ถาม:

ถ้าไม่ค่อยได้ทำบุญใส่บาตร แต่มักให้ทานแก่ผู้ยากไร้หรือสัตว์สม่ำเสมอ จะสามารถนำบุญที่ได้อุทิศส่วนกุศลให้กับญาติที่ล่วงลับได้ไหมคะ

ตอบ:

อุทิศให้ได้เช่นเดียวกัน แต่พลานุภาพของบุญไม่เท่ากันเพราะถ้าผู้รับเป็นเนื้อนาบุญ คือผู้ที่มีคุณธรรมสูง เป็นอริยบุคคล ก็เปรียบเสมือนผืนนาที่ดี มีดินดี ปุ๋ยดี น้ำดี ผนวกกับผู้ให้ หรือเรียกว่า “ทายก” มีความตั้งใจในการทำบุญสูง เสมือนเป็นข้าวสายพันธุ์ดี เมื่อปลูกหรือหว่านลงบนเนื้อนาบุญที่ดี ข้าวก็จะเจริญงอกงาม อานิสงส์ผลบุญที่ได้รับจะมหาศาล ไม่มีประมาณ แต่ถ้าผืนนาไม่ดี แต่ทายกดี พลานิสงส์ของบุญยังมีขีดจำกัด ซึ่งพระพุทธเจ้าตรัสสอนเรื่องนี้ไว้ว่า

ให้ทานกับมนุษย์ไม่มีศีลเป็นร้อยครั้งพันครั้ง เท่ากับให้ทานมนุษย์ผู้มีศีลเพียงครั้งเดียวไม่ได้

ให้ทานกับมนุษย์ผู้มีศีลเป็นร้อยครั้งพันครั้ง เท่ากับให้ทานพระโสดาบันเพียงครั้งเดียวไม่ได้

ให้ทานกับพระโสดาบันเป็นร้อยครั้งพันครั้ง เท่ากับให้ทานพระสกิทาคามีเพียงครั้งเดียวไม่ได้

ให้ทานกับพระสกิทาคามีเป็นร้อยครั้งพันครั้ง เท่ากับให้ทานพระอนาคามีเพียงครั้งเดียวไม่ได้

ให้ทานกับพนะอนาคามีเป็นร้อยครั้งพันครั้ง เท่ากับให้ทานพระอรหันต์เพียงครั้งเดียวไม่ได้

ให้ทานกับพระอรหันต์เป็นร้อยครั้งพันครั้ง เท่ากับให้ทานพระปัจเจกพุทธเจ้าเพียงครั้งเดียวไม่ได้

ให้ทานกับพระปัจเจกพุทธเจ้าเป็นร้อยครั้งพันครั้ง เท่ากับให้ทานพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพียงครั้งเดียวไม่ได้

ให้ทานกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นร้อยครั้งพันครั้ง เท่ากับถวายทานแด่สงฆ์ที่มีพระพุทธเจ้าเป็นพระประธานเพียงครั้งเดียวไม่ได้