อรูปฌาน จำเป็นหรือไม่?

อรูปฌาน อาจจะไม่จำเป็นก็ได้   แต่ถ้าใครทำได้ก็ดีกว่าทำไม่ได้  เพราะคุมจิตได้ง่ายกว่า  ได้ความรู้ลึกๆแบบพิเศษอื่นๆละเอียดกว้างขวางกว่ามากๆ...

สัมมาสมาธิที่เป็นองค์ของอริยมรรค ซึ่งพระพุทธเจ้าทรงอธิบายแจกแจงไว้อย่างละเอียดปรากฏในมัคควิภังคสูตร นั้น   อธิบายแค่ว่า สัมมาสมาธิ  ได้แก่ รูปฌานทั้ง ๔ แค่นั้น ไม่ได้ระบุถึงอรูปฌาน  ...หมายถึง สมาธิที่เป็นฐานของอริยมรรคหรือวิปัสสนาปัญญา  จะเป็นฌานขั้นใดขั้นหนึ่งในรูปฌานทั้ง ๔ นั้น ก็ได้  ไม่ใช่ว่าจะต้องฝึกให้ได้ครบทั้ง ๔

เมื่อจิตจะได้นิพพานเป็นอารมณ์ หรือจิตเห็นนิพพาน นั้น จะเห็นที่ตรงรอยแแยกตรงกลางระหว่างรูปกับนาม หรืออีกนัยะหนึ่งก็พูดได้ว่า เห็นนิพพานระหว่างรูปฌานกับอรูปฌาน นั่นเอง หรือถ้าพูดแบบละเอียด คือ จะเห็นนิพพานระหว่าง จิตดวงที่ ๑๖ กับ ดวงที่ ๑๗ ในกามวิถี ที่มี ๑๗ ขณะจิตนั่นแหละ

ดังนั้น  การเห็นนิพพานเมื่ออริยมรรคปรากฏ หรือเมื่อหน่วงนิพพานมาใช้เป็นอารมณ์สำหรับผุ้ที่จะเข้าผลสมาบัติ หรือการจะดับขันธ์ปรินิพพานเมื่อจริมกจิตปรากฏ  ก็จะเห็นนิพพานปรากฏในระหว่างรูปฌานและอรูปฌาน หรือเห็นในระหว่างรอยแยกของจิตดวงที่ ๑๖ และ ดวงที่ ๑๗  นั่นเอง....อันเดียวกันนั่นแหละ  แล้วแต่จะพูดให้ละเอียดระดับไหน