อยากทราบขั้นตอนการขอผลงานออกแบบไปรวมเล่มตีพิมพ์และการให้เครดิตเนื้อหาในหนังสือค่ะ

สวัสดีค่ะทุกท่าน มีคำถามอยากถามคนในวงการหนังสือ/ นักอ่าน/ นักกฎหมายอะค่ะ ขออนุญาตเท้าความก่อนนะคะ...

เมื่อหลายเดือนก่อน มีสำนักพิมพ์แห่งหนึ่งจากเซี่ยงไฮ้ส่งอีเมล์เป็นภาษาอังกฤษมาที่บริษัทของเรา (บริษัทเราเป็นทำงานออกแบบ) ในอีเมล์มีเนื้อหาประมาณว่า เขาเป็นบรรณาธิการจากสำนักพิมพ์ xxxxx ซึ่งกำลังมีโปรเจ็คที่จะออกหนังสือใหม่ แล้วงานของบริษัทเราก็มีเนื้อหาตรงกับหนังสือเล่มนี้พอดี จึงอยากจะให้บริษัทเราส่งผลงานไปให้เขาหน่อย แล้วเขาจะเอาไปรวมเล่มเพื่อตีพิมพ์ โดยที่ทางบริษัทเราก็ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการตีพิมพ์ใดๆ แค่ส่ง  materials มาก็พอ ส่วนเขาก็จะไม่ให้เงินใดๆ เราเช่นกัน (ซึ่งตรงส่วนนี้ เราถือเป็น Win-Win Situation นะ เพราะเขาก็ได้ตีพิมพ์หนังสือ บริษัทเราก็ได้เผยแพร่ผลงาน)

ซึ่ง Materials ที่เขาต้องการ ประกอบด้วย
- รูปภาพแบบ High Quality อย่างน้อย 10 รูป พร้อมคำบรรยายของทุกภาพ
- ข้อมูล รายละเอียดต่างๆ ของโครงการ 500 - 1,000 คำ
- Plan, Detail Plan และ Elevation ของพื้นที่และองค์ประกอบต่างๆ ที่อยู่ในโครงการ
- พร้อมตอบคำถามอื่นๆ ของเขา เช่น แรงบันดาลใจในการออกแบบคืออะไร ลูกค้าประเมินผลงานว่ายังไง? ใช้องค์ประกอบอะไรในงานบ้าง? ฯลฯ

ซึ่งแน่นอนว่าทุกอย่าง "ต้องเป็นภาษาอังกฤษ" เพราะหนังสือที่เขาทำนั้น ส่วนใหญ่จะเป็นพวกหนังสือปกแข็งเล่มหนาๆ หนักๆ แพงๆ อย่างที่พวกเรามักจะเห็นอยู่ตาม Kinokuniya / Asia Book นั่นเอง ซึ่งเราได้รับมอบหมายให้เป็นคนเตรียมข้อมูลและติดต่อประสานงานกับสนพ.นี้ต่อ แต่ปัญหาคือ ทางบริษัทไม่มีรูปคุณภาพสูงของโครงการนี้อยู่เลย วันเสาร์-อาทิตย์เจ้านายเลยต้องขับรถไปถ่ายรูปไซต์ เพื่อให้ได้รูปมุมสวยๆ คุณภาพดี ซึ่งไซต์อยู่ภาคใต้ ขับรถไป-กลับก็ประมาณ 6 ชั่วโมง++

พอได้รูปมา พวกเราก็ต้องมาช่วยกันนั่งคัดรูปจากรูปเป็นร้อยเป็นพัน ต้องแต่งภาพแต่งแสงเพื่อให้ได้บรรยากาศ และที่หนักที่สุด คือ ต้องเขียนรายละเอียดและคำบรรยายต่างๆ เป็นภาษาอังกฤษ สกิลอิ๊งค์ของเราอยู่ในระดับที่โอเค พอพูดได้ สื่อสารได้ ตอบโต้อีเมล์กับต่างชาติได้ แต่ถ้าต้องบรรยายอะไรยาวๆ แบบเป็นเรื่องเป็นราว อีกทั้งยังต้องใช้คำศัพท์ที่เป็นทางการ ต้องบรรยายให้เห็นภาพที่สวยงาม เพื่อให้เห็นบรรยากาศและให้คนอ่านเข้าใจสิ่งที่ทางบริษัทออกแบบแล้วละก็... บอกตรงๆ ว่าหนักอยู่ค่ะ

เราใช้เวลานานมากสำหรับการเตรียมข้อมูลทุกอย่าง พอทำเสร็จปุ๊บ เราก็ส่งงานไปให้สนพ. หลังจากนั้นเขาก็ส่งไฟล์ pdf ที่เป็น Layout  กลับมาให้เราดู ว่าถ้าหนังสือตีพิมพ์แล้ว หน้าของผลงานบริษัทเราจะหน้าตาเป็นอย่างนี้นะ (เขาส่งมาเฉพาะหน้าที่เป็นผลงานของบริษัทเราไม่กี่แผ่นนะคะ ไม่ได้ส่งมาทั้งเล่ม) เราก็เอาไปให้เจ้านายดู เจ้านายไม่ค่อยโอเคเท่าไหร่หรอกนะ เพราะบางรูปเขาก็เอารูปซ้ำๆ มาใส่ เช่น มีบางมุมที่เป็นมุมเดียวกัน แต่เราส่งไปให้ทั้งแนวตั้งและแนวนอน เพราะเราไม่รู้ว่า Layout หนังสือของเขาเป็นยังไง รูปแนวไหนที่จะเหมาะกับ Layout ของเขา เราก็เลยส่งไปให้เขาเลือกเอาเอง แต่ปรากฏว่าเขาดันเอาไปลงทั้ง 2 รูปเลย  แล้วมีรูปที่มุมซ้ำๆ กันหลายรูปมาก เจ้านายเลยให้เราทำข้อมูลส่งไปให้เขาใหม่ เช่น ขอเอารูปนี้ ไปแทนรูปนั้นได้มั้ย? เพราะมุมมันซ้ำกันอยู่ อะไรอย่างนี้ ซึ่งเขาก็ตอบกลับมาว่า "I am sorry that we cannot change all the images you required because we must keep the layout beautiful." เราก็งงว่า แล้วรูปมุมซ้ำๆ กันอยู่มันทำให้หนังสือดูบิวตี้ฟูลตรงไหน? แต่เราก็ไม่รู้จะทำยังไงเพราะเขาไม่แก้ให้ ก็เลยปล่อยไปตามนั้น

พอผ่านไป 2-3 เดือน เจ้านายก็ให้เราส่งอีเมล์ไปถามว่าขั้นตอนของหนังสือเล่มนี้ไปถึงไหนแล้ว ทางนั้นก็ตอบกลับมาว่า "เดี๋ยวเดือนหน้าก็จะตีพิมพ์แล้ว โดยคุณสามารถสั่งซื้อล่วงหน้าได้จาก Amazon” เราก็เลยยังไม่อะไร เพราะอยากเห็นของจริงก่อน เดี๋ยวค่อยซื้อทีหลังก็ได้

จนเมื่อวันก่อนเราไปเดินพารากอนแล้วเห็นหนังสือเล่มนี้เข้า แอบตื่นเต้นอยู่ เพราะในนั้นมีผลงานบริษัทตัวเอง แต่พอเราหยิบมาดูปุ๊บ...

ที่ตรงกลางด้านบนของหนังสือเล่มนี้มีชื่อของคนไทยคนนึงเด่นหราอยู่ที่หน้าปก ซึ่งเราไม่แน่ใจว่าเขามีหน้าที่ทำอะไรในการผลิตหนังสือเล่มนี้บ้าง เพราะพอเราเปิดไปดูหน้าที่เป็นผลงานบริษัทเรา เนื้อหาทุกอย่าง เราเป็นคนเขียน เนื้อหาเหมือนเดิมเป๊ะ ไม่ได้แก้ไขอะไรเลย เราไม่แน่ใจว่า คนที่มาเปิดอ่านจะคิดว่าคนที่ชื่อหราอยู่กลางหน้าปกเป็นคนเขียนคำบรรยายภาพ เขียนคำอธิบายโครงการต่างๆ จนเกิดเป็นหนังสือเล่มนี้รึเปล่า?


สรุปแล้ว ในหนังสือเล่มนี้มีการระบุชื่อของบริษัทเรา 2 ที่ ดังนี้นะคะ
1. หน้าที่เป็นผลงานของบริษัทเรา : เขาลงไว้ว่า Designer คือ บริษัทเรา และใส่เครดิตรูปให้ตามข้อมูลที่เราส่งไป
2. หน้า index : เขาใส่ชื่อบริษัทต่างๆ ที่มีผลงานอยู่ในเล่มพร้อมให้ข้อมูลย่อๆ และช่องการติดต่อ


จบการเท้าความแล้วนะคะ (ยาวมาก 5555) ขอถามเลยละกันค่ะ
เรื่องที่เราสงสัยและอยากจะขอความรู้จากคนในวงการหนังสือและกฎหมายมีดังนี้

1.    ชื่อของคนที่อยู่หน้าปกมีหน้าที่ทำอะไรบ้างเหรอคะ? ถ้าเป็นหนังสือทั่วไป เราเข้าใจนะว่าหมายถึง นักเขียน แต่ในกรณีที่เป็นหนังสือที่รวบรวมผลงานแบบนี้ เขาจะต้องทำอะไรบ้าง? ที่เราเห็นจากหนังสือเล่มนี้ เรารู้เพียงว่า เขาเขียนคำนำค่ะ พอดีเราไม่ค่อยรู้เรื่องเบื้องหลังของการผลิตหนังสือเท่าไหร่ เราเลยรู้แค่นี้ แล้วถ้ามีการขอผลงานอีกในครั้งหน้า เราควรใส่เครดิตตัวเองไปเลยมั้ย แบบ... Written by... อะไรอย่างนี้ บอกตรงๆ ว่าครั้งนี้เราคิดไม่ถึงค่ะว่าต้องใส่เครดิตว่าตัวเองเป็นคนเขียนเนื้อหาด้วย เจอแบบนี้มีเหวอเหมือนกัน

2.    ก่อนที่สนพ.จะตีพิมพ์ เขาได้ส่งสัญญามาให้เจ้านายเราเซนต์ด้วยค่ะ บอกตามตรงว่ามันมีบางข้อที่อ่านแล้วเราไม่ค่อยเข้าใจ (ฟ้อนท์อ่านยากด้วย) เราอยากทราบว่า บริษัทเรายังเป็นเจ้าของเนื้อหาที่ส่งให้เขาไปอยู่มั้ยคะ? เพราะที่เราเข้าใจ คือ ทางสนพ.แค่สามารถเอาเนื้อหาที่เราส่งให้ไปจัด Format, ตีพิมพ์ และพิมพ์ซ้ำได้เท่านั้น แต่บริษัทเราก็ยังคงเป็นเจ้าของเนื้อหาอยู่ดี เราเข้าใจถูกรึเปล่า? แล้วถ้ามีสนพ.อื่นมาขอรายละเอียดของโครงการนี้อีก เราสามารถเอาเนื้อหาตรงนี้ส่งให้สนพ.อื่นได้มั้ยคะ?

นี่คือสัญญาที่ว่านะคะ เราขออนุญาตปิดชื่อเฉพาะต่างๆ เอาไว้ก่อน สามารถดูสัญลักษณ์ของสีต่างๆ ได้ที่ด้านบนของสัญญานะคะ

ขอบคุณล่วงหน้าสำหรับคำตอบค่ะ ถ้ามีใครอยากเพิ่มเติมอะไรก็เชิญเลยนะคะ



แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่