แนะนำหนังสือสำหรับแฟนละคร เพลิงพระนาง

กระทู้คำถาม
ละครโทรทัศน์เรื่อง เพลิงพระนาง ที่หลายๆคนคอยติดตามชมนั้น ยังไม่มีกำหนดแน่ชัดว่าจะออกอากาศเมื่อไหร่ แต่หากออกอากาศแล้ว และถ้าผลตอบรับจากผู้ชมออกมาเป็นบวก จขกท.เชื่อว่า จะต้องมีคนอยากรู้ อยากทราบข้อมูลต่างๆจำนวนมาก เข้ามาถามหาข้อมูลในสังคมออนไลน์ต่างๆ รวมทั้งพันทิปนี้ด้วยอย่างแน่นอน

วันนี้ จขกท. ในฐานะที่เป็นผู้สนใจศึกษาทางด้านนี้อยู่บ้าง เลยอยากมาแนะนำหนังสือบางเล่ม ที่อาจจะเป็นประโยชน์ต่อคนที่ติดตามรอชมละคร หรืออาจจะสนใจประวัติศาสตร์ของพม่า ซึ่งเป็นเค้าโครงเรื่องที่ถูกนำมาสร้างเป็นละคร (เป็นการดัดแปลง ไม่ใช่สร้างโดยตรงทั้งหมด)

เริ่มต้นด้วยหนังสือสองเล่ม ที่ได้รับการดัดแปลงมาเป็นบทของละครเรื่องนี้โดยตรง




๑.เที่ยวเมืองพม่า
เรื่องเที่ยวเมืองพม่านี้ เป็นพระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ (๒๔๐๕ - ๒๔๘๖/1862 - 1943) ที่ทรงนิพนธ์เมื่อครั้งได้เสด็จไปเยือนพม่า ซึ่งในขณะนั้นอยู่ภายใต้การปกครองของอังกฤษ เมื่อปี พ.ศ.๒๔๗๘ (1935) ในขณะที่ท่านได้ทรงลี้ภัยทางการเมืองไปประทับอยู่ที่ปีนัง
เนื้อหาในเล่มนอกจากจะทรงบันทึกเรื่องราว สถานที่ที่ทรงไปแล้วยังมีเกร็ดประวัติศาสตร์ เรื่องโบราณ การวินิจฉัยของพระองค์ที่ทรงคุณค่ายิ่งเสริมเติมเข้าไปอีกด้วย

๒.พม่าเสียเมือง




พม่าเสียเมือง เป็นบทประพันธ์ของหม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช (๒๔๕๔ - ๒๕๓๘/1911 - 1995) ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจมาจากสารคดีเรื่อง "เที่ยวเมืองพม่า" พระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ตีพิมพ์ครั้งแรก เดือนธันวาคม พ.ศ.๒๕๑๒ (1969) และได้รับการตีพิมพ์อีกหลายครั้ง

หนังสือเล่มนี้ เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับความผันแปรในอาณาจักรพม่า เริ่มตั้งแต่ต้นราชวงศ์อลองพญาในแผ่นดินพม่ายุคที่ ๓ เรื่อยมาจนถึงรัชสมัยของพระเจ้าสีป่อและพระนางศุภยาลัต พระมเหสี ที่อาณาจักรพม่าต้องตกเป็นเมืองขึ้นของจักรวรรดิอังกฤษ

โดยส่วนตัว จขกท.มองว่า เล่มที่สองนี้ หากจะอ่านเอาสนุกหรือเป็นเกร็ดคร่าวๆสำหรับดูละครนั้นสามารถทำได้ แต่แนะนำว่า อย่าอ่านเพื่อเอาความรู้เป็นเชิงประวัติศาสตร์จริงจังนัก เนื่องจากท่านเขียนหนังสือเล่มนี้ ตามประวัติศาสตร์พม่าฉบับที่อังกฤษเขียน ซึ่งอังกฤษในฐานะเจ้าอาณานิคมนั้นค่อนข้างบรรยายเนื้อหาบางส่วนค่อนข้างเกินจริงไปมาก
(แต่โดยส่วนตัวมองว่าคนไทยส่วนหนึ่งติดภาพจำราชสำนักพม่าตอนปลายจากหนังสือเล่มนี้ไปแล้ว)

หากจะอ่านเพื่อเอาประวัติศาสตร์พม่าอย่างจริงจัง แนะนำหนังสืออีกสามเล่มต่อไปนี้

๓.ประวัติศาสตร์พม่า (A History of Burma)




ประวัติศาสตร์พม่า เขียนโดยหม่อง ทินอ่อง (Htin Aung) (1909-1978/๒๔๕๒ - ๒๕๒๑) ตีพิมพ์ครั้งแรกในปี ๒๕๑๐/1967
ปกที่ยกมา เป็นฉบับภาษาไทย (แปลโดยเพ็ชรี สุมิตร และชาญวิทย์ เกษตรศิริ) ฉบับพิมพ์ครั้งล่าสุด ๒๕๕๖/2013 โดยมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์

โดยหม่อง ทินอ่อง เป็นนักประพันธ์และนักวิชาการประวัติศาสตร์พม่าและวัฒนธรรมพม่าคนสำคัญ มีงานเขียนเกี่ยวกับประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของพม่าหลายเล่ม ซึ่งตามประวัติแล้ว ผู้เขียนยังมีศักดิ์เป็นลูกของเหลน (great-great-grandson) ของมหามินฮลามินดินราซา ซึ่งเป็นทหารในราชสำนักราชวงศ์คองบอง ซึ่งเคยรบในสงครามพม่า-อังกฤษครั้งที่หนึ่งอีกด้วย

[สงครามพม่า-อังกฤษ หรือ Anglo - Burmese War นั้นอยู่ในช่วง 1824-1826/๒๓๖๗ - ๒๓๖๙ อยู่ในรัชสมัยของพระเจ้าบาจีดอ หรือ พระเจ้าจักกายแมง (Bagyidaw, Sagaing Min) สามรัชกาลก่อนรัชสมัยพระเจ้ามินดง ตรงกับช่วงปลายรัชกาลที่ ๒ ต้นรัชกาลที่ ๓ ของไทย (ซึ่งการที่พม่าติดพันกับการศึกกับอังกฤษ ทำให้สยามในรัชกาลที่ ๓ สามารถเปลี่ยนนโยบายมาเน้นทางตะวันออกได้มากขึ้น ที่สำคัญที่สุดคืออานามสยามยุทธเพื่อแย่งชิงความเป็นใหญ่เหนือแผ่นดินเขมรกับญวณ ที่หลายคนอาจทราบมาจากละครเรื่องข้าบดินทร์) ผลของสงครามทำให้อังกฤษผนวกเอาอะระกัน(ยะไข่)และตะนาวศรี ซึ่งเป็นเมืองท่าสำคัญด้านทะเลอันดามันไปได้]

งานเขียนของท่านถือเป็นงานเขียนประวัติศาสตร์พม่าในมุมมองใหม่ จากนักเขียนชาวพม่าเอง ซึ่งในสมัยนั้นประวัติศาสตร์พม่าจะออกมาจากเจ้าอาณานิคมอังกฤษเท่านั้น โดยงานเขียนชิ้นนี้ทำให้ท่านได้รับการวิพากษ์ว่าเป็น "นักประวัติศาสตร์ชาตินิยม"

๔.ราชันย์ผู้พลัดแผ่นดิน เมื่อพม่าเสียเมือง (The King in Exile)




ราชันย์ผู้พลัดแผ่นดิน เมื่อพม่าเสียเมืองนี้ เป็นผลงานของ Sudha Shah นักเขียนชาวอินเดีย ตีพิมพ์ครั้งแรกในปี ๒๕๕๗/2014
ฉบับแปลภาษาไทยได้รับการแปลโดยสุภัตรา ภูมิประภาส ตีพิมพ์ครั้งแรกในปีเดียวกัน

หนังสือเล่มนี้อาจเรียกได้ว่าเป็น "ภาคต่อ" ของหนังสือพม่าเสียเมืองเลยก็ว่าได้ โดยได้กล่าวถึงรัชสมัยของพระเจ้าธีบอ จนกระทั่งเสียเอกราชให้อังกฤษ และได้กล่าวถึงพระชนม์ชีพของพระเจ้าธีบอ พระนางศุภยาลัต และพระราชธิดาทั้งสี่เมื่อครั้งประทับที่รัตนคีรีของอินเดีย ตลอดจนชีวิตของเจ้าหญิงแต่ละพระองค์ภายหลังพระบิดาและพระมารดาสิ้นพระชนม์ไปแล้ว ตลอดจนทายาทของท่าน ซึ่งชีวิตของบางท่านนั้นเปรียบได้กับละครหรือนิยายชีวิตเลยก็ว่าได้
โดยผู้เขียนได้รวบรวมข้อมูลจากเอกสารต่างๆ รวมทั้งคำสัมภาษณ์จากผู้ที่เป็น "เชื้อสาย" ของทั้งสองพระองค์โดยตรง ซึ่งต้องใช้เวลาเขียนถึง 7 ปี
(โดยส่วนตัวผู้เขียนมองว่าหนังสือเล่มนี้ค่อนข้างละเอียดกว่าหนังสือเล่มอื่นๆเลยทีเดียว)

๕.ราชินีศุภยลัต: จากนางกษัตริย์สู่สามัญชน (Thibaw's Queen)







(หมายเหตุ ปกบนเป็นฉบับปกแข็ง ปกล่างเป็นฉบับปกอ่อน)
หนังสือเล่มนี้ เขียนโดย Harold Fielding-Hall (1859 - 1917/๒๔๐๒ - ๒๔๖๐) ตีพิมพ์ครั้งแรกปี 1899/๒๔๔๒ (๑๔ ปีหลังจากการพิชิตพม่าของอังกฤษในปี 1885/๒๔๒๘ ตรงกับรัชกาลที่ ๕ ของไทย)
ฉบับภาษาไทยได้รับการแปลโดยสุภัตรา ภูมิประภาส และ สุภิดาแก้วสุขสมบัติ ตีพิมพ์ครั้งแรก ๒๕๕๘/2015
(ความจริงเคยได้รับการแปลเป็นภาษาไทยครั้งแรกในปี ๒๔๙๕/1952 โดยบรรจบ ชุวานนท์ ในชื่อ "มเหษีสี่ป๊อ" แต่ฉบับ 2015 ผู้แปลได้ยึดตรงตามต้นฉบับภาษาอังกฤษ)

โดยผู้เขียนนั้นเกิดที่ไอร์แลนด์ เดินทางมาแสวงโชคที่พม่าตอนบนในปี 1878/๒๔๒๑ ซึ่งเป็นปีที่พระเจ้าสีป่อขึ้นครองราชย์ โดยทำงานในไร่กาแฟจนพม่าเสียเอกราช  เขาเริ่มรับราชการในรัฐบาลอาณานิคมที่มัณฑะเลย์ตั้งแต่ปี 1887/๒๔๓๐ โดยได้ทำงานในหลายตำแหน่งก่อนจะเดินทางกลับอังกฤษเมื่อายุได้ ๔๗ ปี
ผู้เขียนได้เขียนหนังสือเล่มนี้ขึ้นตามคำสัมภาษณ์จากหญิงคนหนึ่งซึ่งเป็นอดีตนางพระกำนัลของพระนางศุภยลัตถึงสี่ปีก่อนพม่าสิ้นเอกราช โดยได้บอกเล่าเรื่องราวอีกด้านของพระนาง และราชสำนักพม่าในยุคปลาย
คำโปรยของหนังสือเล่มนี้ฉบับภาษาไทยกล่าวไว้ว่า "ใครก็ตามที่รู้จักพระนาง จะรู้สึกได้เพียงสองประการเท่านั้น ถ้าไม่รักนิรันดร์ ก็จะชิงชังพระนาง เหมือนที่บุรุษเกลียดและกลัวความตาย"

หวังว่าหนังสือเหล่านี้จะเป็นประโยชน์กับผู้ที่สนใจรอชมละครเพลิงพระนาง และละครเรื่องอื่นๆที่มีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับประเทศพม่า เช่น เล่ห์ลุนตยา (ค่ายแอคอาร์ทของคุณอ็อฟจะทำแต่ตอนนี้เบรคเรื่องนี้มาทำนาคีกับรากนคราก่อน) ได้พอสมควร หากมีข้อผิดพลาดประการใด จขกท.ก็ต้องขออภัย และขอให้ช่วยบอกหรือแก้ข้อมูลที่ถูกต้องให้ด้วย

[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้

กว่าละครเรื่องนี้จะออกอากาศ กระทู้นี้คงจะถูกดันไปอยู่ล่างๆจนหาได้ยากแล้ว จขกท.ก็อาจจะมาตั้งใหม่ ถ้ามีหนังสือเล่มไหนเพิ่มมาก็อาจนำมาเพิ่มในคราวนั้นด้วย
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่