Review: ฉลาดเกมส์โกง (นัฐวุฒิ พูนพิริยะ, 2017) เขียนโดย Form Corleone

กระทู้สนทนา

ฉลาดเกมส์โกง (ภาพยนตร์) ภาพยนตร์ระทึกขวัญ ภาพยนตร์ไทย ภาพยนตร์

ฉลาดเกมส์โกง (นัฐวุฒิ พูนพิริยะ, 2017) คะแนน B+
#ไม่สปอย #ไปดูเลย

By Form Corleone

" ระบบที่ล้มเหลว ความดีหรือความชั่ว สำนึกหรือต่อยอด " เรารอคอยหนังไทยที่แหวกแนวแตกต่างออกไปมานานพอสมควร ในสมัยที่หนังไทยมีแต่หนังตลก หนังรักน้ำเน่า หรือหนังผีกะโหลกกะลาเต็มบ้านเต็มเมืองไปหมด ความกล้าที่จะทำหนังแนวอื่นถือเป็นสิ่งดีงามที่ควรค่าแก่การชื่นชม แน่นอนว่า อารมณ์ความรู้สึกตอนแรกจบนั้นเรารู้สึกชอบหนังเรื่องนี้ค่อนข้างมากถึงมากที่สุด แต่พอนั่งคิดถึงวิธีต่างๆที่หนังนำเสนอแล้วดูจะเป็นอะไรที่ตื้นเกินไปนิด เพราะเมื่อมองกันจริงๆตัวหนังเต็มไปด้วยช่องว่างหรือจุดผิดพลาดหลายต่อหลายอย่าง อาทิเช่น การเซ็ตติ้งที่ดูไม่เป็นธรรมชาติหรือการวางเหตุการณ์ที่ดูจงใจเกินความรู้สึกที่ควรจะเป็นไปได้จริงๆ ฉากบีบคั้นหัวใจที่บางทีก็เยอะเกินไป ความสมเหตุสมผลในการโกงข้อสอบที่ดูง่ายและจงใจจนเกินจะหลงเชื่อในหลายๆฉาก ซึ่งคงเป็นการตั้งใจทำเพื่อให้หนังดำเนินต่อไปได้ในแนวทางที่ตัวผู้กำกับหรือคนเขียนบทต้องการจะให้เป็น ถึงอย่างนั้น ด้วยการตัดสลับภาพผนวกการตัดต่อที่ชวนตื่นเต้นเร้าอารมณ์อยู่ตลอดเวลาก็ช่วยกลบร่องรอยเหล่านั้นไปได้ จนกลายเป็นฉากระทึกขวัญที่ดีมากๆ และทำให้เราร่วมลุ้นแบบสุดตัว และถึงแม้ว่าสิ่งที่ตัวละครกำลังทำอยู่นั้นจะผิดกับสามัญสำนึกมโนธรรมที่ดีงามอยู่ก็ตาม เราก็ยังรู้สึกเอาใจช่วยให้ตัวละครรอดพ้นจากการโดนจับได้ ซึ่งเป็นสิ่งที่ตัวหนังทำสำเร็จในระดับที่เราไม่รู้สึกว่าตัวละครในเรื่องคือความชั่วร้าย แต่เรากลับรู้สึกเห็นใจ+สงสาร ในเวลาที่ตัวละครตกอยู่ในภาวะคับขัน และเราก็กลายร่างเป็นหนึ่งในผู้โกงข้อสอบหรือผู้สมรู้ร่วมคิดไปโดยหลีกหนีไม่ได้เลย ซึ่งทั้งหมดนั้นตอบโจทย์ความบันเทิงได้ในระดับที่ดีมากๆ จนหาหนังไทยเรื่องไหนที่ให้ความสนุกบันเทิงชวนระทึกเท่า 'ฉลาดเกมส์โกง' แทบจะมองไม่เห็นหนังไทยเรื่องไหนที่ทำได้ขนาดนี้

พัฒนาการของตัวละครแต่ละตัว คือสิ่งที่เราชอบมากๆ ในระดับที่เข้าใจและจับต้องได้ สมเหตุสมผลมีน้ำหนักรองรับ จากมืดกลายเป็นสว่าง จากสว่างกลายเป็นมืด ลงลึกถึงสภาพจิตใจ ตัวละครแต่ละตัวมีมิติที่สะท้อนถึงสังคมไทยในระดับวัยรุ่นจนถึงโครงสร้างระบบข้างบน ซึ่งเป็นประเด็นที่เรารับรู้และเข้าใจกันอยู่แล้ว หนังเรื่องนี้จึงเปรียบเสมือนข้อความส่งต่อให้วัยรุ่นหรือผู้ใหญ่ได้ตระหนักถึงบางสิ่งที่เราเรียนรู้และเข้าใจมาตลอดเกี่ยวกับโครงสร้างระบบการศึกษาไทย ระบบโรงเรียน ที่ไม่ค่อยมีใครหยิบมานำเสนอแบบตรงไปตรงมา ระบบการโกงต่างๆ ตั้งแต่ชั้นบนลงมาชั้นล่าง และจิตสำนึกต่อบางสิ่งที่เราไม่ได้ตระหนักถึงและทำกันต่อๆมาจนกลายเป็นธรรมเนียมปฏิบัติไปแล้วในสังคมนี้ ตัวละคร ลิน (ชุติมณฑน์ จึงเจริญสุขยิ่ง) และแบงค์ (ชานน สันตินธรกุล) จึงเป็นตัวละครที่ค่อนข้างจะโชคร้าย แตกต่างจาก พัฒน์ (ธีรดนย์ ศุภพันธ์ภิญโญ) และ เกรซ (อิษยา ฮอสุวรรณ) ที่เป็นลูกคนรวย ช่องว่างทางสังคมจึงแตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัดเจน คำถามคือ สิ่งที่ตัวละครเลือกทำนั้นเป็นสิ่งที่ผิดหรือเพราะความดีไม่ได้ตอบสนองให้คนเลือกที่จะทำดี หรือเราจะโทษความความซวยที่เกิดขึ้นกันแน่ ซึ่งพัฒนาการของตัวละครทั้งหมดนั้นสามารถทำให้เราเชื่อในน้ำหนักที่สามารถเปลี่ยนคนๆหนึ่งให้กลายเป็นอีกคนหนึ่งได้จริงๆ และเพราะพัฒนาการที่ดูหนักแน่นนี้เอง มันจึงช่วยลบข้อผิดพลาดในเหตุการณ์การโกงข้อสอบไปได้ ณ ขณะที่ดูอยู่

จังหวะของหนังดีมาก การรับส่งระหว่างตัวละครรวมถึงการแสดงนั้นทำได้ดีกันทุกคน เข้าขั้นน่าพอใจและถ้าดูอีกรอบคงจะรู้สึกไม่ต่างจากเดิมเท่าไหร่ (คิดว่าเป็นแบบนั้น) โดยเฉพาะ ตัวละคร ‘ลิน’ และ ‘แบงค์’ ที่แสดงผ่านสีหน้าแววตาได้ดีมากๆ ช่วยให้ฉากบีบคั้นต่างๆทวีความเร้าใจไปอีก สำหรับเราแล้วนั้น การแสดงที่ดีของเหล่านักแสดงนั้นมีผลอย่างมากต่อพล็อตเรื่อง เพราะจะด้วยบทภาพยนตร์ที่ดีแต่มีช่องว่างเยอะ หรือการจัดฉากแบบไม่เป็นธรรมชาติตามที่กล่าวไป การแสดงจึงเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยพยุงเรื่องราวให้รอดปลอดภัยไปได้แบบสวยงาม อีกสิ่งหนึ่งที่ชอบไม่แพ้กันคือ ฉากคำให้การหรือการจำลองเอาคนผิดมาพูดให้คนดู เราคิดว่ามันดูโอเคและรู้สึกเป็นสิ่งเดียวที่จัดว่า 'ฉลาด' เล่นมากๆ เป็นอะไรที่ชอบและเหมือนเป็นสิ่งที่ช่วยยกระดับหนังไทยไปได้อีกขั้น สิ่งต่างๆที่ 'ฉลาดเกมส์โกง' ตั้งใจทำนั้นไม่ได้แปลกใหม่ในมิติของหนังต่างประเทศอะไรเลย แต่มันแปลกใหม่สำหรับหนังในประเทศมากๆ ซึ่งมันช่วยให้เราเห็นว่าคนไทยก็ทำหนังไทยแท้ๆ ที่ดีมากๆได้เหมือนกัน แม้จะห่างไกลกันมากถ้าเทียบกับหนังฝั่งฮอลลีวูดก็ตาม อย่างไรเสีย เราถือว่าหนังเรื่องนี้ถือเป็นพัฒนาการหนังไทยที่ดีที่สุดครั้งหนึ่ง ซึ่งมันควรค่าแก่การสนับสนุนอย่างยิ่ง

สุดท้ายแต่ไม่ท้ายสุด 'ฉลาดเกมส์โกง' ถือเป็นภาพยนตร์ไทยที่มีโครงสร้างไม่ต่างอะไรกับหนังฮอลลีวูด แม้จะมีข้อเสียต่างๆมากมาย แต่ด้วยการเร่งเร้าอารมณ์ร่วม หรือ การวิพากษ์ประเด็นการศึกษาที่สามารถต่อยอดพูดคุยกันได้ต่อไปหลังดูจบ ดูจะเป็นอะไรที่คุ้มค่าและตอบโจทย์ของคำว่าประสบความสำเร็จได้แล้วในระดับที่น่าพอใจ ภาพรวมของความสนุกและข้อคิดต่างๆ บทภาพยนตร์ที่ดีทั้งความบันเทิง หนังดีที่ไม่ต้องเล่นท่ายาก หนังไทยทำได้ คนไทยทำได้ สุดท้าย สิ่งที่ตัวละครในเรื่องพบเจอหรือพึงกระทำนั้น คงไม่มีใครปฏิเสธได้ว่าเป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้อง แต่ใครกันที่จะกล้าบอกว่าสิ่งที่เกิดขึ้นจริงๆในสังคมนั้นมันผิด และใครกันที่จะแก้ไขสิ่งที่ผิด ถ้าไม่ใช่เราที่เป็นคนเลือกข้างเองว่าจะอยู่ฝ่ายไหน และเมื่อถึงเวลาต้องเลือกข้าง ศีลธรรมจะตอบรับกับสิ่งที่เราทำหรือเปล่า? หรือเรา เพียงทำตามกันเพราะมันคือสิ่งที่คนส่วนมากทำกันจนศีลธรรมไม่ได้กระตุ้นจิตสำนึกเหล่านั้น และเราก็ถูกกลืนจนกลายเป็นส่วนหนึ่งในเรื่องราวปกติไปในที่สุด สิ่งที่น่าเศร้าใจที่สุดและมันจริงแท้ที่สุดก็คือ คนจนนั้นไม่มีสิทธิเลือกเท่าคนรวย สังคมจึงเป็นเช่นนี้...