FX/Full Frame หรือ DX/APS-C ดีกว่ากัน?

เป็นอีกหนึ่งคำถามยอดฮิตของหลายๆ คน แล้วก็มีความเห็นของช่างภาพหลายคนออกมาเสมอว่า Full Frame (ต่อไปนี้จะเรียกว่า FX) ดีกว่า APS-C (ต่อไปนี้จะเรียกว่า DX) แน่ๆ อยู่แล้วสิ ทั้งภาพคมกว่า ใสกว่า ระยะดีกว่า เบลอสวยกว่า ฯลฯ จริงๆ แล้วเป็นอย่างนั้นหรือ?

ผมจะพูดว่า ถ้าคุณจะขับรถไปตลาดหน้าปากซอย คุณจะซื้อเฟอรารี่ไปตลาดมั้ยครับ? โอเคครับ ถ้าเงินเหลือก็เอาเนอะ

เช่นเดียวกับคนที่ถ่ายภาพเพื่อเอามาลงโซเชียล อัพเฟสบุ๊ค หรืออะไรทำนองนี้ก็ไม่จำเป็นต้องใช้ FX ครับ

"อ้าว แต่ FX ภาพมันสวยกว่า DX มากเลยนะ" ถ้ายืนยันแบบนี้ เราลองมาอ่านกระทู้นี้ดูครับ ^_^

ถ้าคิดว่ามีประโยชน์บ้างก็รบกวนโหวตกันเบาๆนิดนะครับ

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

เรามาเริ่มจากสาระเบาๆ กันก่อนเนอะ FX และ DX คืออะไรกัน?

ส่วนรับภาพของกล้องดิจิตอลนั้นเรียกว่าเซ็นเซอร์ ทำงานเหมือนกับฟิล์มที่จะให้แสงมาตกกระทบบนแผ่นไวแสงจนเกิดรูปภาพ เซ็นเซอร์ของกล้องดิจิตอลมาทำหน้าที่ตรงนี้เหมือนกับฟิล์ม เซ็นเซอร์ที่มีขนาดเท่ากับแผ่นฟิล์มหนึ่งรูปเรียกว่า Full Frame (์Nikon เรียกว่า FX) เซ็นเซอร์ที่มีขนาดเล็กลงมาเรียกว่า APS-C (Nikon เรียกว่า DX) และอีกขนาดที่เล็กลงมาและมีในกล้อง Mirrorless ส่วนใหญ่คือ Micro Four Thirds ทุกๆ อย่างที่กล่าวมามีหน้าที่เดียวกันคือรับแสงเพื่อมาเปลี่ยนเป็นรูปภาพในกล้อง


จริงๆ ยังมีอีกหลายขนาด แต่ที่กล่าวมา 3 ขนาดข้างบนคือขนาดที่คนนิยมสุด

แล้วขนาดเซ็นเซอร์ที่เปลี่ยนไปต่างกันยังไง?

ขนาดเซ็นเซอร์จะใช้ไซส์ FX เป็นตัวเปรียบเทียบเป็นหลักเพราะขนาดเท่าฟิล์ม 35mm จะมีขนาดที่ใหญ่กว่าจึงสามารถเก็บรายละเอียดได้มากกว่า ในขณะที่ขนาดที่เล็กลงนั้นจะเก็บรายละเอียดได้น้อยลง และเก็บภาพ "ได้แค่ส่วนหนึ่งของระยะเลนส์จริง" ดูง่ายๆ ตามรูปภาพข้างล่างนี้

cr.https://photographylife.com/what-is-crop-factor

จากภาพจะเห็นได้ว่า FX หรือ Full Frame เก็บภาพได้กว้างกว่าภายขนาดวงกลมของเลนส์ ในขนะที่ DX หรือ APS-C จะเก็บภาพเดียวกันได้แคบลงมาเหลือแค่ส่วนหนึ่งของที่ FX เก็บได้ ส่งผลให้ภาพที่ถ่ายด้วย DX จะ "ดูไกลกว่า" ภาพที่ถ่ายด้วย FX เราจึงมีค่าเปรียบเทียบทางยาวเลนส์ในฟอร์แมท DX เป็น คูณ 1.5 ของระยะจริงของเลนส์ใน Nikon และ 1.6 ใน Canon

ยกตัวอย่างเช่นเราถ่ายภาพหนึ่งที่ระยะ 50mm บน FX เมื่อนำเลนส์ตัวเดียวกันมาใส่กล้องเล็กจะทำให้เก็บภาพได้ในพื้นที่เล็กกว่า กลายเป็นระยะเทียบเท่า 50 x 1.6 = 80mm(ใน Canon) หรือ 50 x 1.5 = 75mm(ใน Nikon) นั่นเอง

คำถามคือ ความละเอียดลดลง เก็บภาพได้แคบลง แล้วมันใสน้อยลงหรือเบลอได้ต่างกันมั้ยเอ่ย?

เอางี้ เรามาลองดูภาพเปรียบเทียบกัน

ภาพหนึ่งถ่ายด้วย Nikon D810 อีกภาพด้วย D300s ใช้เลนส์ 24mm-70mm f2.8 ตัวเดียวกันทั้งคู่ ทั้งสองรูปแค่แก้สีให้ใกล้เคียงกันและ crop รูปของ FX ในขนาดใกล้เคียงกับ DX ถ่ายที่ "ระยะเลนส์เดียวกัน" คือ 70mm ทั้งสองรูปที่ f2.8

ถ้ามันง่ายไปและยังมีคนดูออกว่ามันต่างกัน งั้นเพิ่มอะไรนิดๆ หน่อยๆ ให้เดากันเล่นๆ เนอะ ^^

ภาพนี้เพิ่ม "ระยะเทียบเท่า" ไปอีกหนึ่งรูป โดยถ่ายที่ระยะ 48mm ที่ f2.8 เช่นกัน และ crop ให้ระยะใกล้เคียงกับภาพอื่น

เอาล่ะครับ คราวนี้มากาความแตกต่างกันดีกว่า ดูออกรึเปล่าครับว่าภาพไหนถ่ายด้วยกล้องอะไร? ระยะเท่าไหร่? มีภาพไหนใสกว่าหรือเบลอสวยกว่ามั้ยเอ่ย?

ติ๊กต่อก ติ๊กต่อก
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.

เฉลยยยย

รูปแรก

รูปที่สอง

มีใครตอบถูกเพราะดูความแตกต่างออกมั้ยน้า ^^

มาดูภาพจริงๆ กันนิดหนึ่งก่อนจะไปต่อตอนจบเนอะ


ข้างบนคือระยะจริงก่อนที่จะ crop มาให้เท่ากันใกล้เคียงกัน จะเห็นได้ว่า ที่ระยะเทียบเท่าของกล้อง DX กับ FX จะมีสัดส่วนผิดไปนิดหน่อย เพราะ DX ต้องถ่ายกว้างกว่า แต่ที่ระยะเดียวกันจะดูเข้าไปใกล้กว่าใน DX และ "ไม่มีความต่างกันในเรื่องความใสหรือความเบลอแต่อย่างใด" เพราะเอาจริงๆ รูปของ DX มันก็คือการนำรูปของ FX มา crop ให้เล็กลงเท่านั้นเองครับ

ถ้าถามว่าภาพเล็กลง ความละเอียดก็น้อยลงสิ? ใช่ครับ มันละเอียดน้อยลงแน่นอน เพียงแต่มันพอสำหรับการใช้งานหรือไม่? ต่างหากครับ ภาพตัวอย่างที่เอามาลงในกระทู้จะใช้ FX หรือ DX ก็เกินพอไปไกล ต้องย่อลงมาอยู่ดี เหมือนที่ผมบอกไว้ตอนต้นกระทู้ เราคงไม่ต้องซื้อเฟอรารี่มาเพื่อขับไปซื้อต้มเลือดหมูที่ตลาดหน้าปากซอยใช่มั้ยครับ ^^

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

สรุปกันหน่อย

1. จากทฤษฎีที่ว่า Crop factor มันก็แค่ขนาดเซ็นเซอร์ที่เล็กลง บวกกับผลการทดลองข้างต้นทำให้รู้ว่า การถ่ายภาพด้วยเซ็นเซอร์ขนาดต่างกันไม่มีผลต่อความละเอียดภาพหรือความใสของภาพใดๆ ทั้งสิ้นที่ "ระยะเลนส์เดียวกัน"
2.กลับกันคือจะมีผลให้เห็นความกว้างของภาพรวมไม่เท่ากัน แน่นอนไม่ได้หมายความว่า DX ถ่ายได้ไกลกว่า แต่มันเท่ากันเพียงแค่ถูก crop ลงมาให้ดูไกลกว่าเท่านั้น
3.แต่ถ้าใช้ "ระยะเทียบเท่า" จะเห็นภาพใน DX ระยะเท่ากับ FX ในระยะที่กว้างกว่า นี่จึงเป็นเหตุผลที่หลายๆ คนบอกว่ามันเบลอไม่สวยเหมือนกัน เพราะมันแค่ระยะเทียบเท่าครับ ไม่ใช่ระยะเดียวกัน
4.เพราะฉะนั้นถ้าอยากถ่ายกว้างๆ ต้องใช้ FX ครับ เพราะ DX จะ crop ลงมาทำให้ภาพแคบลง ระยะ 12mm ของ FX จะกลายเป็น 18-19.2 ใน DX เลย
5.แต่ถ้าอยากถ่ายไกลจะใช้ FX หรือ DX ก็ได้ เพียงแค่ DX จะสะดวกกว่าหน่อยตรงที่ไม่ต้องมานั้ง crop เอง แต่ในทางกลับกันก็จะไม่ได้ภาพรอบๆ ด้วยครับ
6.ถ้าจะใช้เลนส์ DX ไม่ว่าจะบนฟอร์แมทไหนก็ได้ภาพเดียวกันล่ะครับ เว้นแต่ถ้าไม่ crop บน FX ก็จะติดขอบเลนส์มาด้วย

รูปนี้ถ่ายด้วย Nikon D810 และเลนส์ Sigma 8mm-16mm f4.5-5.6 ที่ระยะ 8mm(เทียบเท่า 12mm) โดยไม่ crop

สุดท้าย สิ่งที่สำคัญที่สุดสำหรับการถ่ายภาพคือความคิด ไม่ใช่อุปกรณ์นะครับ

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
เขียนไปเขียนมารู้สึกว่าอาจจะต่องเข้าใจศัพท์ด้านการถ่ายภาพนิดหน่อยถุงจะรู้เรื่องแฮะ 555555
หวังว่าจะมีประโยชน์กับใครก็ตามที่จะซื้อกล้องแล้วมีคำถามว่า FX/Full Frame หรือ DX/APS-C ดีกว่ากัน? นะครับ แล้วก็บอกให้คนอื่นรู้ด้วยก็ดีเนอะ ^^

ใครมีอะไรเพิ่มเติมคอมเมนท์ได้เลยนะครับ