สมัยยังเด็กเคยอ่านนิทานเรื่องศรีธนญชัย และพ่อก็เคยเล่านิทานเรื่องเซียงเมี่ยง(ศรีธนญชัยพากษ์อีสาน)ให้ฟัง
ฟังแล้วรู้สึกว่าคนไทยหลายคนมีความฉลาดแกมโกงอยู่ในตัว ซึ่งบางทีก็อาจจะมีประโยชน์ ใช้เอาตัวรอดได้
แต่บางครั้งก็เหมือนกับว่าประเทศไทยค่อนข้างวุ่นวาย ไม่ค่อยมีความก้าวหน้า
ขนาดสอบเข้าโรงเรียนตำรวจ(หรือโรงเรียนอื่นๆ)ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่กระบวนการยุติธรรมก็ยังมีข่าวคนโกงข้อสอบ
เจอข่าวคดีความที่มีการสร้างพยานเท็จเพื่อปรักปรำผู้บริสุทธิ์เพื่อให้ได้ยศศักดิ์ผลงาน
เจอข่าวเวลามีอุบัติเหตุแล้วไทยมุงวิ่งมาปลดทรัพย์ผู้เคราะห์ร้าย
แข่งกีฬาก็มีข่าวล้มบอลล้มมวย แข่งบอลแล้วตีมวยกัน
มีความเกลียดชัง-รักชอบ-หวาดกลัว แล้วตัดสินด้วยอคติ
เลยอยากจะถามว่า จะเป็นไปได้มั้ยที่จะปลูกฝังให้เด็กไทยและคนไทยทุกคนมีความรักในความยุติธรรมอยู่ในหัวใจ
ไม่เอาเปรียบคดโกงแม้มีโอกาสจะทำได้ ไม่โกงแม้จะไม่มีใครเฝ้า
ไม่รังแกใครแม้จะมีกำลังอำนาจที่เหนือกว่าอยู่ในมือ
ไม่ตัดสินใจด้วยอคติชอบชังหรือความกลัว
แต่ก็ไม่เสียเปรียบใครง่ายๆ สามารถรู้ได้ว่าข้อตกลงและกติกาที่ยุติธรรมควรจะอยู่ตรงจุดไหน เคารพในกฎกติกามารยาท
ถ้าทำได้ ควรจะทำโดยวิธีการใด แบบไหนได้บ้างที่ดีและได้ผล
(อาจจะด้วย ศาสนา ปรัชญา ความเชื่อ นรกสวรรค์ การฝึกทหาร ทฤษฎีเกมส์ อัลกอลิทึม โปรโตคอล สปิริตนักกีฬา
ศีลที่เข้มงวด อำนาจเทพเจ้าที่ยิ่งใหญ่ กฎแห่งกรรม ความเสมอภาพ ความงมงาย การโฆษณาชวนเชื่อหรือแม้แต่การล้างสมอง ฯลฯ)
มีโอกาสที่จะมีการนำวิธีการเหล่านั้นไปไช้จริงๆในประเทศไทยและเกิดได้ผลแค่ไหน
และผลลัพท์จะทำให้คนไทยที่ได้ผลตามวิธีการ ดูโง่หรือเอาตัวไม่รอดในสังคมไทยและสังคมโลกหรือไม่
และเราควรทำอย่างนั้นหรือไม่ หรือควรปล่อยให้คนไทยเป็นอย่างที่เป็นเพื่อให้เป็นคนยืดหยุ่นหยวนๆ เอาตัวรอดได้
แล้วมุ่งไปแก้ไขระบบให้รัดกุมแทน
ทำยังไงคนไทยทุกคนถึงจะมีรักในความยุติธรรมอยู่ในหัวใจ
ฟังแล้วรู้สึกว่าคนไทยหลายคนมีความฉลาดแกมโกงอยู่ในตัว ซึ่งบางทีก็อาจจะมีประโยชน์ ใช้เอาตัวรอดได้
แต่บางครั้งก็เหมือนกับว่าประเทศไทยค่อนข้างวุ่นวาย ไม่ค่อยมีความก้าวหน้า
ขนาดสอบเข้าโรงเรียนตำรวจ(หรือโรงเรียนอื่นๆ)ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่กระบวนการยุติธรรมก็ยังมีข่าวคนโกงข้อสอบ
เจอข่าวคดีความที่มีการสร้างพยานเท็จเพื่อปรักปรำผู้บริสุทธิ์เพื่อให้ได้ยศศักดิ์ผลงาน
เจอข่าวเวลามีอุบัติเหตุแล้วไทยมุงวิ่งมาปลดทรัพย์ผู้เคราะห์ร้าย
แข่งกีฬาก็มีข่าวล้มบอลล้มมวย แข่งบอลแล้วตีมวยกัน
มีความเกลียดชัง-รักชอบ-หวาดกลัว แล้วตัดสินด้วยอคติ
เลยอยากจะถามว่า จะเป็นไปได้มั้ยที่จะปลูกฝังให้เด็กไทยและคนไทยทุกคนมีความรักในความยุติธรรมอยู่ในหัวใจ
ไม่เอาเปรียบคดโกงแม้มีโอกาสจะทำได้ ไม่โกงแม้จะไม่มีใครเฝ้า
ไม่รังแกใครแม้จะมีกำลังอำนาจที่เหนือกว่าอยู่ในมือ
ไม่ตัดสินใจด้วยอคติชอบชังหรือความกลัว
แต่ก็ไม่เสียเปรียบใครง่ายๆ สามารถรู้ได้ว่าข้อตกลงและกติกาที่ยุติธรรมควรจะอยู่ตรงจุดไหน เคารพในกฎกติกามารยาท
ถ้าทำได้ ควรจะทำโดยวิธีการใด แบบไหนได้บ้างที่ดีและได้ผล
(อาจจะด้วย ศาสนา ปรัชญา ความเชื่อ นรกสวรรค์ การฝึกทหาร ทฤษฎีเกมส์ อัลกอลิทึม โปรโตคอล สปิริตนักกีฬา
ศีลที่เข้มงวด อำนาจเทพเจ้าที่ยิ่งใหญ่ กฎแห่งกรรม ความเสมอภาพ ความงมงาย การโฆษณาชวนเชื่อหรือแม้แต่การล้างสมอง ฯลฯ)
มีโอกาสที่จะมีการนำวิธีการเหล่านั้นไปไช้จริงๆในประเทศไทยและเกิดได้ผลแค่ไหน
และผลลัพท์จะทำให้คนไทยที่ได้ผลตามวิธีการ ดูโง่หรือเอาตัวไม่รอดในสังคมไทยและสังคมโลกหรือไม่
และเราควรทำอย่างนั้นหรือไม่ หรือควรปล่อยให้คนไทยเป็นอย่างที่เป็นเพื่อให้เป็นคนยืดหยุ่นหยวนๆ เอาตัวรอดได้
แล้วมุ่งไปแก้ไขระบบให้รัดกุมแทน