ผมขอเขียนกระทู้นี้ จากข้อมูลดังนี้
1. เป็นคนต่างจังหวัด เรียนจบ ปตรี Eng แต่ไม่ใช่โยธา
2. พ่อทำงานเป็นช่างก่อสร้าง
3. ผมมีประสบการณ์(แบบผิวๆ)อยู่ในฝั่ง owner ตอนสร้างสิ่งก่อสร้างบางอย่าง 1 ที่
ซึ่งถ้ามุมมองผมแคบไป ก็ยินดีรับฟังนำเสนอนะครับ
เมื่อวานนี้ ได้ยินมาว่า วัดแถวบ้านผม ผู้รับเหมาทิ้งงาน ทำศาลา
ทำให้พี่ที่ผมรู้จักคนนึง แกต้องไปทำต่อให้ ซึ่งโอเค เพราะเงินไม่ได้ให้ผู้รับเหมาไปในงวดที่ 2
จ่ายเพียงงวดแรกเท่านั้น 3 แสนกว่าบาท.....พี่ผมก็ไปแก้ไขงานจนจบ ....แล้วมาคุยให้ผมฟังเรื่องงานก่อสร้าง
ก็เลยว่างๆ มานั่งคิด
ผมค่อยๆพิจารณารอบตัวดูก่อนจะตั้งกระทู้นี้ ว่า "งานก่อสร้างสมัยนี้มันอยู่ยากหรือเปล่านะ"
คืองี้ ผมพิจารณาด้วยตัวเองเป็นข้อๆ
1. ช่างก่อสร้างในระดับหน้างานฝีมือ ปวช ปวส หา(แทบ)ไม่ได้แล้วในประเทศไทย
คือเรียกได้ว่า ค่าแรงถูกแสนถูก จะก่ออิฐ เทปูน ฯลฯ อะไรก็แล้วแต่ ส่วนใหญ่ผมจะเจอแต่ แรงงานต่างด้าวทั้งนั้น ช่างฝีมือคนไทย มีน้อย และอาจจะเป็นส่วนนึง "ทำเพราะเคยทำมาแบบนี้" ไม่ใช่ทำเพราะ "ความถูกต้อง+ทักษะ" ........ ทำให้ระดับ engineer ต้องไปคุ้ย ไปคุยถึงระดับผิวงานเลย ทั้งที่จริง engineer ก็แค่บริหารเวลา คน กับ performance หน้างาน , ตาม progress และแก้ไขปัญหาหรือตัดสินใจ , ดูเรื่อง safety ฯ เท่านั้น ส่วนหน้างาน QC ก็เป็นหน้าที่ของ foreman ไป ....... แต่สมัยนี้ผมเห็น engineer ลงไปลุยถึงข้างล่างเลย ไปสั่งแม้กระทั่ง ผสมปูน ....... คือมันไม่ใช่อะ ในความรู้สึกของผม งานพวกนี้ ถ้า ปวช ผ่านทักษะมาดี เป็นช่างปูน ช่างไม้ ช่างก่อสร้างได้ดี ภาระงานก็ตกอยู่ที่ foreman (ปวส) น้อย ทำให้โอกาสผิดพลาดน้อย , engineer ก็ปิดงานได้รวดเร็ว...........แรงงานแบบนี้ผมว่าหายากมากจริงๆ ก็อย่างว่าแหละ ตากแดดร้อนๆใครจะไปทนทำ ในเมื่อมันมีสิ่งที่ดีกว่า
ปัญหานี้คงเป็นเรื่องการศึกษา ไว้เปิดประเด็นทีหลัง
2. ของวัตถุดิบ ราคาแพงขึ้นทุกอย่าง
ขอใช้คำว่า "ทุกอย่าง" ทุกวันนี้ผมไม่เห็นจะมีอะไรถูกลงเลย(ในคุณภาพเท่าเดิม) ทั้งเหล็ก ปูน ทราย หิน ค่าขนส่ง ฯลฯ ...........จริงๆนะ มันมีอะไรถูกลงบ้าง เต็มที่ก็ค่าแรงคนงาน ที่เพิ่มขึ้นหรือเท่าเดิม......... พอต้นทุนก่อสร้างเพิ่มขึ้น ราคาการก่อสร้างก็ต้องแพงขึ้น ใครมีทุนไหวก็ทำรับเหมาไป ใครทุนไม่พอก็หมุนกันตาเหลือก
3. มีราคากลางมากำหนด เวลาทำงานราชการ
ถ้าค่าของก็เรียกได้ว่า แทบจะ lock spec เลยว่าจะเอาปูนแบบไหน เหล็กแบบไหน คนทำงานก่อสร้างแทบไม่ต้องกระดิกไปทำราคาแบบอื่น ส่วนค่าแรงผมไม่ค่อยมั่นใจครับ ว่าหน่วยงานราชการ เขา lock spec หรือไม่ ถ้า lock ก็น่าเห็นใจ เพราะแรงงานหากเป็นแรงงานฝีมือ ประสบการณ์ทำงานมากก็ควรจะเก่ง และได้ค่าแรงเยอะ ซึ่งคนที่เก่งก็จะทำงานได้ในเวลาที่แม่นยำ แก้ปัญหาหน้างานได้ ทำงานและรวดเร็วทำให้ engineer บริหารงานได้ตาม progress .......แต่การไปกำหนดราคากลางของค่าแรงช่างฝีมือ มันก็อาจจะทำให้ช่างฝีมือเก่งๆหน้าใหม่ๆ มีน้อยลงเรื่อยๆ ทำให้ทำงานลำบากกันเข้าไปอีก
4. การเมือง/ใต้โต๊ะ
บางที owner อาจมีการเซ็นรับงานหลายคน บางคนผู้รับเหมาจำเป็นต้องจ่ายเพื่อให้รับ หรือมีเรื่องพวกนี้ตั้งแต่เสนอราคา หรือ เตรียมตั้งแต่ออก TOR เพื่อให้กับผู้รับเหมาเจ้านี้ๆโดยเฉพาะ เรื่องนี้ผมก็ไม่กล้าพูดอะไรมากครับ ซึ่งถ้ามันมีจริงๆ รับเหมาหน้าใหม่ไฟแรง หรือมีทีมงานดีๆ ก็ต้องถูกกลืนกินไปกับระบบนี้โดยปริยาย เป็นวัฒนธรรมที่ฝังรากลึก (เสนอราคา ยังต้องกันเงินไว้จ่ายส่วนนี้ต่างหากโดยเฉพาะ และต้องไม่รวมกับกำไร)
5. owner ไม่เข้าใจขอบเขตงาน หรือ ความสามารถสูงสุดที่งานพึงจะกระทำได้(ด้วยเงินที่จ่ายไปเท่านั้น)
บางงานเช่นงานสร้างบ้านง่ายๆ อาจจะใช้แค่ปูนเกรดธรรมดา ฉาบธรรมดา ซึ่งงานก็ดูได้ มาตรฐานทั่วไป แต่บางทีไปเจอ owner ที่เขี้ยวลากดินมากๆ แบบ กุจ่ายเงินนะ ต้องขอจัดเต็มทุกอย่าง เพื่อให้หักเงินและจ่ายน้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ ใช้คำพูดกดดันฝั่งผู้รับเหมาว่า เฮ้ยทำไมปูนมันฉาบแล้วผิวเป็นแบบนี้ละ ทำไมผนังเป็นแบบนี้ ฯ (อันนี้เราจะพูดถึงช่างทำตามแบบ และทำได้มาตรฐาน แต่ owner เยอะเอง) แล้ว owner ก็ดูแบบไม่เป็น อาศัยดูจากหน้างานอย่างเดียว ....... ok งานที่ "ห่วยจริง" รับไม่ได้ก็เยอะแยะ (คือต้องด่า มันทุเรศเกิน ไม่ไหว engineer อาจจะควบคุมงานได้ไม่ดี) แต่งานที่มาตรฐาน แล้ว owner ยังเยอะ ทำให้ตกลงการจ่ายเงินกันไม่ได้ ผมว่าสิ่งนี้เป็นอีกปัญหานึงของงานก่อสร้างเช่นกัน
อารมณ์แบบ owner จ่ายเงินในราคาปูนดอกบัว แต่อยากได้งานคุณภาพปูนตราช้าง ..
6. ไปรับงานทับที่คนอื่น
ในบางแถบ อาจจะมีผู้รับเหมาก่อสร้างเจ้าประจำอยู่แล้ว ซึ่งบางที่ก็อาจจะแข่งขันการทำธุรกิจก่อสร้างในทางสว่าง เช่น แข่งขันด้านราคา และคุณภาพ แต่บางแห่งจะไม่ยอมให้เจ้าอื่นๆมาแย่งเสนอราคา หรือแย่งงานไป อาจจะมีจดหมายขู่ หรือขว้างระเบิดใส่บ้านของ ผู้รับเหมาหน้าใหม่ๆ ที่บังอาจมากล้าเสนองานที่มีผู้รับเหมาอยู่แล้ว (กรณีหลังผมเจอจริงๆนะ )
7. งานแก้ไข สุดยอดแห่งงานปวดหัว
จริงๆงานรูปแบบนี้เป็นทุกสายงาน ที่ปัญหามักจะเยอะกว่า ตอนที่งานเป็น 0 แล้วเริ่มทำใหม่ ไม่ว่าจะเป็น แก้โค้ดโปรแกรมคนอื่น แก้ตึกคนอื่นที่ทำร้าวเอาไว้ แก้ระบบรถยนต์จากคนอื่นที่ซ่อมมาไม่ดี ฯลฯ สารพัด ซึ่งงานก่อสร้างอาจจะไม่เหมือนงานแบบอื่นๆตรงที่จะต้องมีการทำลายบางจุด มีเรื่องความปลอดภัยของคนงาน(งาน safety) และ งานเกี่ยวเนื่องสารพัดที่ทาง engineer ต้องวางแผนให้ cover ที่สุด"และ" ยังต้องมีกำไร งบไม่บาน
8. มีบริษัทเปิดรับตรวจสอบการก่อสร้างด้วยตอนนี้
ก็อารมณ์ว่า owner มีเงินเหลือ อยากได้บ้านดีๆ พอจ้างผู้รับเหมา ทำ BOQ ทำแบบ ทำสัญญาจ่ายเงิน ตกลงรายละเอียดกันดีแล้ว ผู้รับเหมาลงมือสร้างบ้าน พอสร้างเสร็จ ก่อนที่จะส่งรับงาน owner ดันไปจ้างอีกบริษัทนึง มาตรวจ ว่าสร้างบ้านได้ดีตามมาตรฐานหรือเปล่า ตามแบบหรือเปล่า เรียกได้ว่า มันตรวจละเอียดโคตรๆ ผู้รับเหมาก่อสร้างบางรายที่ไม่ละเอียดพอ หรือทำสัญญาไม่รัดกุม โดนบริษัทพวกนี้เล่นหนักน่าดูชม
สุดท้ายนี้ผมก็ไม่รู้ว่ามันจริงมั้ย ก็อยากฟังความเห็นทุกท่านที่อยู่ในวงการ หรือได้สัมผัสกับเรื่องราวของงานก่อสร้างครับ
วงการก่อสร้างสมัยนี้ อยู่ง่าย รายได้ดี จริงหรือเปล่าครับ ?
1. เป็นคนต่างจังหวัด เรียนจบ ปตรี Eng แต่ไม่ใช่โยธา
2. พ่อทำงานเป็นช่างก่อสร้าง
3. ผมมีประสบการณ์(แบบผิวๆ)อยู่ในฝั่ง owner ตอนสร้างสิ่งก่อสร้างบางอย่าง 1 ที่
ซึ่งถ้ามุมมองผมแคบไป ก็ยินดีรับฟังนำเสนอนะครับ
เมื่อวานนี้ ได้ยินมาว่า วัดแถวบ้านผม ผู้รับเหมาทิ้งงาน ทำศาลา
ทำให้พี่ที่ผมรู้จักคนนึง แกต้องไปทำต่อให้ ซึ่งโอเค เพราะเงินไม่ได้ให้ผู้รับเหมาไปในงวดที่ 2
จ่ายเพียงงวดแรกเท่านั้น 3 แสนกว่าบาท.....พี่ผมก็ไปแก้ไขงานจนจบ ....แล้วมาคุยให้ผมฟังเรื่องงานก่อสร้าง
ก็เลยว่างๆ มานั่งคิด
ผมค่อยๆพิจารณารอบตัวดูก่อนจะตั้งกระทู้นี้ ว่า "งานก่อสร้างสมัยนี้มันอยู่ยากหรือเปล่านะ"
คืองี้ ผมพิจารณาด้วยตัวเองเป็นข้อๆ
1. ช่างก่อสร้างในระดับหน้างานฝีมือ ปวช ปวส หา(แทบ)ไม่ได้แล้วในประเทศไทย
คือเรียกได้ว่า ค่าแรงถูกแสนถูก จะก่ออิฐ เทปูน ฯลฯ อะไรก็แล้วแต่ ส่วนใหญ่ผมจะเจอแต่ แรงงานต่างด้าวทั้งนั้น ช่างฝีมือคนไทย มีน้อย และอาจจะเป็นส่วนนึง "ทำเพราะเคยทำมาแบบนี้" ไม่ใช่ทำเพราะ "ความถูกต้อง+ทักษะ" ........ ทำให้ระดับ engineer ต้องไปคุ้ย ไปคุยถึงระดับผิวงานเลย ทั้งที่จริง engineer ก็แค่บริหารเวลา คน กับ performance หน้างาน , ตาม progress และแก้ไขปัญหาหรือตัดสินใจ , ดูเรื่อง safety ฯ เท่านั้น ส่วนหน้างาน QC ก็เป็นหน้าที่ของ foreman ไป ....... แต่สมัยนี้ผมเห็น engineer ลงไปลุยถึงข้างล่างเลย ไปสั่งแม้กระทั่ง ผสมปูน ....... คือมันไม่ใช่อะ ในความรู้สึกของผม งานพวกนี้ ถ้า ปวช ผ่านทักษะมาดี เป็นช่างปูน ช่างไม้ ช่างก่อสร้างได้ดี ภาระงานก็ตกอยู่ที่ foreman (ปวส) น้อย ทำให้โอกาสผิดพลาดน้อย , engineer ก็ปิดงานได้รวดเร็ว...........แรงงานแบบนี้ผมว่าหายากมากจริงๆ ก็อย่างว่าแหละ ตากแดดร้อนๆใครจะไปทนทำ ในเมื่อมันมีสิ่งที่ดีกว่า
ปัญหานี้คงเป็นเรื่องการศึกษา ไว้เปิดประเด็นทีหลัง
2. ของวัตถุดิบ ราคาแพงขึ้นทุกอย่าง
ขอใช้คำว่า "ทุกอย่าง" ทุกวันนี้ผมไม่เห็นจะมีอะไรถูกลงเลย(ในคุณภาพเท่าเดิม) ทั้งเหล็ก ปูน ทราย หิน ค่าขนส่ง ฯลฯ ...........จริงๆนะ มันมีอะไรถูกลงบ้าง เต็มที่ก็ค่าแรงคนงาน ที่เพิ่มขึ้นหรือเท่าเดิม......... พอต้นทุนก่อสร้างเพิ่มขึ้น ราคาการก่อสร้างก็ต้องแพงขึ้น ใครมีทุนไหวก็ทำรับเหมาไป ใครทุนไม่พอก็หมุนกันตาเหลือก
3. มีราคากลางมากำหนด เวลาทำงานราชการ
ถ้าค่าของก็เรียกได้ว่า แทบจะ lock spec เลยว่าจะเอาปูนแบบไหน เหล็กแบบไหน คนทำงานก่อสร้างแทบไม่ต้องกระดิกไปทำราคาแบบอื่น ส่วนค่าแรงผมไม่ค่อยมั่นใจครับ ว่าหน่วยงานราชการ เขา lock spec หรือไม่ ถ้า lock ก็น่าเห็นใจ เพราะแรงงานหากเป็นแรงงานฝีมือ ประสบการณ์ทำงานมากก็ควรจะเก่ง และได้ค่าแรงเยอะ ซึ่งคนที่เก่งก็จะทำงานได้ในเวลาที่แม่นยำ แก้ปัญหาหน้างานได้ ทำงานและรวดเร็วทำให้ engineer บริหารงานได้ตาม progress .......แต่การไปกำหนดราคากลางของค่าแรงช่างฝีมือ มันก็อาจจะทำให้ช่างฝีมือเก่งๆหน้าใหม่ๆ มีน้อยลงเรื่อยๆ ทำให้ทำงานลำบากกันเข้าไปอีก
4. การเมือง/ใต้โต๊ะ
บางที owner อาจมีการเซ็นรับงานหลายคน บางคนผู้รับเหมาจำเป็นต้องจ่ายเพื่อให้รับ หรือมีเรื่องพวกนี้ตั้งแต่เสนอราคา หรือ เตรียมตั้งแต่ออก TOR เพื่อให้กับผู้รับเหมาเจ้านี้ๆโดยเฉพาะ เรื่องนี้ผมก็ไม่กล้าพูดอะไรมากครับ ซึ่งถ้ามันมีจริงๆ รับเหมาหน้าใหม่ไฟแรง หรือมีทีมงานดีๆ ก็ต้องถูกกลืนกินไปกับระบบนี้โดยปริยาย เป็นวัฒนธรรมที่ฝังรากลึก (เสนอราคา ยังต้องกันเงินไว้จ่ายส่วนนี้ต่างหากโดยเฉพาะ และต้องไม่รวมกับกำไร)
5. owner ไม่เข้าใจขอบเขตงาน หรือ ความสามารถสูงสุดที่งานพึงจะกระทำได้(ด้วยเงินที่จ่ายไปเท่านั้น)
บางงานเช่นงานสร้างบ้านง่ายๆ อาจจะใช้แค่ปูนเกรดธรรมดา ฉาบธรรมดา ซึ่งงานก็ดูได้ มาตรฐานทั่วไป แต่บางทีไปเจอ owner ที่เขี้ยวลากดินมากๆ แบบ กุจ่ายเงินนะ ต้องขอจัดเต็มทุกอย่าง เพื่อให้หักเงินและจ่ายน้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ ใช้คำพูดกดดันฝั่งผู้รับเหมาว่า เฮ้ยทำไมปูนมันฉาบแล้วผิวเป็นแบบนี้ละ ทำไมผนังเป็นแบบนี้ ฯ (อันนี้เราจะพูดถึงช่างทำตามแบบ และทำได้มาตรฐาน แต่ owner เยอะเอง) แล้ว owner ก็ดูแบบไม่เป็น อาศัยดูจากหน้างานอย่างเดียว ....... ok งานที่ "ห่วยจริง" รับไม่ได้ก็เยอะแยะ (คือต้องด่า มันทุเรศเกิน ไม่ไหว engineer อาจจะควบคุมงานได้ไม่ดี) แต่งานที่มาตรฐาน แล้ว owner ยังเยอะ ทำให้ตกลงการจ่ายเงินกันไม่ได้ ผมว่าสิ่งนี้เป็นอีกปัญหานึงของงานก่อสร้างเช่นกัน
อารมณ์แบบ owner จ่ายเงินในราคาปูนดอกบัว แต่อยากได้งานคุณภาพปูนตราช้าง ..
6. ไปรับงานทับที่คนอื่น
ในบางแถบ อาจจะมีผู้รับเหมาก่อสร้างเจ้าประจำอยู่แล้ว ซึ่งบางที่ก็อาจจะแข่งขันการทำธุรกิจก่อสร้างในทางสว่าง เช่น แข่งขันด้านราคา และคุณภาพ แต่บางแห่งจะไม่ยอมให้เจ้าอื่นๆมาแย่งเสนอราคา หรือแย่งงานไป อาจจะมีจดหมายขู่ หรือขว้างระเบิดใส่บ้านของ ผู้รับเหมาหน้าใหม่ๆ ที่บังอาจมากล้าเสนองานที่มีผู้รับเหมาอยู่แล้ว (กรณีหลังผมเจอจริงๆนะ )
7. งานแก้ไข สุดยอดแห่งงานปวดหัว
จริงๆงานรูปแบบนี้เป็นทุกสายงาน ที่ปัญหามักจะเยอะกว่า ตอนที่งานเป็น 0 แล้วเริ่มทำใหม่ ไม่ว่าจะเป็น แก้โค้ดโปรแกรมคนอื่น แก้ตึกคนอื่นที่ทำร้าวเอาไว้ แก้ระบบรถยนต์จากคนอื่นที่ซ่อมมาไม่ดี ฯลฯ สารพัด ซึ่งงานก่อสร้างอาจจะไม่เหมือนงานแบบอื่นๆตรงที่จะต้องมีการทำลายบางจุด มีเรื่องความปลอดภัยของคนงาน(งาน safety) และ งานเกี่ยวเนื่องสารพัดที่ทาง engineer ต้องวางแผนให้ cover ที่สุด"และ" ยังต้องมีกำไร งบไม่บาน
8. มีบริษัทเปิดรับตรวจสอบการก่อสร้างด้วยตอนนี้
ก็อารมณ์ว่า owner มีเงินเหลือ อยากได้บ้านดีๆ พอจ้างผู้รับเหมา ทำ BOQ ทำแบบ ทำสัญญาจ่ายเงิน ตกลงรายละเอียดกันดีแล้ว ผู้รับเหมาลงมือสร้างบ้าน พอสร้างเสร็จ ก่อนที่จะส่งรับงาน owner ดันไปจ้างอีกบริษัทนึง มาตรวจ ว่าสร้างบ้านได้ดีตามมาตรฐานหรือเปล่า ตามแบบหรือเปล่า เรียกได้ว่า มันตรวจละเอียดโคตรๆ ผู้รับเหมาก่อสร้างบางรายที่ไม่ละเอียดพอ หรือทำสัญญาไม่รัดกุม โดนบริษัทพวกนี้เล่นหนักน่าดูชม
สุดท้ายนี้ผมก็ไม่รู้ว่ามันจริงมั้ย ก็อยากฟังความเห็นทุกท่านที่อยู่ในวงการ หรือได้สัมผัสกับเรื่องราวของงานก่อสร้างครับ