พูดในแง่วิชาการไม่เอาความรักชาติ  หรือความนิยมหรือความชอบหรือถนัดส่วนตัว
เครื่องดนตรีอะไรก็ตามที่สามารถทำเสียงได้หลากหลายกว่า  (หมายถึงทำ
โน็ตได้มากกว่า  สามารถทำให้เกิดเสียค่อยเบาได้ง่ายกว่ากัน  หรือทำให้เกิด
เสียงพวก tremolo หรือเลือกทำให้เสียงหนึ่งยาวนานกว่าอีกตัวได้และสะดวกด้วย(ก็เช่นกดคีย์
เปียโนหลายโน๊ตพร้อมกันแต่กดตัวหนึ่งแช่ไว้เสียงนั้นย่อมยาวนานออกไปหรือยกนิ้วทำให้เสียงหยุดฉับพลัน
ก็ได้ (แล้วยังใช้เท้ากด pedal ไว้ควบคุมเสียงอีก) ส่วนระนาดตีรัวและจะเลือกให้เสียง
หนึ่งหยุดเสียงทันทีทำไม่ได้  เพราะไม่มีตัวหยุดการสั่น(ไม่มี pedal ด้วย) เสียงมันเลยมีศักยภาพจึงต่างกัน
อย่างเห็นได้ชัด)  ย่อมให้โอกาสในการที่นักดนตรีจะแสดงออกในเรื่องเสียงได้ดีกว่าเครื่องดนตรีที่ให้เสียง
จำกัดอย่างแน่นอน

แล้วไม่ต้องดูอื่นไกลเทียบเครื่องดนตรีฝรั่งด้วยกันก็เช่นกัน
อย่าง harpsichord นิยมกันมากในยุค baroque แต่ก็มีข้อจำกัดในการทำเสียง
หนักเบาที่เด่นชัด  เสียงไม่หนักแน่นพอ  พอมีคนประดิษฐ์เปียโน  ที่มีเสียงกังวาล
กว่า ทำเสียงหนักเบาได้อย่างชัดเจน จะยืดเสียงออกไปหรือหยุดก็ทำได้ง่าย
และสามารถประชันกับวงออร์เคสตราได้อย่างมีประสิทธิภาพกว่า harpsichord  
ในที่สุด harpsichord  ก็หมดความนิยมไป  ตอนนี้จะมีก็แค่ตอนจะเล่นเพลงยุค
ิbaroque บางเพลงที่แต่งให้เครื่องนี้เล่นโดยตรงด้วยเท่านั้น  

การประดิษฐ์เครื่องดนตรีไทยกับต่างประเทศก็ต่างกันอย่างคุณภาพวัสดุที่ใช้ก็ด้อยกว่ามาก
อย่างซออู้  ซอด้วง ซอสามสาย  หรือซออะไรก็แล้วแต่ แล้วการออบแบบด้วย ถ้าเทียบกับไวโอลินก็เทียบกัน
ไม่ได้เลย  การทำตำแหน่งสายไวโอลิน  ทำให้การเคลื่อนไหวนิ้ว  การรูดไปมาก ทำเสียง double stop
(ทำเสียงโน๊ตสองเสียงพร้อมกันก็ทำกันบ่อย) (คือไม่เคยเล่นซอไม่รู้ว่าคนแต่งเพลงเขาชอบแต่งให้เล่น
เล่นสองเสียงพร้อมกันหรือเปล่า)  คือที่พูดนี่ไม่ได้จะเป็นเชิงดูถูกดูแคลนอะไร  แต่พูดถึงศักยภาพมองจากทุกด้าน
สามารถดูได้ไม่ยากอะไร  คือไม่พูดถึงความชอบในเรื่องโทนเสียงหรือน้ำเสียง timbre ของเครื่องดนตรี
แต่ละประเภทซึ่งมันทดแทนกันไม่ได้  แต่สามารถเทียบเคียงพวกเครื่องประเภทที่ไกล้เคียงกันมาก  ๆ  ได้
ยกตัวอย่างพวกระนาด น่าจะเทียบกับ xylophone หรือเปียโนเพราะทำเสียงจากการเคาะ (กดคีย์แล้ว hammer
ก็ไปกระทบกับสาย) พวกพิณก็ต้องเทียบกับ harp  พวกขลุ่ยไทยก็ต้องเทืยบกับ flute, piccolo

แล้วพูดถึงศักกภาพของเครื่องดนตรีอีกอย่างหนึ่งที่ต้องพิจารณา  คือถ้าเป็นประเภทเครื่องสาย  หรือเครื่องเคาะกระทบ
ถ้าเครื่องอะไรที่สามารถทำให้เล่นทำนองก็ได้  ทำเสียงคอร์ดได้  มันก็ย่อมเหนือกว่าพวกที่ทำไม่ได้เห็น ๆ  อย่างกีตาร์นี่เล่นทำนอง
เล่นคอร์ดก็ได้  เปียโนนี่ก็เล่นคอร์ด เล่นทำนองพร้อมกันก็ได้  มันก็ให้ความหลากหลากน่าฟังได้มากกว่า
แล้วการเล่นที่แหวกแนวไปกว่าที่เคยสอน  ๆ  กันมาก็ไม่ค่อยทำกัน   ก็อย่างการเล่นพวกเครื่องเคาะที่ใช้ไม้
หลายอันตีพร้อมกันหลายโน๊ตหรือเปล่า  ผมไม่ค่อยเคยเห็นคนตีระนาดใช้ไม้ตีมากกว่าสองอันพร้อมกันเลย
(ที่จริงฝรั่งเขาประดิษฐ์เครื่องดนตรีที่แตกออกมาจากพวกเดียวกับระนาดอีกตั้งหลายอย่าง
ก็อย่าง เช่น  มี xylophone  

ไซโลโฟน (xylophone)
http://www.youtube.com/watch?v=iozgYI4EhuA

ไวบราโฟน (vibraphone)
http://www.youtube.com/watch?v=UY72J3QUkOM

marimba
http://www.youtube.com/watch?v=qxV5BCCvWC0
https://www.youtube.com/watch?v=FSDTQXK9jds

ของเราน่าจะคิดประดิษฐ์เครื่องดนตรีพวกระนาดให้แหวกแนวออก
ไปบ้างก็ดีเอาแบบฝรั่งเขา  แต่อย่างว่าของฝรั่งเขาก็มีอยู่แล้ว
เอามาใช้รวมกับไทยก็น่าจะได้ ขอเพียงอย่ายึดติดว่านี่ต้องเป็น
ของไทยเท่านั้น  ก็เราทำวงประยุกต์ไงล่ะ

แล้วก็เริ่มเรียนการใช้ไม้ตีให้มากกว่าสองอัน  ก็แบบดูตัวอย่างวิธีเล่นมาริมบาในยูทูป