สืบเนื่องจากการที่ผมได้ไปเข้าร่วมชมการแข่งขันการตอบปัญหาทางเศรษฐศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยของรัฐแห่งหนึ่งย่านรังสิต โดยการแข่งขันนี้จะให้กลุ่มนักเรียนเลือกประเด็นหัวข้อคำถามและให้เวลาในการวิเคราะห์เพื่อหาคำตอบ 10 นาที ซึ่งประเด็นคำถามที่ผมสนใจอยู่ในหัวข้อเศรษฐศาสตร์มหภาค โดยมีคำว่าถาม “หากประเทศ A กำลังประสบภาวะหนี้สาธารณะที่สูงขึ้นเรื่อยๆ สภาวะทางเศรษฐกิจของประเทศ A ในอนาคตจะเป็นอย่างไร?” ซึ่งทางคณะกรรมการการแข่งขัน(ซึ่งเป็นอาจารย์จากคณะเศรษฐศาสตร์ของมหาวิทยาลัยดังกล่าว)ได้เฉลยคำถามข้อนี้ว่า”สภาวะเศรษฐกิจของประเทศA จะชะลอตัวลง เนื่องจากรัฐจำเป็นต้องตัดงบประมาณในการพัฒนาเศรษฐกิจไปใช้หนี้สาธารณะ” ซึ่งผมไม่เห็นด้วยกับการเฉลยคำถามนี้ จากการวิเคราะห์ของผม ผมคิดว่าคำถามข้อนี้ควรตอบว่า “ไม่สามารถคาดการณ์สภาวะเศรษฐกิจของประเทศนี้ได้ เพราะ ไม่ทราบสาเหตุของการเพิ่มของหนี้สาธารณะของประเทศนี้”
มุมมองของผมต่อคำถามนี้
ก่อนอื่นผมต้องขอบอกผู้อ่านก่อนว่า คำถามข้อนี้ยกประเด็นปัญหาของหนี้สาธารณะในประเทศตัวอย่าง A ซึ่งไม่ได้เกี่ยวข้องกับประเทศไทย ดังนั้นมุมมองของผมไม่ได้มีเจตนาที่จะเชื่อมโยงใดๆ ทั้งด้านการเมืองและเศรษฐกิจของประเทศไทย
ผมขอสรุปการสาเหตุของการเพิ่มขึ้นของหนี้สาธารณะโดยทั่วๆไป ดังนี้
1.เป็นการกู้เงินเพื่อขยายการลงทุนของรัฐ - จากสาเหตุของการเพิ่มขึ้นของหนี้สาธารณะนี้ ผมคิดว่าไม่สามารถคาดการณ์ได้ว่าสภาพเศรษฐกิจของรัฐจะเป็นอย่างไรในอนาคต เนื่องจากไม่ทราบว่าโครงการที่รัฐได้กู้เงิน เพื่อไปลงทุนในโครงการนี้ เป็นโครงการที่สามารถทำผลกำไรมากพอที่จะนำเงินนั้นมาใช้หนี้ในส่วนที่กู้เงินมาลงทุนในโครงการนี้หรือไม่? หรือเป็นโครงการที่ต้องอาศัยงบประมาณของรัฐมาสนับสนุนหรือไม่? ดั้งนั้นถ้าหากโครงการที่รัฐกู้เงินมาลงทุนสามารถสร้างผลกำไรให้แก่รัฐได้ในจำนวนมาก และการกู้เงินเพิ่มของรัฐ(ส่งผลให้หนี้สาธารณะสูงขึ้นตามที่โจทย์บอก)เป็นการกู้เพื่อขยายการลงทุน ซึ่งเป็นผลทำให้เศรษฐกิจของประเทศมีการเจริญเติบโตสูงขึ้นจากการลงทุนของภาครัฐ และการเพิ่มขึ้นของหนี้สาธารณะจากสาเหตุนี้ไม่ส่งผลให้สภาวะเศรษฐกิจของประเทศนี้ชะลอตัว เนื่องจากรัฐมีความสามารถในการชำระหนี้มากขึ้น(งบประมาณมากขึ้น)เนื่องจากสามารถทำกำไรจากโครงการที่กู้เงินมาลงทุนได้
คำถามที่ตามมา :
ถ้ารัฐสามารถทำกำไรจากโครงการก่อนหน้านี้ได้ ทำไมไม่ใช้เงินกำไรที่ได้จากโครงการก่อนหน้านี้มาลงทุน? - เพราะ กำไรที่ได้จากโครงการของรัฐอาจจะมีจำนวนมากพอที่จะใช้หนี้ได้ในแต่งวดที่ผู้ให้กู้กำหนด แต่อาจจะไม่มากพอที่จะนำไปลงทุนเพิ่มเติม ซึ่งการกู้ที่แบบนี้ไม่ความจำเป็นต้องตัดงบประมาณรัฐไปจ่ายหนี้ เพราะ โครงการมีความสามารถในการชำระด้วยตัวเองอยู่แล้ว ยิ่งถ้าประเทศ A เป็นประเทศที่ผูกขาดสัมปทานและสาธารณูปโภค(ซึ่งเป็นกิจการที่ทำกำไรได้จำนวนมาก) จะยิ่งทำให้เศรษฐกิจของประเทศ A มีการเจริญเติบโตมาก
2.เป็นการกู้เงินเพื่อเพิ่มสภาพคล่องทางการเงินให้แก่รัฐ
3.เป็นการกู้เงินเพื่อนำมาชำระหนี้สาธารณะเดิมที่รัฐได้กู้ไปก่อนหน้านี้
จากความคิดของผม ผมคิดว่าความหมายของหนี้สาธารณะที่สูงขึ้นของโจทย์ น่าจะหมายถึง ข้อ2 และ ข้อ3
อยากให้ผู้อ่านช่วยวิเคราะห์และวิจารณ์คำถามข้อนี้ และ ข้อคิดเห็นของผม ด้วยครับ
ผลจากการเพิ่มขึ้นของหนี้สาธารณะ?
มุมมองของผมต่อคำถามนี้
ก่อนอื่นผมต้องขอบอกผู้อ่านก่อนว่า คำถามข้อนี้ยกประเด็นปัญหาของหนี้สาธารณะในประเทศตัวอย่าง A ซึ่งไม่ได้เกี่ยวข้องกับประเทศไทย ดังนั้นมุมมองของผมไม่ได้มีเจตนาที่จะเชื่อมโยงใดๆ ทั้งด้านการเมืองและเศรษฐกิจของประเทศไทย
ผมขอสรุปการสาเหตุของการเพิ่มขึ้นของหนี้สาธารณะโดยทั่วๆไป ดังนี้
1.เป็นการกู้เงินเพื่อขยายการลงทุนของรัฐ - จากสาเหตุของการเพิ่มขึ้นของหนี้สาธารณะนี้ ผมคิดว่าไม่สามารถคาดการณ์ได้ว่าสภาพเศรษฐกิจของรัฐจะเป็นอย่างไรในอนาคต เนื่องจากไม่ทราบว่าโครงการที่รัฐได้กู้เงิน เพื่อไปลงทุนในโครงการนี้ เป็นโครงการที่สามารถทำผลกำไรมากพอที่จะนำเงินนั้นมาใช้หนี้ในส่วนที่กู้เงินมาลงทุนในโครงการนี้หรือไม่? หรือเป็นโครงการที่ต้องอาศัยงบประมาณของรัฐมาสนับสนุนหรือไม่? ดั้งนั้นถ้าหากโครงการที่รัฐกู้เงินมาลงทุนสามารถสร้างผลกำไรให้แก่รัฐได้ในจำนวนมาก และการกู้เงินเพิ่มของรัฐ(ส่งผลให้หนี้สาธารณะสูงขึ้นตามที่โจทย์บอก)เป็นการกู้เพื่อขยายการลงทุน ซึ่งเป็นผลทำให้เศรษฐกิจของประเทศมีการเจริญเติบโตสูงขึ้นจากการลงทุนของภาครัฐ และการเพิ่มขึ้นของหนี้สาธารณะจากสาเหตุนี้ไม่ส่งผลให้สภาวะเศรษฐกิจของประเทศนี้ชะลอตัว เนื่องจากรัฐมีความสามารถในการชำระหนี้มากขึ้น(งบประมาณมากขึ้น)เนื่องจากสามารถทำกำไรจากโครงการที่กู้เงินมาลงทุนได้
คำถามที่ตามมา : ถ้ารัฐสามารถทำกำไรจากโครงการก่อนหน้านี้ได้ ทำไมไม่ใช้เงินกำไรที่ได้จากโครงการก่อนหน้านี้มาลงทุน? - เพราะ กำไรที่ได้จากโครงการของรัฐอาจจะมีจำนวนมากพอที่จะใช้หนี้ได้ในแต่งวดที่ผู้ให้กู้กำหนด แต่อาจจะไม่มากพอที่จะนำไปลงทุนเพิ่มเติม ซึ่งการกู้ที่แบบนี้ไม่ความจำเป็นต้องตัดงบประมาณรัฐไปจ่ายหนี้ เพราะ โครงการมีความสามารถในการชำระด้วยตัวเองอยู่แล้ว ยิ่งถ้าประเทศ A เป็นประเทศที่ผูกขาดสัมปทานและสาธารณูปโภค(ซึ่งเป็นกิจการที่ทำกำไรได้จำนวนมาก) จะยิ่งทำให้เศรษฐกิจของประเทศ A มีการเจริญเติบโตมาก
2.เป็นการกู้เงินเพื่อเพิ่มสภาพคล่องทางการเงินให้แก่รัฐ
3.เป็นการกู้เงินเพื่อนำมาชำระหนี้สาธารณะเดิมที่รัฐได้กู้ไปก่อนหน้านี้
จากความคิดของผม ผมคิดว่าความหมายของหนี้สาธารณะที่สูงขึ้นของโจทย์ น่าจะหมายถึง ข้อ2 และ ข้อ3