The Wandering Cat - วิธีการเลี้ยงแมวจร จากวันที่เราได้บังเอิญเจอกัน

กระทู้สนทนา

วันหนึ่งในปี 2014 ช่วงหน้าร้อนของกรุงเทพมหานคร หลังจากช่วงหยุดยาวที่หลายๆคนก็ต่างออกเดินทางไปเที่ยวกัน ในวันที่กลับเข้ามาบ้านวันแรกหลังจากจบทริปจากแดนไกล ก็ได้พบกับเจ้าแมวตัวนึง นอนอยู่ที่หน้าบ้าน ดูท่าทางหิวโซมาก ...

เล่าถึงความเดิมก่อนหน้าสักนิดนึง ปกติแมวตัวนี้ เคยเห็นแว๊บๆ แถวนี้มา 2-3 เดือนล่ะ เป็นแมวที่เจอคนแล้วไม่ค่อยหนี หรือตื่นตกใจ เคยเจอครั้งนึง นอนสบายอยู่บนหลังคารถที่จอดอยู่ในบ้าน เดินเข้าไปใกล้ๆก็ตื่นมามองหน้าแล้วก็เดินจากไปอย่างใจเย็น ประมาณว่า "จะไม่ให้ชั้นนอนตรงนี้ใช่มั้ย?” ด้วยความที่ดูกันเองขนาดนี้ เลยทำให้เข้าใจว่าเป็นแมวเลี้ยงของบ้านใดสักบ้านหนึ่งในละแวกนี้

เอาล่ะพอมาเจอแมวมานอนหิวโซ แง้วๆ แบบนี้ สงสัยว่าบ้านที่เคยให้ข้าวเจ้าแมวตัวนี้ประจำคงจะไปเที่ยวไหนยาวๆแน่เลย เจ้าตัวนี้เลยแวะมาหาบ้านที่มีคนอยู่ เลยไปหาอาหารแมวง่ายๆมาให้ทานก่อน หลังจากวันนั้นก็เริ่มซื้ออาหารแมวมาติดบ้านไว้ และเทใส่ถาดพร้อมกับเตรียมน้ำ ทิ้งไว้หน้าบ้าน ไว้เวลาเจ้าแมวตัวนี้หิวจะได้แวะมากินได้ ผ่านไปสองสามวัน เพื่อนบ้านก็กลับมาก็เลยลองถามดูว่าใช่แมวของเขาหรือเปล่า เขาก็บอกว่าไม่ใช่ แต่ปกติเขาก็มีแบ่งอาหารไว้หน้าบ้านเหมือนกัน (เขามีเลี้ยงแมวเองด้วยอีกตัวครับ เป็นอีกบ้านที่รักแมวเช่นกัน) เอาล่ะ ตอนนี้ค่อนข้างแน่ใจแล้วว่าเจ้านี่ ไม่มีเจ้าของแน่ๆ เลยเริ่มทำการขัดสีฉวีวรรณสักหน่อย ซึ่งไม่ได้กะจะเลี้ยงจริงจังอะไร แต่ขอทำหน้าที่เพื่อไม่ให้ประชากรแมวเพิ่มขึ้นมากจนเกินไป โดยการพาไปฉีดวัคซีน และ ทำหมัน เอาล่ะ เรามาเริ่มจากการฉีดวัคซีนก่อนเลย

ฉีดวัคซีน
จะเลี้ยงแมวจร แนะนำว่าควรพาไปให้แพทย์ตรวจเลือดเพื่อเช็คโรคต่างๆที่ร้ายแรงให้ละเอียดครับ เพราะบางทีเขาอาจได้รับเชื้อมาจากทางแม่ที่สุขภาพไม่แข็งแรง ก่อนหน้านี้ผมเคยเจอลูกแมวเกิดได้ไม่กี่วันติดอยู่ที่ท้ายรถกะบะ สุดท้ายเอามาเลี้ยงไม่รอดครับ เพราะทั้งโรคและพยาธินั้นเยอะมาก หมอเขาว่าได้รับมาจากแม่และ condition ในการเลี้ยงไม่ค่อยดี ทำให้เขาไม่สามารถไปต่อไหวครับ พอมาเจอเจ้าตัวนี้ ดูคร่าวๆน่าจะเกิน 6เดือนล่ะ ก็เลยแจ้งทางหมอไปว่าเป็นแมวจรเก็บมาเลี้ยงขอตรวจแบบละเอียด

หลังจากทราบแล้วว่าไม่มีปัญหาอะไรก็จะฉีดวัคซีนตามระเบียบครับ หลักๆก็จะมี ถ่าย พยาธิ หัดแมว ลิวคีเมีย พิษสุนัขบ้าครับ อาจมีเพิ่มเติมถ้าหมอเขาเห็นว่าสมควรครับ เช่น เอดส์แมว จากนั้นเราจะได้ใบที่เป็นเหมือนรับรองว่าแมวตัวนี้ได้ฉีดวัคซีนอะไรมาบ้างและนัดฉีดครั้งต่อไปครับ แรกๆอาจต้องมาฉีดให้มีภูมิก่อน ซึ่งจะต้องมาบ่อยหน่อย หลังจากนั้นก็ปีละครั้งครับ เพื่อกระตุ้นภูมิ และก็อย่าลืมหยอดคอแมวเพื่อกำจัดเห็บด้วยนะครับ

หลายๆท่านคงสงสัยว่า ควรทำหมันก่อนหรือฉีดวัคซีนก่อนดี? ความเห็นส่วนตัวว่าควรฉีดวัคซีนก่อนครับ ช่วงพักฟื้นหลังวางยาสลบและผ่าตัดทำหมัน เป็นช่วงที่แมวอ่อนแอและอาจมีภูมิตกได้ เสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่ายครับ ช่วงพักฟื้นนั้นกินเวลาประมาณ 1อาทิตย์ครับ

ทำหมันคุมกำเนิด
หลังจากป้องกันโรคต่างๆเรียบร้อยแล้วก็จะมาถึงเวลาคุมกำเนิดกัน เจ้าตัวนี้เป็นตัวผู้ครับ จะทำหมันได้แมวควรมีอายุ 8เดือนขึ้นไปครับผม ส่วนการทำหมันนั้นโชคดีช่วงนั้น รพส.เกษตรมีโครงการทำหมันหมาแมวฟรี 3,000ตัว เลยมีโอกาสเข้าร่วมโครงการด้วย ซึ่งอาจจะต้องนัดล่วงหน้านิดนึง หรือสามารถทำที่คลีนิคใกล้บ้านได้ครับ แต่ขอแนะนำว่าก่อนทำหมัน ต้องตรวจเลือด ดูเกร็ดเลือดว่ามีโรคเลือดไหม สัตว์บางตัวเราเห็นเขาแข็งแรง แต่พอทำหมันแล้วเสียชีวิตเนื่องจากเสียเลือดมากก็มี ตรงนี้ต้องเตรียมความพร้อมกันหน่อย อย่างเจ้าตัวนี้ เจอปัญหาคือเลือดข้นครับ ร่างกายขาดน้ำมาก เพราะทานน้ำไม่พอในแต่ละวัน (ตอนนั้นไม่ได้เลี้ยงในบ้านครับ ยังแค่ทิ้งอาหารกับน้ำไว้หน้าบ้านเฉยๆ ปล่อยเลี้ยงแบบระบบเปิด) ถ้าสภาพร่างกายไม่พร้อม อาจทำให้มีโอกาสเสียชีวิตหลังจากทำหมันได้ครับ ถึงแม้โอกาสจะไม่สูงก็ตาม แต่เราขอระวังไว้ก่อน เลยคราวนี้ได้เวลาจับเข้าสู้ระบบปิดชั่วคราวครับ 1อาทิตย์ ตามคำแนะนำของสัตวแพทย์ ให้ทานข้าวกับน้ำให้เพียงพอไปเลย คราวนี้เลยลงทุนซื้อกรง ถาดสำหรับใส่ทรายแมว เอาให้ถูกสุขลักษณะกันไปเลยครับ

หลังจากร่างกายของแมวพร้อมแล้วก็ได้เวลาทำหมันครับ ซึ่งพอทำเสร็จแมวจะมีอาการซึมๆครับ ซึ่งปกติการวางยาสลบแมวจะมีหลายแบบ ซึ่งทาง รพ.เกษตร จะใช้วิธีที่แมวซึมน้อยที่สุดครับ (เขาว่ามาแบบนั้น) จากนั้นก็กลับมาบ้านและทำแผลให้เขาครับ อาการซึมๆจากยาสลบนั้นประมาณคืนเดียวก็หายครับ หลังจากพักฟื้นประมาณอาทิตย์นึงก็ตัดไหมและก็สามารถปล่อยได้ตามปกติครับ บางคนว่าตัวผู้ถ้าทำหมันแล้วจะไม่ชอบออกเที่ยว หายซ่าส์ ก็อาจใช้ไม่ได้กับแมวทุกตัวครับ ตัวนี้ก็ยังคงออกเที่ยว เฮฮา มีไปเกเรฟัดแย่งตำแหน่งจ่าฝูง (มั้ง) กลับมาให้เห็นแผลกันบ้างครับ

การเลี้ยงในบ้าน อาหาร indoor และส้วมแมว
เนื่องด้วยตอนแรก แค่กะทำหมันเสร็จก็จะปล่อยกลับสู่โลกภายนอกเหมือนเดิม ไม่อยากไปกักอิสรภาพมัน เคยได้ยินว่าแมวเป็นสัตว์รักอิสระ ถึงแม้จะปล่อยไปแล้ว เจ้าแมวตัวนี้ก็ยังแวะมาเยี่ยมกันบ้าง มานอนกลิ้งโชว์หน้าบ้านบ้าง จู่ๆมาวันนึง เห็นที่หูของเจ้าตัวนี้มีเม็ดบวมๆมาเหมือนโดนแมลงอะไรต่อยมา ก็เลยทายาเบตาดีนให้ หลังจากนั้น 2-3วันมันก็เป่งมากขึ้นจนระเบิดออกมา เลือดไหลออกมากันเลยทีเดียว เลยได้เวลาไปหาหมอกัน สุดท้ายต้องระเบิดแผลออกมาและเย็บแผลครับ ได้เวลาพากลับเข้ามาพักฟื้นในบ้านอีกครับ สงสัยคิดถึงการอยู่แบบในบ้าน เลยยอมเจ็บตัวเพื่อจะได้กลับมา (ไม่ใช่ล่ะ)

คิดไปคิดมา สงสัยต้องรับเข้ามาอยู่ในบ้านแบบเต็มตัวซะล่ะงานนี้ การเลี้ยงแมวในบ้านนั้นไม่ยากครับ แมวเป็นสัตว์ที่ ถ่ายเป็นที่ ฝึกได้ไม่ยากครับ ขอเพียงเตรียมทรายแมวในภาชนะแล้วจับเขาไปวางให้รู้ว่าตรงนี้มีทรายให้กลบนะ แรกๆอาจมีงงบ้าง แต่ของผมโชคดีครับ ตัวนี้ใช้ส้วมแมวเป็นตั้งแต่ Day1 เลย มีรั่วๆบ้าง สองครั้ง คือไปฉี่ใส่เป้ กับท้องเสีย(มั้ง) ลงที่โซฟาครับ ตอนนั้นก็วุ่นกันไปเลย

อึแมวนั้น อานุภาพกลิ่นเหม็นมากครับ ไม่ว่าจะใช้ทรายแมวระดับเทพขนาดไหนก็เอาอยู่ยาก เวลาแมวอึทีนี่ได้กลิ่นไปถึงชั้น2 เลย ลองพยายามหาวิธีลดกลิ่นต่างๆ สุดท้ายมีเพื่อนๆแนะนำให้ลองอาหารแมวแบบ indoor ดูครับ ซึ่งในท้องตลาดที่เห็นจะมี 2ยี่ห้อหลักๆคือ Royal Canin และ First Choice ครับ ราคาจะถือว่าค่อนข้างสูงกว่าแบบอาหารแมวทั่วไปอยู่พอสมควร แต่พอดีผมเป็นคนซีเรียสเรื่องกลิ่นและบ้านไม่ค่อยมีทางระบายลมเยอะ เลยขอลองครับ สรุปได้ผลครับ กลิ่นดีขึ้นแบบรู้สึกได้เลย (คิดแบบคร่าวๆ ผมให้กลิ่นหายไปเกิน 50%) สบายใจขึ้นครับ และสูตรอาหารแบบ indoor นั้นให้พลังงานต่ำ เหมาะสำหรับแมวที่ไม่ค่อยได้เคลื่อนไหววิ่งเล่นปีนป่ายในบ้านด้วยครับ แมวเองจะได้ไม่อ้วน

ปกตินั้นแมวจะชอบลับเล็บเป็นประจำ ที่ๆแมวมักจะชอบไปลับเล็บก็ตาม โซฟาเอย กล่องลังเอย ปกติแล้วไม่รอดครับ เฟอร์นิเจอร์สวยๆของเรา ควรซื้อที่ลับเล็บแมว หรือหากล่องลังที่ไม่ใช้แล้ว ให้เขาลับเป็นประจำครับ โซฟา หรือเฟอร์นิเจอร์ต่างๆจะได้ไม่เสียหายมาก หรือบางทานอาจหาเชือกเส้นใหญ่ๆมาพันตามขาโต๊ะหรือเก้าอี้เพื่อให้แมวลับเล็บก็ได้นะครับ และอย่าเอากระดาษทิชชู่แบบม้วนวางไว้ให้แมวเล่นเชียว หมดม้วนเอาได้ง่ายๆเลยล่ะครับ

หลังๆแมวเองก็มีอยากออกไปเที่ยวนอกบ้านบ้าง ก็มีปล่อยบ้างเป็นบางวันครับ ซึ่งแรกๆก็กังวลว่าแมวไปแล้วไปเลย หลายๆคนก็บอกว่าแมวนั้นเป็นสัตว์ที่ไม่ค่อยติดเจ้าของ ถ้าเขาไปเจอที่ใหม่ที่เขาอยู่สบายกว่า เขาก็มักจะไม่กลับมาครับ แต่สุดท้ายแล้วเขาก็จะกลับมาครับ ออกไปเดินเล่นช่วงเช้าๆ บ่ายๆเย็นๆก็จะมารอแถวบ้านเพื่อขอเข้าบ้าน (สงสัยหิวมากกว่า อิอิ) เคยมีเคส เจ้าแมวหายไปเที่ยวเกิน 1วันบ้าง ส่วนใหญ่จะไปเจอว่าติดอยู่หลังบ้านของเพื่อนบ้านแล้วออกมาไม่ได้ ซึ่งก็ยังดีที่เราได้ยินเสียงว่าเขาอยู่ตรงไหน อันนี้อาจต้องเป็นข้อควรระวังครับ เพราะบางทีแมวชอบปีนป่ายแล้วเข้าไปบางที่ ที่เขาโดดลงไปได้แต่ไม่สามารถโดดขึ้นมาได้ครับ

เจ้า “กวัก"
ชื่อของแมวจรที่รับมาตัวนีก็คือ “กวัก” ซึ่งได้มาจากลักษณะหางที่หักม้วนเป็นเลข ๑ ไทย บางคนก็จะเรียกหางแบบนี้ว่า “หางกวัก” ซึ่งจะมีลักษณะมงคล (เขาว่ามาอีกและ จริงๆมันคือแมวที่มีหางผิดปกติเฉยๆ) กวักเงินกวักทองเข้าบ้าน

สำหรับเจ้าตัวนี้ ก็มาอยู่กันได้ปีกว่าๆแล้ว เป็นแมวที่ไฮเปอร์ตลอดเวลาที่อยู่กับคน และติดคนมาก ไม่ค่อยเหมือนแมวทั่วๆไป ที่จะชอบอยู่ตัวคนเดียวมากกว่า ประมาณว่าชั้นหยิ่ง อะไรแบบนั้น แต่ตัวนี้ไม่เลยครับ บางคนแอบบอกว่านิสัยคล้ายๆ สุนัข ด้วยซ้ำไป

สำหรับข้อมูลต่างๆนี้อาจมีผิดถูกกันบ้าง เพราะผมเองก็ไม่ใช่คนเลี้ยงแมวมือโปรแต่อย่างใด แค่มาขอแชร์ประสบการณ์ในการเลี้ยงแมวจรครับ ใครมีอะไรเพิ่มเติมหรือแก้ไขก็ comment กันมาได้นะครับ

โบราณเขาว่าไว้ "แมวมาหาหมามาสู่ จะนำเรื่องดีๆ เข้ามา” จริงไม่จริงไม่รู้ครับ ส่วนนึงคิดว่าเป็นกุศโลบายของคนโบราณที่สอนให้ลูกหลานมีเมตตากับสัตว์ แต่สำหรับผมเองก็คงรู้สึกว่าเราก็ได้ให้ชีวิตดีๆแก่เขาแหละครับสิ่งที่ได้กลับมาหาเราก็คือความสุข และอย่างน้อยรูปถ่ายของแมวตัวนี้ก็ขายที่ 123RF ได้มาแล้วนะเออ