### ชื่อวิทยาศาสตร์ ชื่อไทย และรองเท้านารี จากเมืองแถน ไทดำ เวียดนามเหนือ ###


Paphiopedilum canhii  Aver. & O.Gruss
Turczaninowia 13(2): 92. 2010 [25 Jun 2010]
เป็นรองเท้านารีที่พบครั้งแรกในประเทศเวียดนาม
ค้นพบและเก็บตัวอย่างโดย
Chu Xuân Cảnh

ในครั้งแรกได้ตีพิมพ์ใน Paphiopedilum canhii  Aver. & O.Gruss
Orchids (West Palm Beach) 79(5): 288 (-290; figs. 1-9). 2010 [28 Apr 2010]
Nomenclatural Notes:
nom. inval. contrary Art. 37.7 (Vienna Code, 2006), more than one collection cited as type

แต่ เป็นชื่อ invalid เพราะ ผิดกฎ icbn มาตรา 37.7 ในการตั้งตัวอย่าง type จากหลาย collection

หลังจากนั้นจึงได้มีการเลือก type ใหม่
ใน Turczaninowia 13(2): 92. 2010 [25 Jun 2010]

แต่ Paphiopedilum canhii
ซึ่งมีที่มาของชื่อชนิดที่มาจากภาษาเวียดนาม ทำให้เราคาดเดากันไปว่าออกเสียงอย่างไร

และมีแม้กระทั่งออกเสียงพ้องกับคำไทยที่ตลกโปกฮา คือ คันฮีไอ ซึ่งก็กระดากปากสำหรับคนไทยที่จะพูด

จึงได้สอบถามการสะกดชื่อในภาษาเวียดนามดังนี้ รวมถึง ค้นคว้าระบบสัทวิทยาภาษาเวียดนามสำเนียงฮานอย และเปรียบเทียบกับภาษาไทย ได้ดังนี้ครับ

Chu Xuân Cảnh
> / ṯɕuː˧˧ . s̪wən˧˧ . kɐjŋ̟˧˩ /
> [ ʨuː33 . s̪ʷɐn33 . käʲɲ313 ]
> จู . เซว็อน . กั๋ยญ
> จู ซวน กั๋ย์ญ
> จู ซวน กั๋ญ

ดังนั้น ชื่อชนิด

canhii
> classical latin / ˡkɐɲ .͜ ɪ . iː / กัญญิอี > กันยิอี
??? /ɲ/ is not found in classical latin
> italian church latin  / ˡkaɲ .͜ i . i / กัญญิอิ > กันยิอิ
> english traditional latin  / ˡkʰæn . jɪ . aɪ / แค็นยิอัย > แค็นยิอัย

แหล่ง type locality ของรองเท้านารีชนิดนี้อยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือ ของเวียดนาม ในเขตจังหวัด เดียน เบียน ซึ่งคือสมรภูมิรบอันโด่งดัง คือ เดียนเบียนฟู ซึ่ง จังหวัดนี้ มีประชากรส่วนใหญ่ เป็นชนเผ่า ไทดำ ซึ่งตามตำนานไทดำโบราณ ถือเป็นดินแดนต้นกำเนิด ของชนชาติเผ่าไท ที่เรียกว่า เมืองแถน หรือ เมืองสวรรค์ นั่นเองครับ

ดังนั้น ผมจึงใคร่เสนอชื่อไทย ของรองเท้านารีชนิดนี้คือ

Paphiopedilum canhii ว่า

รองเท้านารีนายกั๋ญ
หรือ
รองเท้านารีจูซวนกั๋ญ
หรือ
รองเท้านารีม่วงเมืองแถน
หรือ
รองเท้านารีม่วงไทดำ
หรือ
รองเท้านารีเมืองแถน


ตามประเพณีการเรียกชื่อรองเท้านารี มีตัวอย่างเช่น
รองเท้านารีขาวสตูล
รองเท้านารีขาวพังงา
รองเท้านารีเหลืองปราจีน
รองเท้านารีม่วงสงขลา
รองเท้านารีเหลืองตรัง
รองเท้านารีเหลืองกาญจน์
รองเท้านารีดอยตุง
รองเท้านารีเมืองกาญจน์
เป็นต้น




copyright2017©พันศาสตร์พันภาษา
copyright2017©PrapanthIamwiriyakul
Photos by Chu Xuan Canh
Photo by alamy.com
photo by joshuaproject
*** ปิดโหวต วันที่ 30 มีนาคม พ.ศ.2560 เวลา 17:43:03 น.
1. ท่านชอบชื่อไทยของรองเท้านารีชนิดนี้ชื่อใดมากที่สุดครับ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่