ขึ้นอยู่กับมุมมองมากกว่า ว่าการมองว่าเจริญเทียบด้านไหน

ถ้าเทียบด้านเทคโนโลยีต้นแบบ เยอรมันมีชื่อมากกว่า เค้ามีบริษัทพวกเอนจิ้น ขนาดใหญ่ ที่ใช้ทั้งในโครงการเครื่องบิน หรืออวกาศ ซึ่งตรงนี้ญี่ปุ่นไม่มี หรือมีแต่น้อยกว่า อันนี้พูดโดยรวม แต่ถ้าพูดเป็นชิ้นๆไปบางอย่างญี่ปุ่นก็เหนือกว่า อย่างเทคโนโลยีแมกเลฟ ตอนนี้ญีปุ่่นนำหน้าเยอรมันไปแล้ว และเตรียมสร้างใช้งานจริง เพราะพบว่าเทคโนโลยีคลื่นแม่เหล็กที่เยอรมันใช้ ปลอดภัยน้อยกว่า นี่คือยกตัวอย่าง

ถ้าเทียบด้านเทคโนโลยีประยุกต์ ญี่ปุ่นมีชื่อมากกว่า เทคโนโลยีจำนวนมากที่ถูกนำมาทำผลิตในเชิงพานิชย์ อย่างพวกเครื่องใช้ในบ้าน หรือในชีวิตทั่วไปอย่างรถ บางทีเวลาเราเทียบตรงๆเราบอกว่า บริษัทนึงดีกว่าบริษัทนึงไม่ได้ ส่วนตัวเชื่อว่า บริษัทที่ทำเทคโนโลยีระดับนี้แล้ว มันไม่ได้ทิ้งห่างกันมาก มันอยู่ที่ว่าโฟกัสของแต่ละจ้าวอยู่ที่อะไรมากกว่า ถ้าเทียบต่อหน่วย อาจจะบอกได้ว่า บริษัทรถเยอรมันทำรถได้ดีกว่า แต่นั่นแปลว่าญี่ปุ่นไม่มีปัญหาผลิตเท่ารึเปล่า อาจจะไม่ใช่ เพราะโฟกัสของบริษัทญี่ปุ่นคือเอามาขาย เน้นปริมาณ ไม่ใช่คุณภาพ

เรื่องตึกรามบ้านช่อง อันนี้หลายท่านพูดไปแล้ว เมืองในยุโรปเน้นกระจาย ในขณะที่เมืองเอเชีย เน้นกระจุก ดังนั้น เทียบกันตรงๆคงยาก เพราะดูรวมๆแล้ว เมืองเอเชีย จะอลังการกว่า ตึกเยอะกว่า ถ้าให้เทียบจริงๆต้องมองระดับล่าง พวกถนนหนทาง ระบบโครงสร้างพื้นฐาน ถ้าพูดกันจริงๆสองประเทศนี้ให้พอกัน คุณภาพบ้านเมืองดีพอๆกัน แค่สเกลของญี่ปุ่นใหญ่กว่า

เรื่องคน อันนี้ส่วนตัวยกให้เยอรมัน จริงๆแล้วคนญี่ปุ่นมีคุณภาพสูงแน่นอน แต่คนญี่ปุ่นไม่เก่งในเชิงความคิดสร้างสรรค์ เหมือนหุ่นยนต์ คิดพลิกแพลงไม่เป็น ทุกอย่างเป็นรูทีน เกาหลี และจีนก็มีลักษณะคล้ายๆกัน ฝรั่งในเชิงต่อคนแล้วทำงานได้ดีกว่า เพราะเค้าไม่มีกฏตายตัว ทุกคนสามารถนำเสนอหรือคิดอะไรที่นอกกรอบได้

ส่วนเรื่อง รายได้ต่อหัว หรือ HDI ไม่อยากให้มองแบบเป้ะๆ ประเภทว่าสูงกว่า .1 แล้วดีกว่า คะแนนสถิติพวกนี้ มีความคลาดเคลื่อนพอสมควร และไม่ได้เป็นตัววัดแบบเป้ะ อย่างถ้าเทียบยุโรปกับเมกา เมการายได้เฉลี่ยสูงกว่าเยอะมาก แต่ต่อคนแล้วอาจจะเทียบไม่ได้ แต่นั่นเพราะมันมีปัจจัยอื่นๆเข้ามาประกอบด้วย ถ้าเอาแค่ให้กราฟมันอยู่ไล่ๆกัน ส่วนตัวมองว่า มันน่าจะพอกันมากกว่า ถ้าจัด ให้จัดว่าอยู่กลุ่มเดียวกันรึเปล่า (เช่นกลุ่มรายได้สูง) ถ้าใช่ก็คือจบ ถือว่าเท่ากัน ส่วนตัวจะให้คะแนนประเทศที่มีประชากรมากกว่า เพราะการพัฒนาประเทศในสเกลใหญ่กว่า มันทำได้ยากกว่าสเกลเล็กมาก (ลองเทียบสิงคโปร์ดู เป็นต้น)

ผมมองว่าในเชิงวิทยาศาสตร์ หรือนวัตกรรมต้นแบบ เยอรมันน่าจะเป็นต่อ เพราะคนเค้ามีความคิดสร้างสรรค์มากกว่า มีโอกาสทำงานนอกกรอบได้มากกว่า แต่ในเชิงประยุกต์ญี่ปุ่นเก่งกว่า คือเอามาทำขายได้ดีกว่า ซึ่งทั้งสองแบบมันเทียบกันไม่ได้ เพราะถ้าเยอรมันเก่งจริง ก็ต้องทำได้ทั้งหมด ดังนั้น รวมๆผมว่าพอๆกัน

อย่างถ้าเอาเมกามารวมด้วยยิ่งสนุก เพราะประเทศนั้นคิดค้นนวัตกรรมต้นแบบน้อยกว่า สองประเทศนี้มาก แต่ประยุกโคตรเก่งในอีกระดับ จะเห็นได้ว่าอะไรเยอรมันคิด เมกาเอามาใช้ได้เกือบหมด แถมทำให้สเกลที่ใหญ่กว่า มากกว่า และรวยกว่าด้วย