วิธีการดับทุกข์เป็นอย่างไร?

วิธีการปฏิบัติเพื่อให้จิตนิพพานนั้นสรุปอยู่ที่ การใช้ปัญญา (คือความรู้ถูกต้องว่า “แท้จริงมันไม่มีตัวเราอยู่จริง”) และสมาธิมาทำงานร่วมกัน โดยมีศีลเป็นพื้นฐาน ซึ่งปัญญา ศีล สมาธินี้ เมื่อเกิดขึ้นมาพร้อมกันแล้ว จะทำให้ความยึดถือว่ามีตัวเรา-ของเราหายไปจากจิตใจได้ ทั้งอย่างชั่วคราวและอย่างถาวร แล้วก็ทำให้ความทุกข์หมดสิ้นไปได้ทั้งอย่างชั่วคราวและอย่างถาวร

โดยสมาธิจะทำให้ความอยาก (คือกิเลส) และความยึดถือว่ามีตัวเรา-ของเรา รวมทั้งความทุกข์ดับหายไป (แม้เพียงชั่วคราว) ส่วนปัญญาจะค่อยๆเข้าไปเปลี่ยนจิตใต้สำนึกที่โง่เขลา (เพราะมีความรู้ผิดว่ามีตัวเรา) ให้เป็นปัญญา (คือความรู้ถูกต้องว่า “แท้จริงมันไม่มีตัวเราอยู่จริง”)   และถ้าได้มีการปฏิบัติปัญญา ศีล และสมาธินี้ได้อย่างต่อเนื่องเป็นเวลานานๆ ก็จะทำให้ความเคยชินของความรู้ผิดว่ามีตัวเรา ที่มีอยู่ในจิตใต้สำนึกขาดอาหาร และตายหรือหายไปได้อย่างถาวร รวมทั้งจะมีความเคยชินใหม่ที่เป็นความรู้ที่ถูกต้อง (ปัญญา) เกิดขึ้นมาแทน อันจะทำให้จิตไม่กลับมาเกิดความรู้ผิดว่ามีตัวเราและความยึดถือว่ามีตัวเรา-ของเรา รวมทั้งความทุกข์ขึ้นมาอีกอย่างถาวร (คือตลอดชีวิต)