อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต
๘. วาจาสูตร


            [๑๙๘] ดูกรภิกษุทั้งหลาย วาจาประกอบด้วยองค์ ๕ ประการ เป็นวาจาสุภาษิต(คำพูดดี) ไม่เป็นทุพภาษิต(คำพูดเลวทราม) และเป็นวาจาไม่มีโทษ วิญญูชนไม่ติเตียน องค์ ๕ประการเป็นอย่างไร คือ

วาจานั้นย่อมเป็นวาจาที่กล่าวถูกกาล ๑ (รู้จักกาละเทศะในการพูดเรื่องนั้นว่าควรพูดเวลาไหน)

เป็นวาจาที่กล่าวเป็นสัจ ๑ (พูดแต่เรื่องจริง  เรื่องไม่จริงแม้แต่จะล้อเล่นก็ไม่สมควรท่จะนำมาพูด)

เป็นวาจาที่กล่าวอ่อนหวาน ๑

เป็นวาจาที่กล่าวประกอบด้วยประโยชน์ ๑ (ไม่ใช่พูดแล้วเรื่อยเปื่อยไร้สาระ  วันนี้เสื้อสวย  เพลงเพราะ  ดาราคนนั้น  แฟนคนนี้  ไม่เกิดประโยชน์ใด ๆ )

เป็นวาจาที่กล่าวด้วยเมตตาจิต ๑ (ไม่ใช่สอนไปว่าไป และโกรธไป  เช่น จะสอนเขาให้เป็นคนดีในเรื่องใด ๆ ก็ต้องพูดด้วยจิตอ่อนโยน  ไม่ใช่ไปด่าแรง ๆ หรือข่มขู่เค้าเพราะความโกรธ)


ดูกรภิกษุทั้งหลาย วาจาประกอบด้วยองค์ ๕ประการนี้แล เป็นวาจาสุภาษิต ไม่เป็นทุพภาษิต และเป็นวาจาไม่มีโทษ วิญญูชนไม่ติเตียน ฯ

จบสูตรที่ ๘


http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=22&A=5650&Z=5658&pagebreak=0

            ศึกษาอรรถกถานี้ ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=22&i=198