ความคิดเห็นที่ 11
ขออนุญาตเสนอหลักฐานจากพระไตรปิฎก นะครับท่าน
คือพระพุทธเจ้า ตรัสถึง ใจ ทึ่ว่างเปล่าจากตัวตนของตน
แต่ผมก็ไม่ทราบหรอกครับ ว่าใช่ที่หลวงปู่บอกว่า จิตว่าง หรือไม่ ?
ก็คงต้องสอบถามกับท่านผู้รู้ทั้งหลายนะครับ ว่าใช่คำๆเดียวกัน หรือเป็นเรื่องเดียวกัน หรือไม่ ?
http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=18&A=1282&Z=1297
พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๘ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๑๐
สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค
สุญญสูตร
[๑๐๒] ครั้งนั้นแล ท่านพระอานนท์ ฯลฯ ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาค
ว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่าโลกว่างเปล่าๆ ดังนี้ ด้วยเหตุเพียงเท่าไรหนอ
จึงเรียกว่า โลกว่างเปล่า พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรอานนท์ เพราะว่างเปล่า
จากตนหรือจากของๆ ตน ฉะนั้นจึงเรียกว่า โลกว่างเปล่า อะไรเล่าว่างเปล่า
จากตนหรือจากของๆ ตน จักษุแลว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน รูป
ว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน จักษุวิญญาณว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ
ตน จักษุสัมผัสว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน สุขเวทนา ทุกขเวทนา
หรืออทุกขมสุขเวทนา ที่เกิดขึ้นเพราะจักษุสัมผัสเป็นปัจจัย ก็ว่างเปล่าจากตน
หรือจากของๆ ตน ฯลฯใจว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน ธรรมารมณ์
ว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน มโนวิญญาณว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน
มโนสัมผัสว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรือ
อทุกขมสุขเวทนา ที่เกิดขึ้นเพราะมโนสัมผัสเป็นปัจจัยก็ว่างเปล่าจากตนหรือจาก
ของๆ ตน ดูกรอานนท์ เพราะว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน ฉะนั้นจึงเรียกว่า
โลกว่างเปล่า ฯ
จบสูตรที่
ตอบกลับ
0 1
สมาชิกหมายเลข 18312
http://pantip.com/topic/33493769/comment11
มีสมาชิกบางท่านเสนอความเห็นว่า จิตว่าง ไม่ใช่คำสอนในพระพุทธศาสนา
เมื่อผมแสดงหลักฐานแย้ง ซึ่งเป็นหลักฐานจากพระสูตร สมาชิกท่านนั้นกลับแย้งผมว่า
ความคิดเห็นที่ 24
"ใจว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน"
นี่ก็ชัดเจนอยู่แล้วว่า "จิตว่าง ไม่มีในพระพุทธศาสนา"
คห.23 ไม่รู้จริงๆหรือครับว่า จิตกับใจไม่เหมือนกัน ผมนึกว่าผมไม่ต้องมาอธิบายเรื่องนี้เสียอีก หรือว่าผมประเมินความรู้ของ คห.23 สูงเกินจริง
http://pantip.com/topic/33493769/comment24
ในเมื่อท่านว่ามาอย่างนั้น ผมก็ไปค้นหลักฐานเอาเองครับท่าน ซึ่งได้ความว่า
1 คำว่า ใจ จากคำว่า ใจว่างเปล่าจากตน หรือจากของๆตน มาจากพระบาลีว่า มโน
2 ไปค้นคำว่า มโน จากพจนานุกรมของหลวงปู่ ได้ผลดังนี้
พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)
พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)
มโน ใจ (ข้อ ๖ ในอายตนะภายใน ๖)
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=%C1%E2%B9&original=1
3 ไปดูคำว่า อินทรีย์หก มนินทรีย์ หมายถึง
มนินทรีย์ (อินทรีย์ คือ ใจ ได้แก่ จิต ที่จำแนกเป็น 89 หรือ 121 ก็ตาม mind-faculty)
http://www.84000.org/tipitaka/dic/d_seek.php?text=%CD%D4%B9%B7%C3%D5%C2%EC&original=1
356] จิต 89 หรือ 121 (ธรรมชาติที่รู้อารมณ์, สภาพที่นึกคิด, ความคิด, ใจ, วิญญาณ — mind; thought; consciousness; a state of consciousness)
“จิต” มีไวพจน์ คือ คำที่ต่างเพียงรูป แต่มีความหมายเหมือนกันหรือคล้ายกัน ใช้แทนกันได้หลายคำ เช่น มโน มานัส หทัย บัณฑร มนายตนะ มนินทรีย์ และ วิญญาณ เป็นต้น (อภิ.สํ. 34/21/10; ฯลฯ) คำเหล่านี้มีความหมายเกยกัน มิใช่ตรงกันโดยสมบูรณ์ ใช้แทนกันได้ในบางโอกาส มิใช่เสมอไป
เมื่อจัดแบ่งสภาวธรรมทั้งหลายเป็นประเภทๆ ที่เรียกว่า ขันธ์ 5 จิตได้แก่ วิญญาณขันธ์ แต่ในคัมภีร์อภิธรรมยุคต่อมา นิยมประมวลสภาวธรรมเข้าเป็น 4 อย่าง เรียกว่า ปรมัตถธรรม 4 จิต เป็นปรมัตถธรรมอย่างที่ 1; ดู [157] ปรมัตถธรรม 4; [216] ขันธ์ 5.
http://www.84000.org/tipitaka/dic/d_seek.php?text=%C1%B9%D4%B9%B7%C3%D5%C2%EC&detail=on&original=1
4 พระอรรถกถา ท่านระบุว่า มโน หมายถึง ภวังคจิต ครับท่าน
พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)
พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)
ภวังคจิต จิตที่เป็นองค์แห่งภพ,
ตามหลักอภิธรรมว่า จิตที่เป็นพื้นอยู่ระหว่างปฏิสนธิและจุติ คือ ตั้งแต่เกิดจนถึงตาย ในเวลาที่มิได้เสวยอารมณ์ทางทวารทั้ง ๖ มีจักขุทวารเป็นต้น
แต่เมื่อใดมีการรับรู้อารมณ์ เช่น เกิดการเห็น การได้ยิน เป็นต้น ก็เกิดเป็นวิถีจิตแทนภวังคจิต เมื่อวิถีจิตดับหมดไป ก็เกิดเป็นภวังคจิตขึ้นอย่างเดิม
ภวังคจิต นี้ คือมโน ที่เป็นอายตนะที่ ๖ หรือมโนทวาร อันเป็นวิบาก เป็นอัพยากฤต ซึ่งเป็นจิตตามสภาพ หรือตามปกติของมัน ยังไม่ขึ้นสู่วิถีรับรู้อารมณ์ (เป็นเพียงมโน ยังไม่เป็นมโนวิญญาณ)
พุทธพจน์ว่า “จิตนี้ประภัสสร (ผุดผ่อง ผ่องใส บริสุทธิ์) แต่เศร้าหมองเพราะอุปกิเลสที่จรมา” มีความหมายว่า จิตนี้โดยธรรมชาติของมันเอง มิใช่เป็นสภาวะที่แปดเปื้อนสกปรก หรือมีสิ่งเศร้าหมองเจือปนอยู่ แต่สภาพเศร้าหมองนั้นเป็นของแปลกปลอมเข้ามา ฉะนั้น การชำระจิตให้สะอาดหมดจดจึงเป็นสิ่งที่เป็นไปได้;
จิตที่ประภัสสรนี้ พระอรรถกถาจารย์อธิบายว่า ได้แก่ภวังคจิต
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=%C0%C7%D1%A7%A4%A8%D4%B5&original=1
ขออนุญาต ไม่สรุปฟันธงอะไรนะครับท่าน แต่ขอรับฟังความเห็นจากท่านผู้รู้ก่อน น่าจะดีกว่านะครับ
เพราะการค้นหลักฐานคราวนี้ ผมอาศัยบารมีหลวงปู่อย่างเดียว ไม่ได้ไปค้นจากพระไตรปิฎกน่ะครับท่าน
หากท่านใดทราบพระสูตร ก็ขอความกรุณาด้วยนะครับท่าน
ขออนุโมทนาสาธุครับท่าน
จิตว่าง ใจว่างเปล่า ใช่คำสอนในพระพุทธศาสนา หรือเปล่า ? ผมไปค้นหลักฐานมาครับท่าน
ขออนุญาตเสนอหลักฐานจากพระไตรปิฎก นะครับท่าน
คือพระพุทธเจ้า ตรัสถึง ใจ ทึ่ว่างเปล่าจากตัวตนของตน
แต่ผมก็ไม่ทราบหรอกครับ ว่าใช่ที่หลวงปู่บอกว่า จิตว่าง หรือไม่ ?
ก็คงต้องสอบถามกับท่านผู้รู้ทั้งหลายนะครับ ว่าใช่คำๆเดียวกัน หรือเป็นเรื่องเดียวกัน หรือไม่ ?
http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=18&A=1282&Z=1297
พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๘ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๑๐
สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค
สุญญสูตร
[๑๐๒] ครั้งนั้นแล ท่านพระอานนท์ ฯลฯ ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาค
ว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่าโลกว่างเปล่าๆ ดังนี้ ด้วยเหตุเพียงเท่าไรหนอ
จึงเรียกว่า โลกว่างเปล่า พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรอานนท์ เพราะว่างเปล่า
จากตนหรือจากของๆ ตน ฉะนั้นจึงเรียกว่า โลกว่างเปล่า อะไรเล่าว่างเปล่า
จากตนหรือจากของๆ ตน จักษุแลว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน รูป
ว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน จักษุวิญญาณว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ
ตน จักษุสัมผัสว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน สุขเวทนา ทุกขเวทนา
หรืออทุกขมสุขเวทนา ที่เกิดขึ้นเพราะจักษุสัมผัสเป็นปัจจัย ก็ว่างเปล่าจากตน
หรือจากของๆ ตน ฯลฯใจว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน ธรรมารมณ์
ว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน มโนวิญญาณว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน
มโนสัมผัสว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรือ
อทุกขมสุขเวทนา ที่เกิดขึ้นเพราะมโนสัมผัสเป็นปัจจัยก็ว่างเปล่าจากตนหรือจาก
ของๆ ตน ดูกรอานนท์ เพราะว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน ฉะนั้นจึงเรียกว่า
โลกว่างเปล่า ฯ
จบสูตรที่
ตอบกลับ
0 1
สมาชิกหมายเลข 18312
http://pantip.com/topic/33493769/comment11
มีสมาชิกบางท่านเสนอความเห็นว่า จิตว่าง ไม่ใช่คำสอนในพระพุทธศาสนา
เมื่อผมแสดงหลักฐานแย้ง ซึ่งเป็นหลักฐานจากพระสูตร สมาชิกท่านนั้นกลับแย้งผมว่า
ความคิดเห็นที่ 24
"ใจว่างเปล่าจากตนหรือจากของๆ ตน"
นี่ก็ชัดเจนอยู่แล้วว่า "จิตว่าง ไม่มีในพระพุทธศาสนา"
คห.23 ไม่รู้จริงๆหรือครับว่า จิตกับใจไม่เหมือนกัน ผมนึกว่าผมไม่ต้องมาอธิบายเรื่องนี้เสียอีก หรือว่าผมประเมินความรู้ของ คห.23 สูงเกินจริง
http://pantip.com/topic/33493769/comment24
ในเมื่อท่านว่ามาอย่างนั้น ผมก็ไปค้นหลักฐานเอาเองครับท่าน ซึ่งได้ความว่า
1 คำว่า ใจ จากคำว่า ใจว่างเปล่าจากตน หรือจากของๆตน มาจากพระบาลีว่า มโน
2 ไปค้นคำว่า มโน จากพจนานุกรมของหลวงปู่ ได้ผลดังนี้
พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)
พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)
มโน ใจ (ข้อ ๖ ในอายตนะภายใน ๖)
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=%C1%E2%B9&original=1
3 ไปดูคำว่า อินทรีย์หก มนินทรีย์ หมายถึง
มนินทรีย์ (อินทรีย์ คือ ใจ ได้แก่ จิต ที่จำแนกเป็น 89 หรือ 121 ก็ตาม mind-faculty)
http://www.84000.org/tipitaka/dic/d_seek.php?text=%CD%D4%B9%B7%C3%D5%C2%EC&original=1
356] จิต 89 หรือ 121 (ธรรมชาติที่รู้อารมณ์, สภาพที่นึกคิด, ความคิด, ใจ, วิญญาณ — mind; thought; consciousness; a state of consciousness)
“จิต” มีไวพจน์ คือ คำที่ต่างเพียงรูป แต่มีความหมายเหมือนกันหรือคล้ายกัน ใช้แทนกันได้หลายคำ เช่น มโน มานัส หทัย บัณฑร มนายตนะ มนินทรีย์ และ วิญญาณ เป็นต้น (อภิ.สํ. 34/21/10; ฯลฯ) คำเหล่านี้มีความหมายเกยกัน มิใช่ตรงกันโดยสมบูรณ์ ใช้แทนกันได้ในบางโอกาส มิใช่เสมอไป
เมื่อจัดแบ่งสภาวธรรมทั้งหลายเป็นประเภทๆ ที่เรียกว่า ขันธ์ 5 จิตได้แก่ วิญญาณขันธ์ แต่ในคัมภีร์อภิธรรมยุคต่อมา นิยมประมวลสภาวธรรมเข้าเป็น 4 อย่าง เรียกว่า ปรมัตถธรรม 4 จิต เป็นปรมัตถธรรมอย่างที่ 1; ดู [157] ปรมัตถธรรม 4; [216] ขันธ์ 5.
http://www.84000.org/tipitaka/dic/d_seek.php?text=%C1%B9%D4%B9%B7%C3%D5%C2%EC&detail=on&original=1
4 พระอรรถกถา ท่านระบุว่า มโน หมายถึง ภวังคจิต ครับท่าน
พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)
พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)
ภวังคจิต จิตที่เป็นองค์แห่งภพ,
ตามหลักอภิธรรมว่า จิตที่เป็นพื้นอยู่ระหว่างปฏิสนธิและจุติ คือ ตั้งแต่เกิดจนถึงตาย ในเวลาที่มิได้เสวยอารมณ์ทางทวารทั้ง ๖ มีจักขุทวารเป็นต้น
แต่เมื่อใดมีการรับรู้อารมณ์ เช่น เกิดการเห็น การได้ยิน เป็นต้น ก็เกิดเป็นวิถีจิตแทนภวังคจิต เมื่อวิถีจิตดับหมดไป ก็เกิดเป็นภวังคจิตขึ้นอย่างเดิม
ภวังคจิต นี้ คือมโน ที่เป็นอายตนะที่ ๖ หรือมโนทวาร อันเป็นวิบาก เป็นอัพยากฤต ซึ่งเป็นจิตตามสภาพ หรือตามปกติของมัน ยังไม่ขึ้นสู่วิถีรับรู้อารมณ์ (เป็นเพียงมโน ยังไม่เป็นมโนวิญญาณ)
พุทธพจน์ว่า “จิตนี้ประภัสสร (ผุดผ่อง ผ่องใส บริสุทธิ์) แต่เศร้าหมองเพราะอุปกิเลสที่จรมา” มีความหมายว่า จิตนี้โดยธรรมชาติของมันเอง มิใช่เป็นสภาวะที่แปดเปื้อนสกปรก หรือมีสิ่งเศร้าหมองเจือปนอยู่ แต่สภาพเศร้าหมองนั้นเป็นของแปลกปลอมเข้ามา ฉะนั้น การชำระจิตให้สะอาดหมดจดจึงเป็นสิ่งที่เป็นไปได้;
จิตที่ประภัสสรนี้ พระอรรถกถาจารย์อธิบายว่า ได้แก่ภวังคจิต
http://www.84000.org/tipitaka/dic/v_seek.php?text=%C0%C7%D1%A7%A4%A8%D4%B5&original=1
ขออนุญาต ไม่สรุปฟันธงอะไรนะครับท่าน แต่ขอรับฟังความเห็นจากท่านผู้รู้ก่อน น่าจะดีกว่านะครับ
เพราะการค้นหลักฐานคราวนี้ ผมอาศัยบารมีหลวงปู่อย่างเดียว ไม่ได้ไปค้นจากพระไตรปิฎกน่ะครับท่าน
หากท่านใดทราบพระสูตร ก็ขอความกรุณาด้วยนะครับท่าน
ขออนุโมทนาสาธุครับท่าน