การต่อสู้แบบอริยะ : บทเรียนจากการล้มสลายของมหาวิทยาลัยนาลันทา

ทำไมพระสงฆ์ในมหาวิทยาลัยนาลันทา ในอินเดีย สมัยโบราณ ซึ่งมีจำนวนหลายหมื่นรูป ถึงยอมให้ศาสนาอื่นรุกราน ฆ่าและเผา ทำไมจึงไม่ลุกขึ้นมาต่อสู้ครับ
------
พระ ก็มีศีลของพระ จะไปฆ่าคน จับดาบขึ้นมารบกันแบบหลวงจีน ทำไม่ได้ ของหลวงจีนเส้าหลิน มหายาน ศีลเป็นอีกแบบหนึ่ง แต่พระเถรวาทของเรา ยังไงก็ฆ่าคนไม่ได้ ถ้าเกิดว่าคว้าอาวุธขึ้นมาต่อสู้ฟาดฟันฆ่ากันเมื่อไหร่ ก็ขาดจากความเป็นพระ พระมีศีลของพระคุมอย่างนี้อยู่ ถ้าถามว่าแล้วจะทำยังไง ข้าศึกมาถึงจะฆ่าเรา เราจะปล่อยให้เขาฆ่างั้นรึ ถ้าหากว่าพระสงฆ์ ตั้งใจทำหน้าที่ของพระ สั่งสอนอบรมญาติโยมประชาชน จนกระทั่งมีใจรักในพระพุทธศาสนา เป็นหนึ่งเดียวกัน เป็นปึกแผ่นแน่นหนา รักหวงแหนพระพุทธศาสนา ข้าศึกก็จะไม่กล้าโจมตี แต่ถ้าเกิดพระปลีกตัวจากสังคม แล้วก็แยกเป็นกลุ่มเฉพาะ ถึงคราวพระภิกษุมีภัย ชาวบ้านไม่ลุกขึ้นมาช่วย ถ้าอย่างนี้แล้วล่ะก็ มีสิทธิ์ที่พระพุทธศาสนาจะสูญไปจากที่นั้นๆ เพราะฉะนั้น เราจึงต้องรวมใจเป็นหนึ่งเดียวกัน พระภิกษุตั้งใจประพฤติธรรมแล้วก็อบรมสั่งสอนประชาชน ญาติโยมก็ตั้งใจศึกษาคำสอนและปฏิบัติตาม เสร็จแล้วทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา ทำอย่างนี้ละก็พระพุทธศาสนาก็จะเจริญรุ่งเรือง