บะกัน (Bagan)หรือในภาษาไทยเรียกว่าพุกาม ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำอิระวดี เคยเป็นอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่ สถาปนาโดยพระเจ้าอโนรธา กษัตริย์องค์ที่ 42 ของราชวงศ์พุกาม เชื่อว่าในยุคของพระองค์มีการสร้างวัด โบสถ์ วิหาร เจดีย์ มากกว่า 13,000 แห่ง แม้ในปัจจุบันจะเหลือเพียง 4,000 กว่าแห่ง และมีสมญาว่า “ดินแดนแห่งเจดีย์สี่พันองค์” พุกามยังคงเป็นดินแดนที่ควรค่าแก่การเที่ยวชม มีสถาปัตยกรรมโบราณที่หลากหลายทั้งแบบพยู มอญ พม่า ขอม และอินเดีย ซึ่งเป็นที่เคารพสักการะของชาวพม่าและชาวพุทธจากนานาประเทศ

ในเมืองพุกามมีทั้งรถยนต์ รถม้า และจักรยานเป็นตัวเลือกให้ใช้เป็นพาหนะในการเที่ยวชม ผมและเพื่อนเลือกใช้การนั่งรถม้า มีเจ้าของรถม้าเป็นไกด์อธิบายเรื่องราวเกี่ยวกับพุทธศาสนาและสถานที่ต่างๆ ให้ฟังด้วย เราลัดเลาะแวะเที่ยวตามจุดสำคัญต่างๆ ในพุกาม และไต่ขึ้นเจดีย์บางแห่งที่อนุญาตให้ขึ้นไปได้เพื่อชมทิวทัศน์ในมุมสูง อากาศค่อนข้างร้อนแต่เราเที่ยวชมแบบเนิบช้าจนไม่รู้สึกเหน็ดเหนื่อยแต่อย่างใด วันสุดท้ายในพุกามเราก็ใช้บริการรถม้าไปส่งที่สนามบิน รู้สึกว่าเท่ดี อาจเป็นครั้งเดียวในชีวิตที่จะได้นั่งรถม้าไปสนามบิน สงสารเจ้าม้าอยู่เหมือนกัน หวังว่าเสร็จจากภารกิจนี้มันคงจะได้พักผ่อน รับการปรนเปรอด้วยหญ้าและน้ำเป็นอย่างดี