ทำความรู้จักกับวิศกรรม ขนถ่ายวัสดุ

สวัสดีครับ ก่อนอื่นเลยผมก็ขอแนะนำตัวเองก่อนล่ะกัน ผมชื่อพงษ์นะครับ ผมก็สิงอยู่ในห้องหว้าก้อนี้มานานพอสมควร ส่วนใหญ่จะเป็นการดูดเอาความรู้อย่างเดียว หลังๆมาเลยเกิดอยากแบ่งปันบ้าง แต่ก็คิดไม่ออกสักทีว่าจะเขียนอะไรดี
วันนี้ผมก็คิดได้ว่า มีวิศกรรมสาขาหนึ่ง ที่คนไม่ค่อยรู้จักกันดีนัก ทั้งๆเป็นหัวใจหลักของระบบอุตสาหกรรม
นั้นก็คือวิศกรรม ขนถ่ายวัสดุ

ก่อนอื่นเลยเรามาทำความรู้จักกับวิศวรรมสาขานี้ก่อนเลย วิศวกรรมขนถ่ายวัสดุนั้นมีชื่อเรียกเก๋ๆภาษาอังกฤษว่า  Materials Handling Engineer
เป็นวิศวกรรม ที่มีหน้าที่การบริหารจัดการการเลื่อนย้ายวัสดุ สิ่งของต่างๆในระบบอุตสาหกรรม รวมไปถึง การเพิ่มคุณภาพผลิตภันฑ์ ในระหว่างการเคลื่อนย้าย นั้นๆด้วย แน่นอนว่าวิศวกรรม โลจิสติกส์ เป็นส่วนหนึ่งของสาขานี้ด้วย

กล่าวขึ้นมาแบบนี้หลายๆคนอาจจะสงสัยแล้ว ขนถ่ายวัสดุมันคืออะไร  งั้นผมจะให้ดูภาพเหล่าต่างๆเหล่านี้

คุ้นมั้ยครับถ้ายังงงๆอยู่ ดูภาพต่อไปครับ

หลายๆคนที่ดูรูปไปก็จะเกิดคำถาม เห้ย นี้มัยบันไดเลื่อนกับลิฟท์ นิ แล้วมันเกี่ยวอะไรกกัน

สิ่งที่เห็นไปเมื่อครู่นี้ เป็นส่วนหนึ่งของอุปกรณ์ขนถา่ยวัสดุที่ใกล้ตัวเรามากที่สุด  
อ้อมไปไกลล่ะ กลับเข้าเรื่องต่อ ครับการขนถ่ายวัสดุนั้น เป็นการเคลื่นย้ายสิ่งของต่างๆ รวมทั้งมนุษย์หรือสิ่งมีชีวิตอื่นๆ จากอีกที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง ไม่ว่าจะเคลื่อนย้ายด้วยแรงงาน หรือเครื่องกลต่างๆ เรานับว่าเป็นการขนถ่ายวัสดุด้วยเช่น แล้วคุณรู้หรือมั้ย การขนถ่ายวัสดุที่ใกล้ตัวเรามาที่สุดคืออะไร
แค่คุณหยิบปากกา จากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง ก็นับเป็นการขนถ่ายวัสดุแล้วครับ โดยมีปากกาเป็นวัสดุ มีมือเราเป็นอุปกรณ์ในการขนถ่าย เพราะฉะนั้นการขนถ่ายวัสดุ จึงมีมานานมากแล้ว

แต่ว่าผมขึ้นหัวเรื่องไว้เกี่ยวกับวิศวกรรมขนถ่ายวัสดุ ผมจึงขอเขียนไปในทาง อุปกรณ์ เครื่องมือกลดีกว่า
ในยุคแรกๆของการขนถ่ายวัสดุ มนุษย์ได้รู้จักการเลื่อนย้ายของหนักๆโดยการเอาไมซุงกลมๆ มารองวัสดุชิ้นนั้นๆ แล้วออกแรงผลักวัสดุชิ้นนั้นๆ ให้เคลื่อน โดยที่ไม้จะหมุนตามวัสดุไป ทำให้มนุษย์เกิดความคิดขึ้นว่า  อะไรก็ตาม ที่หมุนๆจะช่วยเบาแรงได้


ภาพการเคลื่อนย้ายหิน โดยใช้ไม้ทรงกระบอกรอง

สิ่งนี้เองนับถือเป็นการเริ่มต้นของการขนถ่ายวัสดุ  และก่อให้เกิดสิ่งต่างๆที่ช่วยในการเคลื่อนย้ายวัสดุในต่อมา ไม่ว่าจะเป็น รอกทดกำลัง สายพาน โซ่ ระหัดหวิดน้ำ  เป็นต้น

แล้วการขนถ่ายวัสดุในยุคปัจจุบัน เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมยังไง
แน่นอน ในระบบอุตสาหกรรม ที่มีแต่การแข่งขัน หากสร้างผลิตภันฑ์ที่คล้ายกัน  ต้องทำให้ราคาถุกกว่าย่อมจะขายได้ง่ายกว่าแล้วเราจะให้ถูกกว่าได้ยังไงครับ?
-ค่าแรง  หากเราจ้างแรงงานถูก คนงานย่อมไปทำกับบริษัทอื่นที่ให้เงินดีกว่า สวัสดิการดีกว่า
-วัสดุ หากเราใช้วัสดุที่ด้อยกว่า ลูกค้าย่อมซื้อของที่ดีกว่า
-แหล่งวัสดุ หากเรามีที่ซื้อวัสดุที่ถูกกว่า ถึงเราไม่บอกบริษัทอื่น ยังไง คนขายวัสดุก็ต้องบอกเอง เพราะ คนขายก็อยากขาย  สุดท้ายเราก็ได้วัสดุที่มีราคา    เท่ากัน

จากหัวข้อข้างบนเราจะเห็นได้ว่า เราแทบทำให้ผลิตภันฑ์เราถูกกว่าคนอื่นไม่ได้เลย สุดท้ายในวิธีการลดต้นทุนการผลิต ก็จะเหลือแค่การนำระบบขนถ่ายวัสดุมาช่วย

ระบบขนถ่ายวัสดุมีส่วนช่วยในการลดต้นทุนในการผลิตยังไง
-ถึงแม้เราจะลดค่าแรงลงไม่ได้ แต่เราลดปริมาณคนงานลงได้ โดยการใช้เครื่องมือขนถ่ายวัสดุในการช่วยเหลือ
-เพิ่มปริมาณการผลิต อาจารย์ของผมท่านหนึ่งได้กล่าวไว้ว่า แต่ก่อนโตโยต้า ใช้เวลา1วันในการผลิตรถ 1คัน แต่ตอนนี้ 1คัน ต่อ4นาที  เพราะเค้ามีระบบขนถ่าย ที่ดีมาก ทั้งไลน์พ่นสี ไลน์ประกอบ ทำให้ได้งานที่เร็วขึ้น
-และในบางส่วนที่คนงานทำงานลำบาก เราสามรถใช้ระบบขนถ่ายวัสดุ ทำงานแทนได้ เช่นการส่งเหล็กเข้าเตาเผา เราสามารถใช้ ลูกกลิ้ง หรือโซที่ทนความร้อน ทำงานแทนคนได้
หากเรามองในระยะยาวเราจะเห้นได้ว่าระบบขนถ่ายวัสดุ นั้น มีผลต่อต้นทุนการผลิตมากๆ

และในอุตสาหกรรม ท่าเรือ ที่มีการเก็บเงินเทียบท่าเป็นวินาที ท่าเรือจึงมีระบบขนถ่าย ที่รวดเร็ว ใหญ่ และเป็นระเบียบมาก ลองคิดดู หากคุณต้องเสียเงินค่าเทียบท่า วินาทีละ 100 บาท(สมมติเฉยๆ) หากคุณใช้คน ขนของลง-ขึ้น เรือ คุณใช้ เวลา 10นาที  คุณต้องเสียเงินเท่าไหร่ แต่หากคุณมีระบบขนถ่ายดีๆ เรือเทียบท่าปุ๊ป เครนยื่นมา สายพานมารอรับของ โหลดเข้าคอนเทนเอนร์ทันที ใช้เวลา 1นาที ผลต่างมันเยอะมาก
ท่าเรือจึงเป็นตัวอย่างของการใช้ระบขนถ่าย ในการลดต้นทุนการผลิต ตั้งแต่การนำเข้า  ที่ดีเลยที่เดียว