เล่าจากประสบการณ์ทำงาน 11 ปี (ตอนนี้กำลังหางานใหม่)
เคยแปลกใจกันบ้างไหมว่าทำไมอาชีพ บัญชี ถึงติดอันดับต้นๆในตลาดที่ขาดแคลนพนักงาน อย่างน้อยก็ TOP 3 ล่ะนะ จะมาเล่าให้เล่าให้ฟัง เพราะอะไร?
ก่อนจะเล่าให้ฟัง จะบอกว่าระบบบัญชีในบริษัทก่อนว่า ประกอบด้วยอะไรบ้าง (เอาใหญ่ๆนะ)
AP (บัญชีเจ้าหนี้) AR (บัญชีลูกหนี้) GL (บัญชีแยกประเภท) STOCK (คลังสินค้า)
ลักษณะของงานแต่ก็คนละก็จะแยกเป็นดังนี้
AP ลักษณะงานคือ รับวางบิล เขียนเช็ค ออกใบหัก ณ ที่จ่าย ดู Bank ส่งภาษีหัก ณ ที่จ่าย
AR อันนี้ถือว่าเป็นหัวใจของแผนกเลย เดี๋ยวมาบอกว่าเพราะอะไร ลักษณะงาน คือ เปิดบิลขาย ออกใบลดหนี้ ตามเก็บเงิน เอาเงินเข้าธนาคาร
เฉลยว่าทำไม AR ถึงเป็นหัวใจของแผนก เพราะว่า ถ้า AR เก็บเงินจากลูกค้าไม่ได้ จะทำให้บริษัทขาดสภาพคล่อง ซึ่งเป็นผลเสียอย่างร้าย เช่น เก็บเงินจากลูกค้าไม่ได้ ทำให้ไม่มีเงินไปจ่ายเงินเดือน หรือ จ่ายเงินเจ้าหนี้
ใครทำฝ่าย AR ส่วนมากจะโดนกดดันจากเบื้องบน ว่าลูกหนี้ที่เกิน DUE แล้วจะโดนเร่งให้ไปเก็บเงิน เพื่อสภาพคล่องบริษัทนี่เอง
STOCK อันนี้คือ ควบคุมสินค้าในโกดัง หรือ คลังสินค้า ดูปริมาณไหลเข้า-ไหลออก ของสินค้า เป็นฝ่ายที่ไม่มีใครอยากทำมากลำดับต้นๆ เพราะสินค้าหาย ก็ต้องรับผิดชอบ ต้องดูแลสินค้าไม่ให้ชำรุด
GL ลักษณะงานคือ รับข้อมูลจากทั้ง 3 คนข้างบนแล้ว เอามาประมวลผลในการลงบัญชี ปรับปรุงบัญชี ส่งภาษี ออกงบการเงิน (บางที่อาจจะต้องควบทำ ภาษี ภงด 1 และ ประกันสังคมด้วย) ซึ่งคนส่วนใหญ่อยากทำตำแหน่งนี้มากสุด เพราะมีเกียรติ ได้เงินเดือนสูงกว่าแผนกอื่น เพราะต้องใช้ ความรู้ทางบัญชี และ ภาษีมากกว่า แต่ก็วุ่นวายมากกว่า เช่นกัน บางทีต้องไปชี้แจงกับสรรพากร คนทำ GL ก็ต้องไปด้วย
ซึ่งบริษัทที่เล็กมากๆ อาจะจ้างพนักงานบัญชี 1 คนทำคนเดียวทั้งหมดเลย หรือ จ้าง 2 คน คนแรกทำ AP และ AR คนที่สองทำ GL กับ STOCK ซึ่งส่วนใหญ่จะออกแนวประมาณนี้ ถ้าบริษัทที่ใหญ่ขึ้นมาอีก ก็จะจ้าง 3 คน คนแรกทำ AP และ AR อีก 2 คนทำ STOCK และ GL
คร่าวๆ ก็ประมาณนี้
ส่วนสาเหตุที่พนักงานบัญชีขาดแคลน (เห็นเค้าว่าขาดแคลนมากว่า 3 ปี อันนี้จริงเท็จไม่รู้) จะมาเล่าให้ฟัง
- งานบัญชีเป็นงานที่ต้องวุ่นวายกับ ตัวเลข และ เอกสาร ทุกอย่างต้องเป๊ะ ชื่อบริษัท ที่อยู่บริษัท เลขประจำตัวผู้เสียภาษี จำนวนเงินก่อน – หลัง รวมภาษี ยอดภาษี เพราะฉะนั้นอย่าแปลกใจที่เอกสารในบริษัทจะเป็นของฝ่ายบัญชีเกือบ 80%
- วุ่นวายกับภาษี และ ประกันสังคม
ภาษีในระบบสรรพากรเยอะมาก เยอะจนจำไม่ไหว เช่น ภงด 1 1ก 2 3 50 51 53 54 ภพ 30 36 ภธ 40 ซึ่งใครไม่ได้ทำบัญชีก็ต้องมานั่งจำอีกว่า ภาษีอะไรต้องยื่นภายในวันไหน ภาษีแต่ละประเภทต้องหัก หักเท่าไร หักจากยอดไหน ภาษีมูลค่าเพิ่มอันไหนใช้ได้ใช้ไม่ได้ ถ้ายื่นช้าจะต้องคำนวณค่าปรับอย่างไร แถมมีประกันสังคมมาวุ่นอีก เช่น รพ นี้จะยกเลิกให้บริการเมื่อไร ค่าอะไรเบิกได้ เบิกได้เท่าไร ต้องส่งยอดประกันสังคมเท่าไร แจ้งคนเข้า แจ้งคนออก
- ต้นเดือนคือน้องๆขุมนรก เมษายน – พฤษภาคม นรกของจริง
ซึ่งส่วนใหญ่ก็เป็นแบบนั้นต้นเดือนต้องเอายอดผลประกอบการให้เจ้าของกิจการดู เมษายน – พฤษภาคม ก็เอายอดผลประกอบการให้สรรพากร และ กรมพัฒนาธุรกิจดู มีคนเล่าไว้ว่า พฤษภาคม นี่แทบจะเอาหมอนมานอนออฟฟิตกันเลยทีเดียว
- งานหนัก เงินเดือนน้อย เจ้าของกิจการไม่เข้าใจระบบบัญชี
จากข้อมูลข้างต้น ความวุ่นวายในการทำงาน และ เอกสาร บางที่ให้ทำทุกอย่างแต่ให้เงินเดือนเท่ากับเด็กจบใหม่ เจ้าของกิจการมาวุ่นวายในการทำบัญชี เช่น เอาค่าใช้จ่ายส่วนตัวมาลงเป็นค่าใช้จ่ายในบริษัท สาเหตุเหล่านี้ทำให้คนไม่สนใจมาทำงานบัญชีกัน
- เป็นแผนกที่มีคนเกลียดมากทีสุดในออฟฟิต
บอกได้เลยว่า อันนี้จริงที่สุด เพราะเป็นแผนกปลายน้ำ มีเอกสารอะไรที่ผิดสังเกต ก็ต้องสอบถามไล่ย้อนขึ้นไป ซึ่งบางคนไม่ชอบ อ้างว่ามาจับผิดบ้างล่ะ ในข้อนี้อยากให้เห็นใจพนักงานบัญชีด้วยว่า ที่ทำไปนั้น เพื่อเพราะผลประโยชน์ของบริษัท ไม่ได้ทำเพื่อเรื่องส่วนตัวเลย เพราะเวลามีปัญหาคนที่โดนก่อนก็คือ พนักงานบัญชี จะโดนว่าไม่รอบคอบบ้างล่ะ ปล่อยปะละเลยบ้างล่ะ อยากให้เห็นใจกันบ้าง
- คนจบบัญชี แต่ไม่ทำบัญชี
อันนี้เล่าให้ฟังว่าสมัยเรียนมหาลัยในปีแรก มีนักศึกษาในคณะบัญชีประมาณ 800 กว่า พอขึ้นปี 2 เหลือครึ่งเดียว บ้างก็บอกว่าไม่ชอบ ย้ายไปเรียนคณะอื่นก็มี พอปี 4 จบออกมาแค่ 100 กว่าคน ใน ร้อยกว่าคนก็ไม่ได้ทำบัญชีทั้งหมดนะ บ้างก็ไปทำสายตลาดหุ้น บ้างก็ไปเปิดร้านเกม เปิดร้านขายของออนไลน์ ประกอบธุรกิจส่วนตัว ทำให้เหลือคนทำบัญชีที่น้อยอยู่แล้ว ยิ่งน้อยลงไปอีก
เคยได้ยินบางที่ต้องรับคนคณะอื่นมาทำงานในส่วน AP AR เช่น คณะเศรษฐศาสตร์ อักษรศาสตร์ รัฐศาสตร์ ก็มี
- เป็นงานที่เครื่องจักรทำแทนไม่ได้เลย
งานบัญชีเป็นงานที่ต้องใช้คนทำ ในการตรวจสอบเอกสาร การบันทึกบัญชี ซึ่งต่อจากนี้ไปอีก 10 ปี ก็ไม่มีเครื่องจักรใดมาสแกนเอกสารแล้วมาลงบัญชีให้ ต้องใช้คนทำล้วนๆ
ที่เล่ามานี่เพื่อคลายข้อสงสัยกว่าทำไมพนักงานบัญชีถึงขาดแคลนกันนัก...
ปล. ใครเพิ่มเติมอะไรได้ เพิ่มเติมได้เลยนะครับ
พนักงานบัญชี ทำไมถึงขาดแคลน?
เคยแปลกใจกันบ้างไหมว่าทำไมอาชีพ บัญชี ถึงติดอันดับต้นๆในตลาดที่ขาดแคลนพนักงาน อย่างน้อยก็ TOP 3 ล่ะนะ จะมาเล่าให้เล่าให้ฟัง เพราะอะไร?
ก่อนจะเล่าให้ฟัง จะบอกว่าระบบบัญชีในบริษัทก่อนว่า ประกอบด้วยอะไรบ้าง (เอาใหญ่ๆนะ)
AP (บัญชีเจ้าหนี้) AR (บัญชีลูกหนี้) GL (บัญชีแยกประเภท) STOCK (คลังสินค้า)
ลักษณะของงานแต่ก็คนละก็จะแยกเป็นดังนี้
AP ลักษณะงานคือ รับวางบิล เขียนเช็ค ออกใบหัก ณ ที่จ่าย ดู Bank ส่งภาษีหัก ณ ที่จ่าย
AR อันนี้ถือว่าเป็นหัวใจของแผนกเลย เดี๋ยวมาบอกว่าเพราะอะไร ลักษณะงาน คือ เปิดบิลขาย ออกใบลดหนี้ ตามเก็บเงิน เอาเงินเข้าธนาคาร
เฉลยว่าทำไม AR ถึงเป็นหัวใจของแผนก เพราะว่า ถ้า AR เก็บเงินจากลูกค้าไม่ได้ จะทำให้บริษัทขาดสภาพคล่อง ซึ่งเป็นผลเสียอย่างร้าย เช่น เก็บเงินจากลูกค้าไม่ได้ ทำให้ไม่มีเงินไปจ่ายเงินเดือน หรือ จ่ายเงินเจ้าหนี้
ใครทำฝ่าย AR ส่วนมากจะโดนกดดันจากเบื้องบน ว่าลูกหนี้ที่เกิน DUE แล้วจะโดนเร่งให้ไปเก็บเงิน เพื่อสภาพคล่องบริษัทนี่เอง
STOCK อันนี้คือ ควบคุมสินค้าในโกดัง หรือ คลังสินค้า ดูปริมาณไหลเข้า-ไหลออก ของสินค้า เป็นฝ่ายที่ไม่มีใครอยากทำมากลำดับต้นๆ เพราะสินค้าหาย ก็ต้องรับผิดชอบ ต้องดูแลสินค้าไม่ให้ชำรุด
GL ลักษณะงานคือ รับข้อมูลจากทั้ง 3 คนข้างบนแล้ว เอามาประมวลผลในการลงบัญชี ปรับปรุงบัญชี ส่งภาษี ออกงบการเงิน (บางที่อาจจะต้องควบทำ ภาษี ภงด 1 และ ประกันสังคมด้วย) ซึ่งคนส่วนใหญ่อยากทำตำแหน่งนี้มากสุด เพราะมีเกียรติ ได้เงินเดือนสูงกว่าแผนกอื่น เพราะต้องใช้ ความรู้ทางบัญชี และ ภาษีมากกว่า แต่ก็วุ่นวายมากกว่า เช่นกัน บางทีต้องไปชี้แจงกับสรรพากร คนทำ GL ก็ต้องไปด้วย
ซึ่งบริษัทที่เล็กมากๆ อาจะจ้างพนักงานบัญชี 1 คนทำคนเดียวทั้งหมดเลย หรือ จ้าง 2 คน คนแรกทำ AP และ AR คนที่สองทำ GL กับ STOCK ซึ่งส่วนใหญ่จะออกแนวประมาณนี้ ถ้าบริษัทที่ใหญ่ขึ้นมาอีก ก็จะจ้าง 3 คน คนแรกทำ AP และ AR อีก 2 คนทำ STOCK และ GL
คร่าวๆ ก็ประมาณนี้
ส่วนสาเหตุที่พนักงานบัญชีขาดแคลน (เห็นเค้าว่าขาดแคลนมากว่า 3 ปี อันนี้จริงเท็จไม่รู้) จะมาเล่าให้ฟัง
- งานบัญชีเป็นงานที่ต้องวุ่นวายกับ ตัวเลข และ เอกสาร ทุกอย่างต้องเป๊ะ ชื่อบริษัท ที่อยู่บริษัท เลขประจำตัวผู้เสียภาษี จำนวนเงินก่อน – หลัง รวมภาษี ยอดภาษี เพราะฉะนั้นอย่าแปลกใจที่เอกสารในบริษัทจะเป็นของฝ่ายบัญชีเกือบ 80%
- วุ่นวายกับภาษี และ ประกันสังคม
ภาษีในระบบสรรพากรเยอะมาก เยอะจนจำไม่ไหว เช่น ภงด 1 1ก 2 3 50 51 53 54 ภพ 30 36 ภธ 40 ซึ่งใครไม่ได้ทำบัญชีก็ต้องมานั่งจำอีกว่า ภาษีอะไรต้องยื่นภายในวันไหน ภาษีแต่ละประเภทต้องหัก หักเท่าไร หักจากยอดไหน ภาษีมูลค่าเพิ่มอันไหนใช้ได้ใช้ไม่ได้ ถ้ายื่นช้าจะต้องคำนวณค่าปรับอย่างไร แถมมีประกันสังคมมาวุ่นอีก เช่น รพ นี้จะยกเลิกให้บริการเมื่อไร ค่าอะไรเบิกได้ เบิกได้เท่าไร ต้องส่งยอดประกันสังคมเท่าไร แจ้งคนเข้า แจ้งคนออก
- ต้นเดือนคือน้องๆขุมนรก เมษายน – พฤษภาคม นรกของจริง
ซึ่งส่วนใหญ่ก็เป็นแบบนั้นต้นเดือนต้องเอายอดผลประกอบการให้เจ้าของกิจการดู เมษายน – พฤษภาคม ก็เอายอดผลประกอบการให้สรรพากร และ กรมพัฒนาธุรกิจดู มีคนเล่าไว้ว่า พฤษภาคม นี่แทบจะเอาหมอนมานอนออฟฟิตกันเลยทีเดียว
- งานหนัก เงินเดือนน้อย เจ้าของกิจการไม่เข้าใจระบบบัญชี
จากข้อมูลข้างต้น ความวุ่นวายในการทำงาน และ เอกสาร บางที่ให้ทำทุกอย่างแต่ให้เงินเดือนเท่ากับเด็กจบใหม่ เจ้าของกิจการมาวุ่นวายในการทำบัญชี เช่น เอาค่าใช้จ่ายส่วนตัวมาลงเป็นค่าใช้จ่ายในบริษัท สาเหตุเหล่านี้ทำให้คนไม่สนใจมาทำงานบัญชีกัน
- เป็นแผนกที่มีคนเกลียดมากทีสุดในออฟฟิต
บอกได้เลยว่า อันนี้จริงที่สุด เพราะเป็นแผนกปลายน้ำ มีเอกสารอะไรที่ผิดสังเกต ก็ต้องสอบถามไล่ย้อนขึ้นไป ซึ่งบางคนไม่ชอบ อ้างว่ามาจับผิดบ้างล่ะ ในข้อนี้อยากให้เห็นใจพนักงานบัญชีด้วยว่า ที่ทำไปนั้น เพื่อเพราะผลประโยชน์ของบริษัท ไม่ได้ทำเพื่อเรื่องส่วนตัวเลย เพราะเวลามีปัญหาคนที่โดนก่อนก็คือ พนักงานบัญชี จะโดนว่าไม่รอบคอบบ้างล่ะ ปล่อยปะละเลยบ้างล่ะ อยากให้เห็นใจกันบ้าง
- คนจบบัญชี แต่ไม่ทำบัญชี
อันนี้เล่าให้ฟังว่าสมัยเรียนมหาลัยในปีแรก มีนักศึกษาในคณะบัญชีประมาณ 800 กว่า พอขึ้นปี 2 เหลือครึ่งเดียว บ้างก็บอกว่าไม่ชอบ ย้ายไปเรียนคณะอื่นก็มี พอปี 4 จบออกมาแค่ 100 กว่าคน ใน ร้อยกว่าคนก็ไม่ได้ทำบัญชีทั้งหมดนะ บ้างก็ไปทำสายตลาดหุ้น บ้างก็ไปเปิดร้านเกม เปิดร้านขายของออนไลน์ ประกอบธุรกิจส่วนตัว ทำให้เหลือคนทำบัญชีที่น้อยอยู่แล้ว ยิ่งน้อยลงไปอีก
เคยได้ยินบางที่ต้องรับคนคณะอื่นมาทำงานในส่วน AP AR เช่น คณะเศรษฐศาสตร์ อักษรศาสตร์ รัฐศาสตร์ ก็มี
- เป็นงานที่เครื่องจักรทำแทนไม่ได้เลย
งานบัญชีเป็นงานที่ต้องใช้คนทำ ในการตรวจสอบเอกสาร การบันทึกบัญชี ซึ่งต่อจากนี้ไปอีก 10 ปี ก็ไม่มีเครื่องจักรใดมาสแกนเอกสารแล้วมาลงบัญชีให้ ต้องใช้คนทำล้วนๆ
ที่เล่ามานี่เพื่อคลายข้อสงสัยกว่าทำไมพนักงานบัญชีถึงขาดแคลนกันนัก...
ปล. ใครเพิ่มเติมอะไรได้ เพิ่มเติมได้เลยนะครับ