุน้อยๆ ก็บอกไม่ได้ เพราะก็ต้องไปนั่งดูกันว่า
บางทีพระอายุเยอะพึ่งบวชมา 2 พรรษา ขณะที่พระอายุน้อยๆ บวชมาเป็น 10 พรรษา
ฉะนั้นเวลาเราไปดูอะไรที่เกี่ยวกับเรื่องของศาสนา ก็ต้องมองกลับไปที่วัตถุประสงค์
เพราะว่าพุทธศาสนาเวลาที่ พระบวชเข้ามา ท่านไม่ได้ไปมองแบบคนทางโลก
วันนี้คุณมองว่าพุทธไทยว่าสันโดษแบบไหน?