มารู้จักชาว "ไทยวน" ชาวล้านนาที่ยังหลงเหลือในแขวงต่างๆของประเทศลาว

ไทยวน (อ่านว่า ไท-ยวน) หรือ ไตยวน  เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ตระกูลภาษาไท-กะไดกลุ่มหนึ่งที่ตั้งถิ่นฐานทางตอนเหนือของประเทศไทยที่เคยเป็นที่ตั้งของอาณาจักรล้านนา ในอดีตคนล้านนามีหลายกลุ่มชาติพันธุ์ แต่กลุ่มใหญ่ที่สุดคือ "ไทยวน" ซึ่งมีคำเรียกตนเองหลายอย่าง เช่น "ยวน โยน หรือ ไต(ไท)" และถึงแม้ในปัจจุบัน ชาวล้านนาจะกลายเป็นพลเมืองของประเทศไทยแล้วก็ตาม แต่ก็มักเรียกตนเองว่า "คนเมือง" ซึ่งเป็นคำเรียกที่เกิดขึ้นในภายหลัง ในยุคเก็บผักใส่ซ้าเก็บข้าใส่เมือง เพื่อฟื้นฟูประชากรในล้านนาหลังสงคราม โดยการกวาดต้อนกลุ่มคนจากที่ต่างๆเข้ามายังเมืองของตน

          ในภาคกลางของไทยก็มีชาวไทยวนอาศัยอยู่  
          จากอดีตครั้งในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬา โลก ในปีพ.ศ.2347 ได้มีบัญชาให้เจ้าพระยายมราชยกทัพหลวงไปร่วมกับหัวเมืองฝ่ายเหนือ เชียงใหม่ น่าน ลำปางและเวียงจันทน์ จัดทัพเป็น 5 ทัพยกไปตีเมืองเชียงแสนหลังจากล้อมเมืองอยู่ได้ 1-2 เดือน จึงตีเชียงแสนสำเร็จ ได้ทำการเผาทำลายป้อมปราการกำแพงเมืองและกวาดต้อนผู้คนชาวเชียงแสนได้ประมาณ 23,000 คนเศษ
              ชาวเชียงแสนส่วนหนึ่งอพยพเข้าไปอยู่ในเชียงใหม่น่าน ลำปาง เวียงจันทน์ อีกส่วนหนึ่งอพยพเข้าอยู่ในสระบุ รีและราชบุรี เรียกตัวเองว่า "ไท-ยวน"
              ปัจจุบันชาวไทยวนในสระบุรี สืบเชื้อสายกันมาถึง 5 ชั่วคน กระจายอยู่ในทุกอำเภอของสระบุรี อำเภอที่มีชาวไทยวนอาศัยอยู่มากที่สุด คือ อำเภอเสาไห้

ส่วนชาวไทยวนในแขวงไชยะบุรีของลาว อาศัยอยู่ในเมืองเชียงฮ่อน ตามหมายเลข 8-05 ในแผนที่ ติดกับเมืองน่าน





ลองฟังเพลงไทยวนเชียงฮ่อนในคลิป คล้ายๆภาษาคำเมืองของคนภาคเหนือ

ชาวไทยวนในแขวงบ่อแก้วของลาว อาศัยอยู่ในเมืองต้นผึ้ง ตามหมายเลข 5-02 ในแผนที่ ติดกับเชียงราย




เพลงในคลิป มีคำว่า ไปแอ่ว แบบภาษาคำเมืองของคนภาคเหนือ

ชาวไทยวนในแขวงหลวงน้ำทาของลาว ติดกับประเทศจีน



การแสดงพื้นถิ่น ของชาวลาวยวน ในเมืองหลวงน้ำทา สปป.ลาว
ชาวยวนที่อาศัยในลาว จะถูกเรียกว่า "ลาวยวน"