โปรแกรมตรวจวัดอุณหภูมิ cpu หรือ mainboard ทำงานอย่างไรครับ?

ถามโง่ๆ เลยนะครับ ด้วยความไม่รู้ สงสัยมานานแล้วว่าไอ้พวกโปรแกรมหรือแม้กระทั่งในไบออดที่สามารถแสดงหรือบอกอุณหภูมิให้เราทราบได้ว่ามีค่าเท่าไหร่ มันรู้ได้อย่างไรครับว่า ฮาร์ดแวร์ต่างๆ มีความร้อนหรืออุณหภูมิเท่าไหร่ยังไง หรือว่ามันมี เทอร์มอมิเตอร์ใน cpu ใน mainboard ในฮาร์ดแวร์ชนิดต่างๆ เหรอครับ หรือมันมีหลักการทำงานอย่างไรถึงสามารถบอกเราได้ว่า cpu ขณะนี้ร้อนเกินไปแล้วควรปรับรอบพัดลมให้หมุนเร็วขึ้น ช่วยไขความกระจ่างให้ผมทีครับอยากรู้จริงๆ