สอนลูกทำบุญ
โดย พระไพศาล วิสาโล ค่ะ
ชีวิตที่ดีคือชีวิตที่รักตนและรักผู้อื่นอย่างถูกต้อง ในทางพุทธศาสนา การรักตนและรักผู้อื่นนั้นมิได้ขัดแย้งกันเลย หากสามารถดำเนินควบคู่กันไปได้บนวิถีแห่งบุญ
พ่อแม่ทุกคนย่อมปรารถนาให้ลูกมีชีวิตที่ดี จึงควรช่วยให้ลูกเจริญงอกงามวิถีแห่งบุญ ด้วยการแนะนำให้ลูกใฝ่ในการทำบุญอย่างถูกต้อง เพราะบุญนั้นช่วยให้เกิดความไพบูลย์ทั้งกายและใจ อีกทั้งยังก่อประโยชน์แก่ผู้อื่น นำมาซึ่งความสุขทั้งแก่ตนเองและเพื่อนมนุษย์
ในเทศกาลเข้าพรรษา คนไทยนิยมทำบุญให้เกิดศิริมงคลแก่ชีวิต เป็นโอกาสดีที่พ่อแม่จะชักชวนลูก ๆ ให้ทำบุญอย่างเหมาะสมกับวัยและสอดคล้องกับยุคสมัย ขณะเดียวกันหากพ่อแม่ได้ทำบุญร่วมกับลูก หรือเป็นแบบอย่างให้แก่ลูกด้วย ก็จะทำให้ลูกมั่นใจและมั่นคงบนวิถีแห่งบุญ
ผู้ให้ความสุขย่อมได้ความสุข
บุญนั้นเริ่มต้นด้วยการรู้จักให้ การให้(หรือทาน)ช่วยให้เราไม่คิดจะเอาเข้าตัวอยู่ร่ำไป ชีวิตที่คิดแต่จะเอาเป็นชีวิตที่ไม่สมดุล จิตที่คิดแต่จะเอาเป็นจิตที่คับแคบ เห็นแก่ตัว ทำให้เป็นคนไม่น่ารัก และมีความสุขยาก ด้วยเหตุนี้ผู้ใหญ่สมัยก่อนจึงนิยมพาลูกหลานใส่บาตรตั้งแต่ยังตัวเล็ก ๆ ทีแรกก็เป็นฝ่ายเฝ้าดูพ่อแม่หรือตายายเอาอาหารหวานคาวใส่บาตร ต่อมาก็ใส่บาตรด้วยตนเอง
การถวายของให้พระถือว่าเป็นบุญ แต่บุญไม่ได้จำกัดอยู่แค่นั้น ให้ของแก่ผู้อื่น โดยเฉพาะคนที่ยากลำบาก ก็ถือว่าเป็นบุญเช่นกัน ลูก ๆ สามารถทำบุญได้ด้วยการสละของเล่นให้แก่เด็กยากจนหรือเด็กด้อยโอกาสในเมืองและในชนบท หรือให้เงินช่วยคนพิการ
นอกจากให้เงินหรือสิ่งของแล้ว การให้ชีวิตแก่สัตว์ก็เป็นบุญเหมือนกัน เช่น ช่วยปลาที่ติดปลักให้กลับคืนสู่แม่น้ำลำคลอง แม้แต่ต้นไม้ที่เหี่ยวแห้งใกล้ตาย ช่วยรดน้ำให้เขา ก็เป็นบุญเช่นกัน
โลกสวยด้วยน้ำใจ
การเสียสละเพื่อส่วนรวม หรือลงมือลงแรงเพื่อช่วยผู้อื่น เป็นบุญอีกอย่างหนึ่ง บุญอย่างนี้เด็ก ๆ สามารถทำได้ในชีวิตประจำวัน เช่น เก็บเศษแก้วหรือตะปูที่ขวางทาง เก็บขยะในละแวกบ้าน ช่วยเหลืองานของโรงเรียน ถือของให้คนแก่ จูงคนตาบอดข้ามถนน ปลูกต้นไม้ในที่สาธารณะ นิสัยเช่นนี้ปลูกฝังได้ด้วยการสอนให้ลูกรู้จักช่วยงานบ้าน แม้จะมีคนใช้ก็ตาม
การช่วยเหลือผู้อื่นจะเป็นไปได้ ก็ต้องเริ่มต้นด้วยการรู้จักรักษาตนไม่ให้ก่อความเดือดร้อนแก่ใคร หรือเอาเปรียบส่วนรวม บุญประเภทนี้เราเรียกว่าศีล
การกินอยู่ให้เป็น รู้จักใช้ของ ก็เป็นส่วนหนึ่งของพฤติกรรมที่เรียกว่าศีล เช่น กินง่ายอยู่ง่าย เลือกกินสิ่งที่มีประโยชน์ ไม่ตามใจลิ้นจนเป็นโทษแก่ร่างกาย
ข้อนี้รวมถึงการใช้เทคโนโลยีต่าง ๆ อย่างเหมาะสม ไม่หมกมุ่นหรือสิ้นเปลือง เช่นใช้โทรศัพท์มือถืออย่างเป็นเวลา ดูโทรทัศน์เมื่อทำการบ้านหรืองานเสร็จแล้ว เล่นเกมคอมพิวเตอร์พอประมาณ เมื่อกินเป็นใช้เป็นแล้ว ขั้นต่อมาคือสอนให้ลูกจับจ่ายใช้สอยเป็น รู้จักประหยัด ไม่ติดนิสัยช็อปปิ้ง อวดร่ำอวดรวยแข่งกัน หรือหลงติดอบายมุข อาทิ การพนัน การเที่ยวสถานเริงรมย์
สอนลูกทำบุญ โดย พระไพศาล วิสาโล ค่ะ
โดย พระไพศาล วิสาโล ค่ะ
ชีวิตที่ดีคือชีวิตที่รักตนและรักผู้อื่นอย่างถูกต้อง ในทางพุทธศาสนา การรักตนและรักผู้อื่นนั้นมิได้ขัดแย้งกันเลย หากสามารถดำเนินควบคู่กันไปได้บนวิถีแห่งบุญ
พ่อแม่ทุกคนย่อมปรารถนาให้ลูกมีชีวิตที่ดี จึงควรช่วยให้ลูกเจริญงอกงามวิถีแห่งบุญ ด้วยการแนะนำให้ลูกใฝ่ในการทำบุญอย่างถูกต้อง เพราะบุญนั้นช่วยให้เกิดความไพบูลย์ทั้งกายและใจ อีกทั้งยังก่อประโยชน์แก่ผู้อื่น นำมาซึ่งความสุขทั้งแก่ตนเองและเพื่อนมนุษย์
ในเทศกาลเข้าพรรษา คนไทยนิยมทำบุญให้เกิดศิริมงคลแก่ชีวิต เป็นโอกาสดีที่พ่อแม่จะชักชวนลูก ๆ ให้ทำบุญอย่างเหมาะสมกับวัยและสอดคล้องกับยุคสมัย ขณะเดียวกันหากพ่อแม่ได้ทำบุญร่วมกับลูก หรือเป็นแบบอย่างให้แก่ลูกด้วย ก็จะทำให้ลูกมั่นใจและมั่นคงบนวิถีแห่งบุญ
ผู้ให้ความสุขย่อมได้ความสุข
บุญนั้นเริ่มต้นด้วยการรู้จักให้ การให้(หรือทาน)ช่วยให้เราไม่คิดจะเอาเข้าตัวอยู่ร่ำไป ชีวิตที่คิดแต่จะเอาเป็นชีวิตที่ไม่สมดุล จิตที่คิดแต่จะเอาเป็นจิตที่คับแคบ เห็นแก่ตัว ทำให้เป็นคนไม่น่ารัก และมีความสุขยาก ด้วยเหตุนี้ผู้ใหญ่สมัยก่อนจึงนิยมพาลูกหลานใส่บาตรตั้งแต่ยังตัวเล็ก ๆ ทีแรกก็เป็นฝ่ายเฝ้าดูพ่อแม่หรือตายายเอาอาหารหวานคาวใส่บาตร ต่อมาก็ใส่บาตรด้วยตนเอง
การถวายของให้พระถือว่าเป็นบุญ แต่บุญไม่ได้จำกัดอยู่แค่นั้น ให้ของแก่ผู้อื่น โดยเฉพาะคนที่ยากลำบาก ก็ถือว่าเป็นบุญเช่นกัน ลูก ๆ สามารถทำบุญได้ด้วยการสละของเล่นให้แก่เด็กยากจนหรือเด็กด้อยโอกาสในเมืองและในชนบท หรือให้เงินช่วยคนพิการ
นอกจากให้เงินหรือสิ่งของแล้ว การให้ชีวิตแก่สัตว์ก็เป็นบุญเหมือนกัน เช่น ช่วยปลาที่ติดปลักให้กลับคืนสู่แม่น้ำลำคลอง แม้แต่ต้นไม้ที่เหี่ยวแห้งใกล้ตาย ช่วยรดน้ำให้เขา ก็เป็นบุญเช่นกัน
โลกสวยด้วยน้ำใจ
การเสียสละเพื่อส่วนรวม หรือลงมือลงแรงเพื่อช่วยผู้อื่น เป็นบุญอีกอย่างหนึ่ง บุญอย่างนี้เด็ก ๆ สามารถทำได้ในชีวิตประจำวัน เช่น เก็บเศษแก้วหรือตะปูที่ขวางทาง เก็บขยะในละแวกบ้าน ช่วยเหลืองานของโรงเรียน ถือของให้คนแก่ จูงคนตาบอดข้ามถนน ปลูกต้นไม้ในที่สาธารณะ นิสัยเช่นนี้ปลูกฝังได้ด้วยการสอนให้ลูกรู้จักช่วยงานบ้าน แม้จะมีคนใช้ก็ตาม
การช่วยเหลือผู้อื่นจะเป็นไปได้ ก็ต้องเริ่มต้นด้วยการรู้จักรักษาตนไม่ให้ก่อความเดือดร้อนแก่ใคร หรือเอาเปรียบส่วนรวม บุญประเภทนี้เราเรียกว่าศีล
การกินอยู่ให้เป็น รู้จักใช้ของ ก็เป็นส่วนหนึ่งของพฤติกรรมที่เรียกว่าศีล เช่น กินง่ายอยู่ง่าย เลือกกินสิ่งที่มีประโยชน์ ไม่ตามใจลิ้นจนเป็นโทษแก่ร่างกาย
ข้อนี้รวมถึงการใช้เทคโนโลยีต่าง ๆ อย่างเหมาะสม ไม่หมกมุ่นหรือสิ้นเปลือง เช่นใช้โทรศัพท์มือถืออย่างเป็นเวลา ดูโทรทัศน์เมื่อทำการบ้านหรืองานเสร็จแล้ว เล่นเกมคอมพิวเตอร์พอประมาณ เมื่อกินเป็นใช้เป็นแล้ว ขั้นต่อมาคือสอนให้ลูกจับจ่ายใช้สอยเป็น รู้จักประหยัด ไม่ติดนิสัยช็อปปิ้ง อวดร่ำอวดรวยแข่งกัน หรือหลงติดอบายมุข อาทิ การพนัน การเที่ยวสถานเริงรมย์