Lubuntu ใครว่าลินุกซ์เป็นเรื่องยาก - ตอนที่ 1 : รู้จักกับลินุกซ์

ผู้เขียนไม่ปฏิเสธครับว่า ระบบปฏิบัติของวินโดวส์ของไมโครซอฟต์นั้น เป็นระบบปฏิบัติการที่ดีมาก  อย่างไรก็ตาม มันก็ยังคงมีปัญหาอยู่หลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นไวรัสจำนวนมากมาย หรือราคาค่าลิขสิทธิ์ที่แพงระยับจนเกิดการละเมิดลิขสิทธิ์กันอย่างกว้างขวาง ในขณะที่ผู้ใช้วินโดวส์ 'เถื่อน' ก็ถูกปัญหา 'จอดำ' จากความพยายามในการกวาดล้างซอฟต์แวร์เถื่อนของบริษัทแม่อย่างไมโครซอฟต์เข้าเล่นงาน

ผู้เขียนไม่คิดว่า ระบบปฏิบัติการอย่าง MacOS ของแอปเปิ้ลจะเป็นตัวแทนของวินโดวส์ได้ เพราะมันผูกอยู่กับเครื่องคอมพิวเตอร์ของแอปเปิ้ลเอง ซึ่งอาจจะแพงกว่าค่าวินโดวส์ของแท้เลยด้วยซ้ำ ดังนั้น ก็เลยอยากจะขอแนะนำระบบปฏิบัติการทางเลือกอย่าง ลินุกซ์ มาให้รู้จักกันบ้างครับ

คนที่อยากจะเปลี่ยนจากวินโดวส์มาใช้ลินุกซ์ ที่ผู้เขียนเองก็เป็นหนึ่งในนั้น อาจจะต้องเผชิญกับปัญหาเดียวกันอยู่อย่างหนึ่ง คือ การหาคู่มือหรือคำแนะนำ โดยเฉพาะที่เป็นภาษาไทย ได้ยากมาก ซึ่งก็อาจจะทำให้หลายคนถึงกับล้มเลิกความตั้งใจไปในที่สุด

ดังนั้นบทความที่เขียนขึ้นในชุดนี้ จะเป็นการแนะนำการใช้ลินุกซ์ ตั้งแต่การแนะนำให้รู้จักกับลินุกซ์ การติดตั้ง การใช้งาน ต่างๆ ที่สำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การทำให้คอมพิวเตอร์ลินุกซ์ของเราสามารถใช้ทำงานร่วมกับคอมพิวเตอร์ของคนรอบข้าง ที่ใช้ระบบปฏิบัติการอื่นๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง วินโดวส์ ได้อย่างไม่มีปัญหา โดยลินุกซ์ที่จะกล่าวถึงในที่นี่ เป็นลินุกซ์ลูบันตู (Lubuntu) 13.04 ที่ผู้เขียนใช้อยู่เองเป็นหลัก

โดยก่อนที่เราจะลงลึกเกี่ยวกับลูบันตู ผู้เขียนขอ 'เล่าเรื่อง' ของลินุกซ์ให้ผู้อ่านได้ฟังก่อนก็แล้วกันนะครับ

ลินุกซ์คืออะไร? ลินุกซ์ที่พูดถึงในที่นี้ บางคนอาจเรียกเต็มๆ ว่า จีเอ็นยูลินุกซ์ (GNU/Linux) ซึ่งต่อไปนี้ผมจะขอเรียกว่า 'ลินุกซ์' เฉยๆ เพื่อความกระชับ เป็นระบบปฏิบัติการ (operating system) [ระบบปฏิบัติการ คือ โปรแกรมที่ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ เช่น ไมโครซอฟต์วินโดวส์ หรือ แอปเปิลแม็คโอเอส] ที่พัฒนาขึ้นโดย ไลนุส ทอร์วัลด์ (Linus Torvald)  ความพิเศษของลินุกซ์อยู่ตรงที่ลินุกซ์เป็นระบบปฏิบัติการแบบเปิด ซึ่งทำให้ใครก็ได้ที่มีความรู้เกี่ยวกับการเขียนโปรแกรม สามารถนำลินุกซ์ไปพัฒนาต่อยอดเป็นลินุกซ์ได้แบบฉบับของตัวเองได้

แม้ว่าเราจะไม่ได้เห็นลินุกซ์ได้เบื้องหน้าของวงการคอมพิวเตอร์มากนัก แต่ลินุกซ์นั้นอยู่เบื้องหลังอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์มากมาย เช่น ระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์ของกูเกิล ที่ใช้กันในเกินกว่าครึ่งของบรรดาสมาร์ตโฟนทั่วโลก

>แล้วทำไมต้องเป็นลินุกซ์

บางทีเมื่ออ่านมาถึงตรงนี้แล้ว อาจมีผู้อ่านบางคนที่นึกสงสัยอยู่ว่า ตอนนี้เราก็มีความสุขกับการใช้วินโดวส์ของเราดีอยู่ แล้วทำไปจะต้องมาลำบากเปลี่ยนไปใช้ลินุกซ์ด้วย  ทั้งที่ความจริงแล้วมีเหตุผลดีๆ หลายข้อเชียวหละครับ

1. ฟรี และ ถูกลิขสิทธิ์

บางที เราอาจอยู่ในสังคมที่การใช้โปรแกรมละเมิดลิขสิทธิ์กันมากจนกลายเป็นเรื่องปกติไปแล้ว แต่ว่าปัญหาเกี่ยวกับโปรแกรมละเมิดลิขสิทธิ์ก็กำลังมากขึ้นเรื่อย ใครที่ใช้วินโดวส์ 'เถื่อน' อาจจะเริ่มเผชิญกับภาวะ 'จอดำ' บ่อยขึ้นเรื่อยๆ ที่นอกจากจะทำให้หงุดหงิดน่ารำคาญแล้ว ก็ยังทำให้เกิดปัญหาในการทำงานได้อีกด้วย

ความจริงจะไปต่อว่าไมโครซอฟต์ก็คงไม่ค่อยถูกนักหรอกครับ เพราะว่าลิขสิทธิ์โปรแกรมก็เป็นของเขาจริง ดังนั้น การเปลี่ยนมาใช้ลินุกซ์นอกจากจะหมดปัญหาในข้อนี้ไปแล้ว ยังจะช่วยให้เราสามารถเปิดโน้ตบุ้คของเราได้อย่างภาคภูมิใจไม่ว่าจะไปนั่งที่ประเทศไหน (เพราะคงไม่มีใครหิ้วเครื่องเดสก์ท็อปไปต่างประเทศ) ได้โดยไม่ต้องกลัวตำรวจจับด้วยครับ

2. รักษ์โลก

คำว่า 'ความล้าสมัยโดยการออกแบบ' เป็นสิ่งที่นักอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่าง แอนนี่ เลียวนาร์ด ใช้ในการกล่าวถึงการออกแบบผลิตภัณฑ์ของบริษัทหลายแห่งที่ทำให้สินค้าหลายอย่างต้อง 'หมดอายุการใช้งาน' ไปทั้งๆ ที่ยัง 'ใช้งานได้' อยู่ครับ

ตัวอย่างง่ายๆ ก็คือการปรับรุ่นของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ วินโดวส์ 8 ของไมโครซอฟต์ใช้แรมเครื่องมากกว่าวินโดวส์ XP ถึงกว่า 10 เท่า ดังนั้น หากเราจะเปลี่ยนมาใช้ระบบปฏิบัติการรุ่นใหม่ล่าสุดของไมโครซอฟต์แล้วละก็ เราคงจะต้องอำลาคอมพิวเตอร์เครื่องเก่าที่แสนดีของเรา แล้วหันไปถอยเครื่องใหม่มาแทน

ซึ่งปรากฏการณ์นี้ก็ทำให้เกิดขยะอิเล็กทรอนิคส์นับหลายล้านตันขึ้นทั่วโลกเลยหละครับ แต่เราจะทำอย่างไรกับคอมพิวเตอร์เครื่องเก่าของเราได้เล่า ในเมื่อไมโครซอฟต์ก็ตัดสินใจทอดทิ้งวินโดวส์รุ่นเก่าๆ อย่างวินโดวส์ XP ไปแล้ว

ลินุกซ์คือคำตอบครับ มีลินุกซ์รุ่นล่าบางตัวที่สามารถทำงานได้ดีโดยใช้แรมเพียงไม่ถึงครึ่งหนึ่งของวินโดวส์ 8 เท่านั้น

3. เร็ว และ ลื่น

สืบเนื่องจากข้อที่แล้ว และประสบการณ์ส่วนตัวเลยครับ...

อันเนื่องมาจากตัวผู้เขียนเองมีโน้ตบุ้คอายุ 5 ปีอยู่เครื่องหนึ่ง ซื้อตอนที่เป็นรุ่นถูก ดังนั้น ตอนนี้พอเอามาลงวินโดวส์ 7 เครื่องก็ชักช้าไม่ทันใจ แถมยังชอบค้างเป็นที่น่ารำคาญอีก

แต่พอลงลินุกซ์ (ลินุกซ์ที่ลงคือ ลูบันตู 13.04) ปรากฏว่าเครื่องเร็วขึ้นทันตาเห็นเลยครับ แถมยังเปิดหลายๆ หน้าต่างพร้อมกันได้แบบไม่ค้างอีกต่างหาก

อัศจรรย์เพนกวินมากจริงๆ ครับ

4. ใช้งานร่วมกับวินโดวส์ได้

ปัญหาค้างคาใจของหลายคน คือ ถามว่า ถ้าเราเปลี่ยนมาใช้ลินุกส์แล้ว เราจะสามารถใช้งานคอมพิวเตอร์ของเราร่วมกับคนรอบข้างที่ยังใช้วินโดวส์ได้หรือเปล่า คำตอบคือ แทบจะไม่มีปัญหาเลยครับ ถ้าเราติดตั้งโปรแกรมที่จำเป็นแล้ว เราก็สามารถเอาใช้เครื่องลินุกซ์ของเราเปิดไฟล์อย่าง Word, Exel, Powerpoint ได้อย่างสบาย คนเขียนตั้งใจว่าจะเขียนเรื่องนี้เป็นหัวข้อใหญ่หัวข้อหนึ่งเลยครับ

5. ปลอดภัย ไร้ไวรัส

เรื่องนี้ดูเหมือนว่าจะเป็นสิ่งที่บริษัทแอปเปิ้ลใช้เป็นจุดขายของเครื่องแมคมาตลอดเลยครับ แต่ก็อย่าลืมว่าเราสามารถรับประสบการณ์ปลอดไวรัสแบบฟรีๆ ได้จากระบบปฏิบัติการทางเลือกอย่างลินุกซ์

> เลือกลินุกซ์ 'ของคุณ'

เพราะลินุกซืเป็นระบบปฏิบัติการที่เปิดให้ใครนำไปพัฒนาต่อก็ได้ ทำให้การพัฒนาของลินุกซ์แยกแขนงแยกย่อยออกไปเป็นกิ่งก้านสาขามากมาย ต่างจากวินโดวส์หรือแมคโอเอสที่มีการพัฒนาการเป็นเส้นตรง การเลือกลินุกส์จึงไม่ใช่แค่การเลือก "เวอร์ชั่น" อย่างการเลือกวินโดวส์ XP, Vista, 7, 8 แต่ต้องเลือกทั้ง "ดิสโตร", "เวอร์ชั่น", และ "ดีอี"






1. ดิสโตร

Distribution หรือดิสโตรแต่ละดิสโตรก็ คือ ลินุกซ์ที่แต่ละบริษัท แต่ละองค์กรพัฒนาขึ้นนั่นเองครับ ที่นิยมๆ ใช้บนเครื่อง pc กันก็แบ่งคร่าวๆ เป็นสามตระกูล ได้แก่

    1.) ดิสโตรตระกูล Fedora (พัฒนาโดยได้รับการสนับสนุนจากบริษัท Red Hat) ได้แก่ Fedora

    2.) ดิสโตรตระกูล Debian ได้แก่ Debian (ตัวต้นฉบับ) และ ตัวที่พัฒนาต่อเนื่องจาก Debian เช่น Ubuntu, Linux Mint

    3.) ตระกูลอื่นๆ เช่น OpenSUSE

2. เวอร์ชั่น

เมื่อแต่ละบริษัทออกลินุกซ์ดิสโทรของตัวเองออกมา ก็จะออกเวอร์ชั่นใหม่ออกมาเรื่อยๆ ครับ คล้ายๆ กับที่วินโดวส์ออก Windows XP -> Vista -> 7 -> 8 ออกมานั่นแหละครับ

3. ดีอี

ดีอี หรือ Desktop environment คือ "หน้าตา" ของลินุกซ์แต่ละเวอร์ชั่นครับ ซึ่งแต่ละเวอร์ชั่นก็จะมีดีอีให้เลือกต่างๆ กันไป และแต่ละดีอีก็จะมีข้อดีที่แตกต่างกันเช่นกัน เช่น ดีอี Unity ของบริษัท Colonical ก็จะเน้นความสวยงาม (หน้าตาคล้าย MacOS) หรือดีอี LXDE ก็จะเน้นความเร็ว ประหยัดทรัพยากรเครื่องเป็นหลักครับ

เขียนเป็นตารางน่าจะเข้าใจง่ายขึ้นนะครับ



> แล้วทำไมถึงต้องเป็น Lubuntu

อย่างที่เกริ่นไปแล้วในตอนต้นของเรื่องว่าในบทความ หลังจากบทนี้เป็นต้นไป จะพูดถึง Lubuntu 13.04 หรือว่าถ้าเรียกตามระบบก็คือดิสโตร Ubuntu เวอร์ชั่น 13.04 ดีอี LXDE

สาเหตุที่เลือกดิสโตร Ubuntu ก็เพราะว่า

...เป็นลินุกซ์ที่คนใช้งานกันมาก สามารถหาโปรแกรมมาใช้งานได้ง่าย มีปัญหาก็ขอความช่วยเหลือได้ง่ายด้วย

สาเหตุที่เลือกเวอร์ชั่น 13.04 ก็เพราะว่า

...เป็นเวอร์ชั่นที่คนเขียนใช้อยู่ (ความจริงดิสโตร Ubuntu ออกมาถึงเวอร์ชั่น 13.10 แล้ว แต่ยังไม่มีเวลามาโหลดสักที)

สาเหตุที่เลือกดีอี LXDE ก็เพราะว่า

1. กินทรัพยากรเครื่องน้อย ทำให้ถึงแม้ว่าจะเป็นคอมพิวเตอร์รุ่นเก่า ก็ใช้งานได้อย่างรวดเร็ว

2. ใช้งานง่าย ด้วยความที่หน้าตาคล้ายกับ Windows ทำให้ไม่ต้องปรับตัวมากนัก

ตอนต่อไป จะขออนุญาตมาเขียนเกี่ยวกับหน้าตาของตัว Lubuntu 13.04 กันครับ (สามารถใช้กับ Lubuntu เวอร์ชั่นอื่นๆ ได้ด้วย เพราะหน้าตาที่คล้ายกัน)
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่