หนังเก่าเล่าใหม่ 054: Kundun (Martin Scorsese, 1997) เขียนโดย Form Corleone

กระทู้สนทนา

ภาพยนตร์ต่างประเทศ ภาพยนตร์ ภาพยนตร์ชีวิต

หนังเก่าเล่าใหม่ 054: Kundun (Martin Scorsese, 1997)

" ผู้นำทางจิตวิญญาณ" หนังเล่าเรื่องราวชีวประวัติของทะไลลามะ องค์ที่สิบสี่ ว่าด้วยที่มาที่ไปกว่าจะมาเป็นทะไลลามะ (องค์ปัจจุบัน) วิธีการตามหาเด็กสักคนที่ต้องแน่ใจว่าเด็กคนนี้คือ องค์ทะไลลามะ องค์ที่สิบสาม จุติกลับมาเกิดจริงๆ ความสวยงามของหนังไม่เพียงบอกเล่าเรื่องราวความเป็นมาตั้งแต่ต้นขององค์ทะไลลามะเพียงเท่านั้น เรายังเห็นว่าท่านมีความสำคัญกับชาวทิเบตมากแค่ไหน อีกทั้งยังปกครองทิเบตทั้งฝ่ายการเมืองและฝ่ายศาสนาอีกด้วย ซึ่งเป็นภาระหน้าที่อันสำคัญยิ่ง เราจะได้เห็นวิธีการขัดเกลาองค์ทะไลลามะให้ตระหนักถึงสภาวะตัวตนและภาระความรับผิดชอบ หนังเรื่องนี้ถ่ายทอดเรื่องราวได้ใกล้เคียงความเป็นจริงที่สุดในแง่มุมหนึ่ง เพราะก่อนที่หนังจะถูกถ่ายทอดให้คนสามัญอย่างเราได้รับชมนั้น หนังต้องผ่านการตรวจสอบจากสำนักงานขององค์ทาไลลามะ ก่อนที่จะได้ทำการถ่ายทำและก่อนออกฉาย เนื้อหาของหนังถึงเปรียบเสมือนการนั่งดูหนังสารคดีหนึ่งเรื่อง นอกจากนั้น วิธีการเล่าและการดำเนินเรื่องยังชวนให้เราเข้าถึงประเพณี วัฒนธรรมของชาวทิเบตได้แบบตรงไปตรงมา สื่อได้เป็นธรรมชาติ ผนวกกับซาว์ดดนตรีที่พาเราเข้าไปมีส่วนร่วมกับเหตุการณ์ต่างๆในหนังค่อนข้างเยอะ ตัวหนังสื่อตรงไปตรงมาระหว่างความสัมพันธ์ทิเบตกับประเทศจีน เป็นที่รู้กับว่าองค์ทะไลลามะ (องค์ปัจจุบัน) ไม่ได้กลับไปยังทิเบตบ้านเกิดของท่านอีกเลยหลังจากปัญหาทางการเมืองที่ถูกรุกรานโดยกองทัพปลดปล่อยประชาชนจีน นำโดยเหมาเจ๋อตุง หนังเล่าเหตุการณ์ว่าทำไมองค์ทะไลลามะจึงต้องลี้ภัยไปพำนักอาศัยที่ประเทศอินเดียจนถึงปัจจุบัน แน่นอนว่าตัวหนังต้องเล่าเรื่องเอียงไปทางฝั่งองค์ทะไลลามะ และดูเหมือนว่าประเทศจีนในยุคท่านประธานเหมาเป็นฝ่ายอธรรมโดยปริยาย

ถ้ามองข้ามเนื้อหาสาระที่มีอยู่เยอะมาก ข้อดีที่ต้องชื่นชมอย่างมากคือการถ่ายภาพและมุมกล้อง ภาพเทือกเขา ลำธาร ธรรมชาติต่างๆ สวยงามมาก เป็นความงามตลอดสองชั่วโมงสิบสี่นาที เป็นหนังอีกเรื่องที่ให้ภาพพื้นหลังที่สวยมากๆ ถึงแม้หนังจะไม่ได้ถ่ายในสถานที่จริงแต่โลเคชั่นของเรื่องก็ทำให้เราอยากไปเที่ยวทิเบตสักครั้งในชีวิตได้เหมือนกัน ภาพรวมของหนังเรื่องนี้อาจจะมองในมุมมองศาสนาไม่ได้โดยสิ้นเชิง หนังไม่ได้พยายามครอบงำหรือทำให้เราคล้อยตามในเรื่องความเชื่อทางศาสนา แต่องค์รวมของหนัง ทำให้เราคิดว่าเป็นการถ่ายทอดในมุมมองของจิตวิญญาณที่ค่อนข้างเข้าถึงยากมากๆในหลายๆฉาก แต่ก็ไม่ยากจนเกินไปที่จะเข้าใจได้ เพราะเนื้อแท้ของศาสนาคือการควบคุมจิตใจ ตระหนักรู้ รู้เนื้อรู้ตัว ในมุมนั้นหนังก็นำเสนอตัวตนของทะไลลามะ องค์ที่สิบสี่ ที่มีทั้งความรัก ความเมตตา ภาวะเศร้าและอ่อนแอ เหมือนๆกับคนทั่วๆไป

สุดท้าย ' Kundun ' คือหนังที่เล่าเรื่องราวถ่ายทอดมุมมองชีวิตของคนๆหนึ่งได้อย่างเป็นธรรมชาติ แม้จะมีฉากที่เข้าถึงยากในการพินิจวิเคราะห์อยู่หลายฉากก็ตาม ท้ายสุด เรายังคงมีความคิดว่าทุกความคิดที่แตกต่างกันสามารถที่จะรับฟังกันได้เสมอ โดยปราศจากการถือปืน เพื่อให้อีกฝ่ายยินยอมทำตามสิ่งที่เราปรารถนา และเมื่อเรามีศัตรูจงรักศัตรูของเราให้เหมือนที่เรารักตัวเราเอง ศึกษาเข้าใจคนที่เกลียดเราให้เหมือนที่เราศึกษาและเข้าใจตัวเราเอง ความพยายามที่จะเข้าใจผู้อื่นนำมาซึ่งความสงบภายในใจเรา และ “ เมื่อเราต้องเผชิญกับโศกนาฏกรรมในชีวิต เรามีทางเลือกสองทาง คือ จะหมดหวังและทำให้ตัวเองตกต่ำ หรือว่าจะสร้างจิตใจให้แข็งแกร่งจากความทุกข์นั้น ” ข้อคิดจาก ทะไลลามะ องค์ที่สิบสี่ ผู้นำทางจิตวิญญาณผู้เป็นที่รักของชาวทิเบต