เขียนไว้ปีที่แล้ว
เมื่อเราแบ่งหมวดร่างกายและจิตใจมันออกมาเป็นขันธ์ 5 ซึ่งเป็นเรื่องพื้นฐานของนักศึกษาทางพุทธนั้น หากเราตามศึกษาให้ลึกลงไปหน่อยเราจะพบว่าแต่ละหมวดมันเกยกันอยู่ ที่เขียนไว้อย่างนี้เป็นเพราะว่าในการศึกษาให้ลึกซึ้งอย่างเป็นระบบของพุทธศาสนา หากเราออกไปพบกับผู้คนที่ไม่คุ้นชินกับพระไตรปิฎก แกจะจับจุดผิดต่างๆไว้ก่อน แล้วเราต้องแสดงที่มาของการคิด ไม่ใช่ว่าอยู่ในตำราต้องกราบไหว้ไว้ก่อน เพราะพระธรรมจริงๆแล้วมีไว้สำหรับคนทุกๆคน ไม่ใช่คนเฉพาะที่ศรัทธาในพุทธ
วิธีการจัดหมวดของ "สิ่งต่างๆ" ของร่างกายและจิตใจ ในแบบ 5 ประเภทเชิงพุทธ พบว่าไม่ได้จัดแบบสิ่งต่างๆแยกกันเบ็ดเสร็จเด็ดขาด บางหมวดก็เกยทับกับอีกหมวด
การจัดหมวดหมู่แบบขันธ์ 5 นั้น ต้องเข้าใจก่อนว่าจริงๆแล้วมันเป็นการจัดหมวดแบบคร่าวๆเท่านั้น ที่ว่า"คร่าวๆ" คือไม่ได้สนใจที่จะแบ่งแยกให้ลึกลงไป เพราะหากแบ่งลึกลงไปมันก็มีลักษณะของการทำงานที่ย่อยยิบลงไปอีก และวิธีการแบ่งหมวดบางอันมันคลุมหมวดอื่นๆอีก เป็นต้นว่า "สังขาร" มันไม่ได้หมายถึง "ความคิด" หรือเสียงในหัวอย่างเดียว มันควรจะเป็นคำว่า "อาการในการปรุงแต่ง" ซึ่งก็จะไปครอบคลุมอีกหลายๆหมวด
สัญญาก็มีลักษณะในการเข้ารหัส ถอดรหัส นอกจากจะใช้ว่าคำว่าจำ
ถามว่าทำไมได้สนใจแบ่งแบบชัดเจน ก็เพราะมันไม่ใช่เรื่องที่จะต้องแบ่งให้ชัดเจน เพราะคนบัญญัติต้องการใช้ศัพท์หรือการแบ่งหมวดหมู่ที่ผู้ตามเรียนรู้คุ้นเคยเป็นต้นมาสอนเรื่องของไตรลักษณ์ต่างหาก บางทีก็ยุบขันธ์ห้าเหลือแค่นามและรูปซึ่งก็ไม่เคยจะเป็นเรื่องผิดกติกาอย่างไร จะยุบหมวดของขันธ์ห้าเหลือฐานทั้งสี่ได้แก่ รูป เวทนา จิต ธรรม ก็ถูกต้องอีก
เหมือนๆกับแผนกต่างๆในบริษัท แต่ละแผนกมีหน้าที่ฟังก์ชั่นแยกกันอยู่ แต่บางแผนกก็ไม่ได้แยกออกจากกันจริงๆ
ผู้หยิบมาสอนน่าจะไม่ได้เป็นผู้คิดค้นหมวดหมู่ น่าจะเอาหมวดที่มีคนแบ่งไว้ก่อนหน้านี้มาสอน
ดังนั้นผู้ที่ทำการแปลบาลีเป็นภาษาอังกฤษ .. เรื่องดังกล่าวตรงนี้ .. เราจะเอาความหมายจากภาษาอังกฤษมาแปลเป็นไทยลัดอย่างนี้ มันจะเลือนความหมายไป ... ต้องเข้าไปแกะรหัส เดา ว่าทำไมแกวางหมวดอย่างนี้ไว้ (เพราะจริงๆแล้วก็ไม่เคยมีใครอธิบาย ... ข้อมูลจากการปฏิบัติก็พบว่าไม่ได้จำเป็นต้องแยกกันให้เยอะขนาดนี้ หากไปเทียบกับองค์ความรู้ของวิชาการแพยท์สมัยใหม่เรายิ่งพบว่าจิตใจก็แบ่งได้เยอะกว่านี้อีก)
ขันธ์ 5 กอง ... การแบ่งหมวดแบบหนึ่งของร่างกายจิตใจ .. แบบหนึ่งจากหลายๆแบบ..
เมื่อเราแบ่งหมวดร่างกายและจิตใจมันออกมาเป็นขันธ์ 5 ซึ่งเป็นเรื่องพื้นฐานของนักศึกษาทางพุทธนั้น หากเราตามศึกษาให้ลึกลงไปหน่อยเราจะพบว่าแต่ละหมวดมันเกยกันอยู่ ที่เขียนไว้อย่างนี้เป็นเพราะว่าในการศึกษาให้ลึกซึ้งอย่างเป็นระบบของพุทธศาสนา หากเราออกไปพบกับผู้คนที่ไม่คุ้นชินกับพระไตรปิฎก แกจะจับจุดผิดต่างๆไว้ก่อน แล้วเราต้องแสดงที่มาของการคิด ไม่ใช่ว่าอยู่ในตำราต้องกราบไหว้ไว้ก่อน เพราะพระธรรมจริงๆแล้วมีไว้สำหรับคนทุกๆคน ไม่ใช่คนเฉพาะที่ศรัทธาในพุทธ
วิธีการจัดหมวดของ "สิ่งต่างๆ" ของร่างกายและจิตใจ ในแบบ 5 ประเภทเชิงพุทธ พบว่าไม่ได้จัดแบบสิ่งต่างๆแยกกันเบ็ดเสร็จเด็ดขาด บางหมวดก็เกยทับกับอีกหมวด
การจัดหมวดหมู่แบบขันธ์ 5 นั้น ต้องเข้าใจก่อนว่าจริงๆแล้วมันเป็นการจัดหมวดแบบคร่าวๆเท่านั้น ที่ว่า"คร่าวๆ" คือไม่ได้สนใจที่จะแบ่งแยกให้ลึกลงไป เพราะหากแบ่งลึกลงไปมันก็มีลักษณะของการทำงานที่ย่อยยิบลงไปอีก และวิธีการแบ่งหมวดบางอันมันคลุมหมวดอื่นๆอีก เป็นต้นว่า "สังขาร" มันไม่ได้หมายถึง "ความคิด" หรือเสียงในหัวอย่างเดียว มันควรจะเป็นคำว่า "อาการในการปรุงแต่ง" ซึ่งก็จะไปครอบคลุมอีกหลายๆหมวด
สัญญาก็มีลักษณะในการเข้ารหัส ถอดรหัส นอกจากจะใช้ว่าคำว่าจำ
ถามว่าทำไมได้สนใจแบ่งแบบชัดเจน ก็เพราะมันไม่ใช่เรื่องที่จะต้องแบ่งให้ชัดเจน เพราะคนบัญญัติต้องการใช้ศัพท์หรือการแบ่งหมวดหมู่ที่ผู้ตามเรียนรู้คุ้นเคยเป็นต้นมาสอนเรื่องของไตรลักษณ์ต่างหาก บางทีก็ยุบขันธ์ห้าเหลือแค่นามและรูปซึ่งก็ไม่เคยจะเป็นเรื่องผิดกติกาอย่างไร จะยุบหมวดของขันธ์ห้าเหลือฐานทั้งสี่ได้แก่ รูป เวทนา จิต ธรรม ก็ถูกต้องอีก
เหมือนๆกับแผนกต่างๆในบริษัท แต่ละแผนกมีหน้าที่ฟังก์ชั่นแยกกันอยู่ แต่บางแผนกก็ไม่ได้แยกออกจากกันจริงๆ
ผู้หยิบมาสอนน่าจะไม่ได้เป็นผู้คิดค้นหมวดหมู่ น่าจะเอาหมวดที่มีคนแบ่งไว้ก่อนหน้านี้มาสอน
ดังนั้นผู้ที่ทำการแปลบาลีเป็นภาษาอังกฤษ .. เรื่องดังกล่าวตรงนี้ .. เราจะเอาความหมายจากภาษาอังกฤษมาแปลเป็นไทยลัดอย่างนี้ มันจะเลือนความหมายไป ... ต้องเข้าไปแกะรหัส เดา ว่าทำไมแกวางหมวดอย่างนี้ไว้ (เพราะจริงๆแล้วก็ไม่เคยมีใครอธิบาย ... ข้อมูลจากการปฏิบัติก็พบว่าไม่ได้จำเป็นต้องแยกกันให้เยอะขนาดนี้ หากไปเทียบกับองค์ความรู้ของวิชาการแพยท์สมัยใหม่เรายิ่งพบว่าจิตใจก็แบ่งได้เยอะกว่านี้อีก)