ินิมิตเกิดในสมาธิ
จะกล่าวถึง นิมิต อันเกิดขึ้นในขณะ ก่อนฌาน จะเกิด มักจะมีนิมิตเข้ามาให้เห็นในมโนทวาร นิมิตจะเกิดขึ้นอาศัยจิตลงสู่ภวังค์ คือในขณะที่ทำสมาธิอยู่ เผลอสติจิตเคลิ้มไปทวารสมมุติหยุดรับรู้อารมณ์ เกิดทวารวิมุติให้เห็นภาพต่าง ๆ มาปรากฏ ผู้ทีมีอารมณ์สัญญาเคยได้เห็นได้ยินได้ทราบ ได้รู้อะไรไว้ ก็มักจะเห็นนิมิตนั้น เช่น คนทำไร่ทำสวน ก็เห็นไร่ เห็นสวน
คนค้าขายก็เห็นสิ่งที่ตนค้าขาย ผู้ที่เคยทำบาปก็เห็นสิ่งที่เป็นบาป ผู้ที่เคยทำบุญก็เห็นสิ่งที่เป็นบุญ เช่นคนที่เคยทำโป๊ะทำอวนฆ่าเป็ด ฆ่าไก่ ฆ่าสุกร ฆ่าโค ขายเลี้ยงชีวิต เมื่อมาทำสมาธิมักจะเห็นสิ่งที่ตนทำ ถ้าเห็นปูเห็นปลา เห็นเป็ดเห็นไก่ เห็นสุกร เห็นโคนี้แลเป็นคตินิมิต ฝ่ายอกุศล ถ้าจิตดับลงในขณะนั้นต้องไปทุคติ
ส่วนผู้ที่เคยทำบุญเห็นพระเห็นเณร เห็นโบสถ์วิหาร เห็นปราสาทเงินปราสาททอง ถ้าดับจิตลงในขณะนั้นไปสู่สุคติ ในอสัญญกรรมเวลาจวนเจียนจะตายก็เป็นดังนี้ไม่มีต่างกันเลย คือ ตัวทวารสมมุติกับทวารวิมุติ เป็นของต่อเนื่องถึงกัน เมื่อทวารสมมุติรับมาอย่างไร ตัวทวารวิมุติก็รับเอาอย่างนั้น
พึงเห็นดังองคุลีมารโจร เคยฆ่าคนถึง 999 คน มาบวชบำเพ็ญสมาธิเห็นแต่คนที่ตนฆ่า ถือ ศาสตราวุธ เข้ามาจะทิ่มแทง หลับตาลงเวลาไหนก็เห็นเวลานั้น พระพุทธองค์ทรงทราบ จึงได้ตรัสสอนไม่ให้นึกถึงอดีต อารมณ์ที่ล่วงแล้วห้ามไม่ให้คิด ให้ทำจิตให้เป็นดวงเดียว เหมือนนายพรวนจะยิงปืนย่อมหลับตาข้างหนึ่ง เมื่อพระองค์คุลีมาร ทำจิตให้แน่วแน่ในองค์อริยมรรค ไม่นึกถึงกาลเก่า จิตก็หลุดพ้น สำเร็วมรรคผล
นิมิตในสมาธิ(ไม่เกี่ยวกับวัด ธก)
จะกล่าวถึง นิมิต อันเกิดขึ้นในขณะ ก่อนฌาน จะเกิด มักจะมีนิมิตเข้ามาให้เห็นในมโนทวาร นิมิตจะเกิดขึ้นอาศัยจิตลงสู่ภวังค์ คือในขณะที่ทำสมาธิอยู่ เผลอสติจิตเคลิ้มไปทวารสมมุติหยุดรับรู้อารมณ์ เกิดทวารวิมุติให้เห็นภาพต่าง ๆ มาปรากฏ ผู้ทีมีอารมณ์สัญญาเคยได้เห็นได้ยินได้ทราบ ได้รู้อะไรไว้ ก็มักจะเห็นนิมิตนั้น เช่น คนทำไร่ทำสวน ก็เห็นไร่ เห็นสวน
คนค้าขายก็เห็นสิ่งที่ตนค้าขาย ผู้ที่เคยทำบาปก็เห็นสิ่งที่เป็นบาป ผู้ที่เคยทำบุญก็เห็นสิ่งที่เป็นบุญ เช่นคนที่เคยทำโป๊ะทำอวนฆ่าเป็ด ฆ่าไก่ ฆ่าสุกร ฆ่าโค ขายเลี้ยงชีวิต เมื่อมาทำสมาธิมักจะเห็นสิ่งที่ตนทำ ถ้าเห็นปูเห็นปลา เห็นเป็ดเห็นไก่ เห็นสุกร เห็นโคนี้แลเป็นคตินิมิต ฝ่ายอกุศล ถ้าจิตดับลงในขณะนั้นต้องไปทุคติ
ส่วนผู้ที่เคยทำบุญเห็นพระเห็นเณร เห็นโบสถ์วิหาร เห็นปราสาทเงินปราสาททอง ถ้าดับจิตลงในขณะนั้นไปสู่สุคติ ในอสัญญกรรมเวลาจวนเจียนจะตายก็เป็นดังนี้ไม่มีต่างกันเลย คือ ตัวทวารสมมุติกับทวารวิมุติ เป็นของต่อเนื่องถึงกัน เมื่อทวารสมมุติรับมาอย่างไร ตัวทวารวิมุติก็รับเอาอย่างนั้น
พึงเห็นดังองคุลีมารโจร เคยฆ่าคนถึง 999 คน มาบวชบำเพ็ญสมาธิเห็นแต่คนที่ตนฆ่า ถือ ศาสตราวุธ เข้ามาจะทิ่มแทง หลับตาลงเวลาไหนก็เห็นเวลานั้น พระพุทธองค์ทรงทราบ จึงได้ตรัสสอนไม่ให้นึกถึงอดีต อารมณ์ที่ล่วงแล้วห้ามไม่ให้คิด ให้ทำจิตให้เป็นดวงเดียว เหมือนนายพรวนจะยิงปืนย่อมหลับตาข้างหนึ่ง เมื่อพระองค์คุลีมาร ทำจิตให้แน่วแน่ในองค์อริยมรรค ไม่นึกถึงกาลเก่า จิตก็หลุดพ้น สำเร็วมรรคผล