การศึกษา บ้านเรามาผิดทางแน่ๆ : ทัศนะของผมในฐานะผู้ปกครอง

เมื่อปี 2552 เมื่อน้องสาวตัวแสบของผมยังเรียนอยู่เมืองไทย (ปี 52 คุณเธอเรียน ม.1) ผมเองมี 2 สถานะ คือ ผู้ปกครอง และ ครู (แต่โรงเรียนอื่นนะ) เป็นที่รู้กันอยู่แล้วว่า น้องสาวผมเรียนโรงเรียนมีชื่อแห่งหนึ่งในกรุงเทพ และเจ้าตัวสงสัยไปทุกเรื่อง (แน่ล่ะครับ วัฒนธรรมญี่ปุ่นต่างกับคนไทยมากมาย) มีเรื่องหนึ่งที่ผมอึ้งในความคิดของเจ้าตัวคือ เมื่อเขาเดินไปเรียนที่โรงเรียน เขาพบว่ามีเด็กนักเรียนชั้นเดียวกับเขา นั่งรถตู้ต่างจังหวัดจากลพบุรี หรือ สระบุรี มาลงที่หน้าประตูโรงเรียน เขาเก็บความสงสัย มาถามผมที่คอนโด
"โอนี่จัง ทำไมเด็กนักเรียนจากต่างจังหวัดมาเรียนไป-กลับถึงกรุงเทพ ที่โอซาก้าบ้านหนู ไม่เห็นมีใครมาไกลจากเมืองอื่นที่เรียนที่โรงเรียน ทุกคนที่เรียนอยู่รู้จักกันหมด"
ผมเองบอกว่า
"จี้จัง ประเทศไทยไม่เหมือนญี่ปุ่นนะ ที่นี่ทุกอย่างมายัดอยู่แต่ในศูนย์กลาง ใครอยากเรียนดีๆ ก็ต้องมากรุงเทพ"
คุณน้องบอกว่า
"พอเข้าใจค่ะ สงสัยในต่างจังหวัด คงมีแต่นักเรียนที่เรียนไม่เก่งสินะคะ"
.................................
(ผมนี่อึ้งเลย)
ผมเลยกลับมาย้อนดูว่า การศึกษาในญี่ปุ่น นักเรียนไม่ได้ถูกดึงออกจากชุมชน ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นมาตั้งแต่การปฏิรูปเมจิแล้ว ประเทศเขาจึงเจริญ และรวมอยู่ได้ แต่บ้านเรา เมื่อการศึกษาไม่อาจกระจายไปทั่วถึง การศึกษาจึงกระจุกแต่ในกรุงเทพเท่านั้น น้องผมมองถูกเรื่องหนึ่ง คือ โรงเรียนควรอยู่ในชุมชน แต่บ้านเรา โรงเรียน เป็นสิ่งที่ดึงคนจากชุมชน และ สิ่งเหล่านี้ ทำให้ชุมชนล่มสลาย และไม่ยั่งยืน สำหรับผม การศึกษาของประเทศไทย มาผิดทางตั้งแต่ต้น และดูแล้ว 100 ปี ก็ไม่พอแก้ปัญหานี้ครับ