☆ บาลีวันละคำ ... แผ่นดินไหว บาลีว่าอย่างไร ☆

กระทู้สนทนา
มหาปรินิพพานสูตร
...

           เมื่อมารกราบทูลอย่างนี้แล้ว พระผู้มีพระภาคได้ตรัสตอบว่า ดูกรมารผู้
มีบาป ท่านจงมีความขวนขวายน้อยเถิด ความปรินิพพานแห่งตถาคตจักมีไม่ช้า
โดยล่วงไปอีกสามเดือนแต่นี้ ตถาคตก็จักปรินิพพาน ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาค
ทรงมีพระสติสัมปชัญญะทรงปลงอายุสังขาร ณ ปาวาลเจดีย์ และเมื่อพระผู้มี-
*พระภาคทรงปลงอายุสังขารแล้ว ได้เกิดแผ่นดินไหวใหญ่ และขนพองสยองเกล้า
น่าพึงกลัว ทั้งกลองทิพย์ก็บันลือลั่น พระผู้มีพระภาคทรงทราบเนื้อความนั้นแล้ว
ทรงเปล่งพระอุทานนี้ในเวลานั้นว่า

            [๙๖]     มุนีปลงเสียได้แล้วซึ่งกรรมที่ชั่งได้
                       และกรรมที่ชั่งไม่ได้ อันเป็นเหตุสมภพ
                       เป็นเครื่องปรุงแต่งภพ และได้ยินดีในภายใน
                       มีจิตตั้งมั่น ทำลายกิเลสที่เกิดในตนเสีย เหมือนนักรบ
                       ทำลายเกราะฉะนั้น ฯ

            [๙๗] ครั้งนั้น พระอานนท์ได้มีความคิดอย่างนี้ว่า น่าอัศจรรย์จริงหนอ
เหตุไม่เคยมีมามีขึ้น แผ่นดินใหญ่นี้ไหวได้ แผ่นดินใหญ่นี้ไหวได้จริงๆ ความ
ขนพองสยองเกล้าน่าพึงกลัว ทั้งกลองทิพย์ก็บันลือลั่น อะไรหนอเป็นเหตุ
อะไรหนอเป็นปัจจัยสำหรับให้แผ่นดินไหวใหญ่ปรากฏ ฯ

            ลำดับนั้น ท่านพระอานนท์เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ครั้น
เข้าไปเฝ้าแล้ว ถวายบังคมพระผู้มีพระภาคแล้ว นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้น
ท่านพระอานนท์นั่งเรียบร้อยแล้วได้กราบทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ น่าอัศจรรย์
เหตุไม่เคยมีมามีขึ้น แผ่นดินใหญ่นี้ไหวได้ แผ่นดินใหญ่นี้ไหวได้จริงๆ ความ
ขนพองสยองเกล้าน่าพึงกลัว ทั้งกลองทิพย์ก็บันลือลั่น อะไรหนอเป็นเหตุ
อะไรหนอเป็นปัจจัย สำหรับให้แผ่นดินไหวใหญ่ปรากฏ ฯ

            [๙๘] พระผู้มีพระภาคตรัสตอบว่า ดูกรพระอานนท์ เหตุ ๘ ประการ
ปัจจัย ๘ ประการเหล่านี้แล เพื่อให้แผ่นดินไหวใหญ่ปรากฏ ๘ ประการเป็นไฉน ฯ

[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้

http://www.84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=10&A=1888&Z=3915&pagebreak=0

☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆


วันสำคัญอื่นที่เกี่ยวเนื่องกับวันมาฆบูชาคือ เป็นวันคล้ายวันปลงพระชนมายุสังขารด้วย


นอกจากเหตุการณ์จาตุรงคสันนิบาตในวันเพ็ญเดือน 3 ในพรรษาแรกของพระพุทธเจ้าแล้ว
ในวันเพ็ญเดือน 3 แห่งพรรษาสุดท้ายของพระพุทธเจ้า (คราวที่ทรงพระชนมายุ 80 พรรษา)
ก็ได้เกิดเหตุการณ์สำคัญขึ้นอีกเหตุการณ์หนึ่งคือ พระพุทธองค์ได้ทรงปลงพระชนมายุสังขาร

พระศาสดาเสด็จพักผ่อนกลางวัน ณ ปาวาลเจดีย์ ทรงแสดงนิมิตโอภาสแก่พระอานนท์ว่า
ผู้ใดเจริญอิทธิบาท 4 ประการ อาจมีอายุยืนได้ตลอดกัปหรือเกินกว่ากัป

แต่พระอานนท์มิได้ทูลอาราธนา เมื่อพระอานนท์ออกไป มารจึงได้มาอาราธนาให้นิพพาน

พระองค์ทรงมีสติสัมปชัญญะ ปลงอายุสังขาร ณ ปาวาลเจดีย์ว่า
อีก 3 เดือนจะเสด็จปรินิพพาน

แล้วเกิดเหตุแผ่นดินไหว

เมื่อพระอานนท์ทราบ จึงกราบทูลอาราธนาให้ทรงพระชนม์ชีพอยู่อีก
แต่พระศาสดาตรัสว่า มิใช่กาล เพราะได้ทรงแสดงนิมิตแล้วถึง 16 ครั้ง

ทรงทำนายว่าในวันเพ็ญเดือน 6 ที่จะมาถึง พระองค์จะเข้าสู่มหาปรินิพพาน

จึงถือได้ว่าวันมาฆบูชาเป็น วันคล้ายวันสำคัญของพระพุทธศาสนาสองเหตุการณ์สำคัญ คือ
วันที่พระพุทธองค์ทรงแสดงโอวาทปาฏิโมกข์ และวันที่ทรงทำการปลงพระชนมายุสังขาร

หมายเหตุ : โดยทั่วไปจะทราบแต่เพียงว่าวันนี้เป็นวันที่พระพุทธองค์ทรงแสดงโอวาทปาฏิโมกข์เท่านั้น

http://th.wikipedia.org/wiki/วันมาฆบูชา

☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ ☆


“แผ่นดินไหว” ภาษาบาลีมีคำใช้หลายคำ เช่น -

(1) ภูมิกมฺป (พู-มิ-กำ-ปะ) : ภูมิ + กมฺป แปลว่า ความหวั่นไหวแห่งภาคพื้น (shaking of the ground, earthquake)

(2) ปฐวีกมฺป (ปะ-ถะ-วี-กำ-ปะ) : ปฐวี + กมฺป แปลว่า ความหวั่นไหวแห่งปฐพี

(3) ภูมิจาล (พู-มิ-จา-ละ) : ภูมิ + จาล แปลว่า ความหวั่นไหวแห่งภาคพื้น



สาเหตุแห่งแผ่นดินไหวส่วนหนึ่งมี 8 อย่าง คือ -

(1) ธาตุกำเริบ

(2) อานุภาพของผู้มีฤทธิ์

(3) พระโพธิสัตว์ก้าวลงสู่พระครรภ์

(4) พระโพธิสัตว์เสด็จออกจากครรภ์พระมารดา

(5) พระพุทธเจ้าบรรลุพระสัมโพธิญาณ

(6) พระพุทธเจ้าทรงแสดงพระธรรมจักร

(7) พระพุทธเจ้าทรงปลงอายุสังขาร

(8) พระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพาน

สาเหตุเหล่านี้ บางอย่างมีแล้วในอดีต
บางอย่างจะมีในอนาคต
บางอย่างมีได้ในทุกกาลสมัย



https://www.facebook.com/hashtag/บาลีวันละคำ?source=feed_text&story_id=772081436218929&pnref=story
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่