หลายปีก่อนสมัยที่ยังเป็นมนุษย์เงินเดือน ผมไปอ่านเจอ "ทฤษฎีฮาๆ" ที่มนุษย์เงินเดือนฟังแล้วอาจจะฮาไม่ออก และมันก็ตอบคำถามที่ว่า ทำไมทำงานไปเรื่อยๆ สุดท้ายเงินเดือนตัน ตำแหน่งตัน?!
Laurence Peter นักทฤษฎีการบริหารจัดการชาวอเมริกัน เสนอแนวคิดที่รู้จักกันในนาม
Peter Principle ซึ่งมีใจความว่า
"ในองค์กรที่มีระดับชั้น พนักงานแต่ละคนมีแนวโน้มที่จะได้รับการเลื่อนขั้นไปเรื่อยๆ จนกว่าจะไปถึงตำแหน่งที่ไม่เหมาะกับตนเอง"
ทฤษฎีนี้กำลังบอกเราว่า พนักงานที่กำลังพยายามไต่เต้าขึ้นสู่ตำแหน่งหน้าที่การงานสูงๆ ต่างก็กำลังเดินทางไปสู่จุดจบของตัวเอง แต่ละคนได้เลื่อนขั้น ช้าบ้างเร็วบ้างแตกต่างกันไป ตราบเท่าที่เขาเหล่านั้นยังคงปฏิบัติงานในหน้าที่ได้อย่างดี หัวหน้าของเขาก็จะคิดว่า "บ๊ะ! หมอนี่มันทำงานดีเว้ย!" จากนั้นก็เลื่อนตำแหน่งให้เขาสูงขึ้นๆ โลกกลายเป็นสีชมพูทั้งหัวหน้าและลูกน้อง
แต่คุณปีเตอร์เขามองไปไกลกว่านั้นครับ เขาบอกว่า วันหนึ่งที่พนักงานถูกโปรโมตให้ขึ้นไปสู่ตำแหน่งที่ "เริ่มจะเกินความสามารถ" ในทีแรกพนักงานคนเก่งอาจดิ้นรนและฮึดสู้ เพื่อรับมือกับความท้าทายใหม่ พร้อมกับที่หัวหน้าประเคนความท้าทายที่หนักยิ่งขึ้นไปอีก ... คนเก่งจะให้ทำงานง่ายๆ ได้ไง
แน่นอนว่าสุดท้ายแล้ว พนักงานคนนั้นย่อมฉายแววไม่ออก ฉุดให้หัวหน้าเริ่มเสื่อมศรัทธา และไม่เลื่อนขั้นให้เขาอีกต่อไป ผลลัพธ์ก็คือ พนักงานคน(เคย)เก่งต้องติดแหง็กอยู่ในตำแหน่งนั้นไปเรื่อยๆ งานออกมาก็ไม่ดี แต่จะดึงกลับลงมาตำแหน่งเดิมก็ไม่ได้ เรียกว่าเซ็งกันทั้งหัวหน้าและลูกน้อง
ดังนั้น หากจะให้ผมสรุป ในแต่ละองค์กรก็จะมีคนอยู่เพียง 3 ประเภท คือ
1. พนักงานไฟแรงที่ยังคงได้เลื่อนขั้นอยู่เรื่อยๆ (ยังไปไม่ถึงจุดจบ)
2. พนักงานที่ติดค้างอยู่ในตำแหน่งที่ไม่เหมาะกับตัวเอง (ถึงจุดจบเรียบร้อย) และ
3. พนักงานระดับยอดพีระมิด หรือ ผู้บริหารสูงสุดขององค์กร
พนักงานกลุ่มแรก ผมขอเรียกว่า
พวกไฟแรง ส่วนพนักงานกลุ่มที่สอง ผมขอเรียกว่า
พวกตกค้าง ความจริงแล้วพวกตกค้างที่ดูเผินๆ เหมือนจะ "ห่วย" นี้ ต่างเคยเป็นพวกไฟแรงมาก่อนทั้งสิ้น เมื่อวันเวลาผ่านไป พนักงานกลุ่มไฟแรงคนแล้วคนเล่าได้เลื่อนตำแหน่ง บางคนได้เลื่อนแล้วก็ติดแหง็ก บางคนได้เลื่อนต่อไป แต่ลงท้ายแล้วพวกเขาก็ต้องไปติดแหง็กอยู่ ณ ที่ใดที่หนึ่งของบริษัท
ดังนั้น หากบริษัทมีการหมุนเวียนพนักงานน้อย (คือ ไม่ค่อยมีคนลาออกหรือเข้าใหม่) การขยับตำแหน่งภายในบริษัทก็จะเริ่มหนืดขึ้นเรื่อยๆ เพราะตำแหน่งงานค่อยๆ ถูกจับจองไว้ด้วยพวกที่ติดแหง็ก บริษัทก็จะเข้าสู่สภาวะสมดุล หรือ Equilibrium ที่ตำแหน่งงานทั้งหมดถูกจับจองด้วยพนักงานในกลุ่มตกค้างทั้งสิ้น
คงพอเดาได้นะครับว่าบริษัทแห่งนั้นจะเป็นอย่างไร
สิ่งที่ผมอยากให้ลองคิดดู คือ ถ้าท่านเป็นคนหนึ่งที่เริ่มเข้ามาสู่กลุ่มพนักงานตกค้าง ท่านจะทำอย่างไร?
- จะอยู่ต่อไปอย่างนี้แหละ อย่างน้อยก็มีเงินผ่อนรถ มีข้าวกิน
- ลาออกดีกว่า ย้ายไปเป็นกลุ่มไฟแรงของบริษัทอื่นพร้อมรับเงินเดือนที่สูงขึ้น หรือ
- พัฒนาตัวเอง เพื่อให้ความสามารถของเราทันกับตำแหน่งที่สูงขึ้น
น่าคิดนะครับ
เครดิต ดัดแปลงจากบทความที่ผมเคยเขียนไว้ใน
http://www.monkeyfreetime.com/ 
เงินเดือนตัน ตำแหน่งตัน ... เพราะอะไร?
Laurence Peter นักทฤษฎีการบริหารจัดการชาวอเมริกัน เสนอแนวคิดที่รู้จักกันในนาม Peter Principle ซึ่งมีใจความว่า
"ในองค์กรที่มีระดับชั้น พนักงานแต่ละคนมีแนวโน้มที่จะได้รับการเลื่อนขั้นไปเรื่อยๆ จนกว่าจะไปถึงตำแหน่งที่ไม่เหมาะกับตนเอง"
ทฤษฎีนี้กำลังบอกเราว่า พนักงานที่กำลังพยายามไต่เต้าขึ้นสู่ตำแหน่งหน้าที่การงานสูงๆ ต่างก็กำลังเดินทางไปสู่จุดจบของตัวเอง แต่ละคนได้เลื่อนขั้น ช้าบ้างเร็วบ้างแตกต่างกันไป ตราบเท่าที่เขาเหล่านั้นยังคงปฏิบัติงานในหน้าที่ได้อย่างดี หัวหน้าของเขาก็จะคิดว่า "บ๊ะ! หมอนี่มันทำงานดีเว้ย!" จากนั้นก็เลื่อนตำแหน่งให้เขาสูงขึ้นๆ โลกกลายเป็นสีชมพูทั้งหัวหน้าและลูกน้อง
แต่คุณปีเตอร์เขามองไปไกลกว่านั้นครับ เขาบอกว่า วันหนึ่งที่พนักงานถูกโปรโมตให้ขึ้นไปสู่ตำแหน่งที่ "เริ่มจะเกินความสามารถ" ในทีแรกพนักงานคนเก่งอาจดิ้นรนและฮึดสู้ เพื่อรับมือกับความท้าทายใหม่ พร้อมกับที่หัวหน้าประเคนความท้าทายที่หนักยิ่งขึ้นไปอีก ... คนเก่งจะให้ทำงานง่ายๆ ได้ไง
แน่นอนว่าสุดท้ายแล้ว พนักงานคนนั้นย่อมฉายแววไม่ออก ฉุดให้หัวหน้าเริ่มเสื่อมศรัทธา และไม่เลื่อนขั้นให้เขาอีกต่อไป ผลลัพธ์ก็คือ พนักงานคน(เคย)เก่งต้องติดแหง็กอยู่ในตำแหน่งนั้นไปเรื่อยๆ งานออกมาก็ไม่ดี แต่จะดึงกลับลงมาตำแหน่งเดิมก็ไม่ได้ เรียกว่าเซ็งกันทั้งหัวหน้าและลูกน้อง
ดังนั้น หากจะให้ผมสรุป ในแต่ละองค์กรก็จะมีคนอยู่เพียง 3 ประเภท คือ
1. พนักงานไฟแรงที่ยังคงได้เลื่อนขั้นอยู่เรื่อยๆ (ยังไปไม่ถึงจุดจบ)
2. พนักงานที่ติดค้างอยู่ในตำแหน่งที่ไม่เหมาะกับตัวเอง (ถึงจุดจบเรียบร้อย) และ
3. พนักงานระดับยอดพีระมิด หรือ ผู้บริหารสูงสุดขององค์กร
พนักงานกลุ่มแรก ผมขอเรียกว่า พวกไฟแรง ส่วนพนักงานกลุ่มที่สอง ผมขอเรียกว่า พวกตกค้าง ความจริงแล้วพวกตกค้างที่ดูเผินๆ เหมือนจะ "ห่วย" นี้ ต่างเคยเป็นพวกไฟแรงมาก่อนทั้งสิ้น เมื่อวันเวลาผ่านไป พนักงานกลุ่มไฟแรงคนแล้วคนเล่าได้เลื่อนตำแหน่ง บางคนได้เลื่อนแล้วก็ติดแหง็ก บางคนได้เลื่อนต่อไป แต่ลงท้ายแล้วพวกเขาก็ต้องไปติดแหง็กอยู่ ณ ที่ใดที่หนึ่งของบริษัท
ดังนั้น หากบริษัทมีการหมุนเวียนพนักงานน้อย (คือ ไม่ค่อยมีคนลาออกหรือเข้าใหม่) การขยับตำแหน่งภายในบริษัทก็จะเริ่มหนืดขึ้นเรื่อยๆ เพราะตำแหน่งงานค่อยๆ ถูกจับจองไว้ด้วยพวกที่ติดแหง็ก บริษัทก็จะเข้าสู่สภาวะสมดุล หรือ Equilibrium ที่ตำแหน่งงานทั้งหมดถูกจับจองด้วยพนักงานในกลุ่มตกค้างทั้งสิ้น
คงพอเดาได้นะครับว่าบริษัทแห่งนั้นจะเป็นอย่างไร
สิ่งที่ผมอยากให้ลองคิดดู คือ ถ้าท่านเป็นคนหนึ่งที่เริ่มเข้ามาสู่กลุ่มพนักงานตกค้าง ท่านจะทำอย่างไร?
- จะอยู่ต่อไปอย่างนี้แหละ อย่างน้อยก็มีเงินผ่อนรถ มีข้าวกิน
- ลาออกดีกว่า ย้ายไปเป็นกลุ่มไฟแรงของบริษัทอื่นพร้อมรับเงินเดือนที่สูงขึ้น หรือ
- พัฒนาตัวเอง เพื่อให้ความสามารถของเราทันกับตำแหน่งที่สูงขึ้น
น่าคิดนะครับ
เครดิต ดัดแปลงจากบทความที่ผมเคยเขียนไว้ใน http://www.monkeyfreetime.com/