เพลิงพระนาง และ รากนครา "ชีวิตของเจ้านายในราชอาณาจักรในอุษาคเนย์ ในยุคการล่าอาณานิคมของตะวันตก"

สวัสดีค่ะ

เร็วๆนี้แฟนละครทีวีจะได้ชม ละครรีเมคครั้งใหญ่สองเรื่องด้วยกัน คือ
เพลิงพระนาง และ รากนครา

สิ่งที่หลายคนสนใจมากคือตัวละครในราชสำนัก "เมืองทิพย์" (เพลิงพระนาง) และ "เมืองมัณฑ์" (รากนครา) มีแรงบันดาลใจจากเมืองใด และบุคคล
ใดบ้างในประวัติศาสตร์

แน่นอนค่ะ เมืองทั้งสองในนิยายจำลองมาจาก "เมืองพม่าในยุคล่าอาณานิคม"

ก่อนอื่นขอเล่าภูมิหลังของพม่าก่อนยุคของ "เจ้าทิพย์" หรือ "เจ้านางปัทมสุดา" นะคะ

ตามประวัติศาสตร์จริงๆ พม่าก่อนจะถูกผนวกเข้ากับเครือจักรภพอังกฤษของพระนางวิคตอเรีย ปกครองด้วยกษัตริย์แห่งราชวงศ์ ราชวงศ์คองบอง (Kaungbaung)
ต้นราชวงศ์คองบองได้สร้างผลงานแก่พม่าคือการตีกรุงศรีอยุธยาแตกเมื่อปี ๒๓๑๐ พม่ากับสยามเป็นคู่อริกันจนกระทั่งในต้นศตวรรษที่ 19 ยุคแห่งการล่าอาณานิคมของตะวันตก พม่าเจอกับศัตรูคนใหม่ที่น่ากลัวคือ "ชาติตะวันตก" ราชวงศ์คองบองต้องเสียดินแดนตอนล่างแก่อังกฤษครั้งแรกทำให้ตอนนั้น พม่าแบ่งเป็นดินแดนสองส่วนคือ พม่าเหนือ (ใต้การปกครองของราชวงศ์ เมืองหลักคือ อังวะ และ มัณฑะเลย์) และ พม่าใต้ (ใต้การปกครองของอังกฤษ เมืองใหญ่คือย่างกุ้ง) ซึ่งในเรื่องรากนคราจะมีการกล่าวถึง

พระราชวังไม้สักของราชวงศ์คองบอง


เอาละค่ะ ต่อไปเราก็จะเข้าสู่ยุคของ "เจ้าทิพย์" และ "เจ้านางปัทมสุดา" แล้วนะคะ

ช่วงกลางศตวรรษที่๑๙ พม่าเหนือยังอยู่ภายใต้การปกครองของราชวงศ์คองบอง มีการย้ายเมืองหลวงอยู่หลายครั้งและในที่สุด ในยุคของกษัตริย์มินดงก็ประสงค์ตั้งนครมัณฑะเลย์เป็นเมืองหลวง และสร้างพระราชวังไม้สักอันงดงาม แต่ทว่าก็ยังต้องเผชิญกับภัยคุกคามของตะวันตกอยู่ เมื่อกษัตริย์มินดงลงจากราชบัลลังก์ พระราชอำนาจตกไปสู่กษัตริย์ติบอ ซึ่งเป็นกษัติย์องค์สุดท้ายแห่งพม่า ซึ่งการเมืองภายในพระราชวังเต็มไปด้วยการนองเลือด (ซึ่งจะได้เห็นในเพลิงพระนาง) เมื่อพระเจ้าติบอขึ้นเป็นกษัตริย์ เกิดการเข่นฆ่าในหมู่เชื้อพระวงศ์ครั้งใหญ่และสยดสยองยิ่งนัก ในคืนวันปอยหลวง (เทศกาลรื่นเริง) พี่น้องและเจ้าจอมมารดาในพระเจ้ามินดงต่างถูกทุบตีจนตายและโยนลงหลุมที่ถูกขุดไว้ท้ายวัง แต่ทว่าไม่มีใครสังเกตเห็นหรือได้ยินเพราะทุกสิ่งถูกกลบด้วยเสียงดนตรีและความรื่นเริง ซึ่งเหตุการณ์นี้ผู้อยู่เบื้องหลังคือ มเหสีศุภยาลัตในพระเจ้าติบอนั่นเอง ซึ่งมารดาของพระนางคือ พระนางอเลนันดอในพระเจ้ามินดงอาจมีส่วนรู้เห็นในการนองเลือดครั้งนี้ หลังการณ์ขึ้นครองราชย์ ราชสำนักแตกแยก บ้านเมืองตกต่ำและภัยคุกคามจากตะวันตกเข้าใกล้พม่าเหนือทุกขณะ เพราะกษัตริย์ติบอเป็นกษัตริย์อ่อนแอ
จนในที่สุดปี คศ ๑๘๘๕ อังกฤษตีกรุงมัณฑะเลย์แตก เอกราชของพม่าเหนือและราชวงศ์คองบองที่ปกครองมายาวนานก็สิ้นสุดลง กษัตริย์ติบอและพระราชวงศ์ถูกพาตัวไปยังอินเดีย (ละครทั้งสองเรื่องกล่าวถึง)      

ภาพการสำเร็จโทษเชื้อพระวงศ์พม่า


ภาพการเสด็จออกจากเมืองมัณฑะเลย์ของพระเจ้าติบอและเชื้อพระวงศ์เมื่อถูกอังกฤษยึดครอง


ภาพที่พักของราชวงศ์คองบองที่อินเดีย


เอาล่ะค่ะ ที่ดิฉันเล่ามาทั้งหมดนี้ก็คือประวัติศาสตร์พม่าซึ่งนำมาเป็นพล็อตละครส่วนหนึ่งของนิยายทั้งสอง ซึ่งคีเวิร์คที่น่าสนใจของเรื่องนี้คือ พระนางอเลนันดอ และ พระนางศุภยาลัต (ทุกท่านคงร้องอ๋อแล้วสิว่า บุคคลในประวัติศาสตร์ทั้งสองนี้เหมือนตัวละครคนไหนบ้าง)

ในเพลิงพระนาง
พระเจ้ามินดง ก็คือ เจ้าเมืองคุ้ม
เจ้านางอเลนันดอ ก็คือ เจ้านางอนันตทิพย์
พระเจ้าติบอ ก็คือ เจ้าม่านฟ้า
เจ้านางศุภยาลัต ก็คือ เจ้านางปิ่นมณี

ในรากนครา

พระเจ้าติบอ คือ เจ้าหลวงเมืองมัณฑ์
เจ้านางศุภยาลัต คือ เจ้านางหลวงปัทมสุดา

พระเจ้ามินดง


เจ้านางอเลนันดอ


พระเจ้าติบอ


เจ้านางศุภยาลัต (องค์กลาง)


เพลิงพระนาง มีข้อได้เปรียบตรงที่เรื่องราวเกิดขึ้นในราชสำนักแบบเข้มข้นและมีรายละเอียดเยอะกว่าตั้งแต่ต้นจนจบ
รากนครา จะเป็นแค่การมาอยู่ในราชสำนักระยะหนึ่งแต่ไม่ยาวนานของเจ้าหญิงเมืองเล็กๆ อาจเจอความร้ายกาจของเจ้านางหลวงตอนที่ทำแท้ง (ซึ่งอาจเป็นภาพแทนความโหดร้ายต่อคนในราชสำนัก)
แต่จุดร่วมทั้งสองคือ เมืองทิพย์และเมืองมัณฑ์ เมืองทั้งสองเมืองในนิยายต่างถูกะวันตกตีแตกพ่ายลง และพระราชวงศ์ถูกจับไปอินเดีย

ทั้งนี้ส่วนตัวดิฉันละครทั้งสองเรื่องน่าติดตามทั้งสองเรื่อง ไม่ควรดูเรื่องใดเรื่องหนึ่งเพราะถือว่าเรื่องราวต่อเนื่องกันอย่างขาดไม่ได้เลยทีเดียว
ปล. หากดิฉันพลาดเรื่องประวัติศาสตร์สามารถติเตียนได้ค่ะ ขอบคุณค่ะ