ได้ยินเรื่องเล่าจากหลายๆ คนมานานแล้ว ทั้งที่เป็นนักวิชาการบ้าง คนทั่วไปที่เคยใช้ชิวิตในต่างแดนบ้าง
หลายคนบอกว่า แม้หลายประเทศจะมีความเป็น "สหประชาชาติ" คือมีคนอยู่หลายเชื้อชาติ อพยพหนีความอดอยาก , สงครามเข้าไปเป็นกลุ่มๆ บ้าง หรือเป็นพวกไปเรียน - ไปทำงานแล้วอยู่ยาวๆ แต่งงานมีลูกมีหลานในประเทศเหล่านั้นบ้าง
พวกเขาตั้งข้อสังเกตว่า..ประเทศอื่นๆ เขาจะยกเชื้อชาติตัวเอง ควบคู่กับสัญชาติในประเทศนั้นๆ ที่ได้รับด้วย
จะมีก็แต่ประเทศไทยของเรานี่แหละ ที่อยู่กันไม่กี่ปี บางทีลืมเผ่าพันธุ์ตัวเองไปซะงั้น กลายเป็นคนไทยไปโดยปริยาย
ยก ตย. ที่ Classic มาก คือเรื่องของ "คนจีน" คนรุ่นเก่าๆ เล่าให้ฟังว่า จีนอพยพไปยุโรป ไปอเมริกา ถึงได้สัญชาติ ทำงานมีหน้ามีตา ร่ำรวยขึ้นแล้ว ก็ยังเรียกตัวเอง เช่น Chinese - American บ้าง Chinese - English บ้าง และถ่ายทอดไปถึงรุ่นลูกรุ่นหลานด้วย ขนบประเพณีต่างๆ ก็มักจะอยู่ครบ ไม่ค่อยเปลี่ยนแปลงมากนัก
แต่คนจีนที่อพยพมาไทย รุ่นแรกยังเป็นคนจีนอยู่ พอมีลูกปุ๊บ หลายคนละความเป็นจีน แต่กลายเป็นคนไทยแทน เรียกตัวเองว่า "คนไทย" ไม่ใช่ "Chinese - Thai"
Joke อันหนึ่งที่ผมได้ยินตั้งแต่เด็กๆ คือ "อาตี๋อาหมวยไม่ไหว้เจ้าเลี้ยว มางปายไหว้พระกางหมกเลี้ยว" ( อาตี๋อาหมายไม่ไหว้เจ้าแล้ว มันไปไหว้พระกันหมดแล้ว ) เป็นคำบ่นของคนจีนรุ่นปู่ - รุ่นพ่อ ที่พอมีลูกมีหลาน ลูกหลานกลับละความเป็นจีน กลายเป็นคนไทยแท้ๆ ไปแทน
แต่ไม่ได้มีเฉพาะคนจีนหรอกครับ จริงๆ มีหมด แขกอินเดีย แขกปากีฯ มอญ พม่า ญี่ปุ่น ยุโรป อเมริกา ฯลฯ มาอยู่ไทยไม่กี่ปี ละทิ้งอัตลักษณ์ดั้งเดิมของตัวเองหมด กลายเป็นใช้ชีวิตแบบคนไทยพื้นถิ่นแทบทุกประการ ( จากคนเคร่งๆ เป๊ะๆ กลายเป็นคนชิลๆ จนไร้ระเบียบไปก็เยอะ ตามนิสัยคนไทย ) แถมจากหลายๆ คห. ในนี้ ยังบอกอีกว่าเพื่อนต่างชาติมาไทยแล้วไม่ค่อยอยากกลับประเทศตัวเองอีกต่างหาก
----------------------------
ทั้งหมดนี้สงสัยครับ วัฒนธรรม - วิถีชีวิตแบบไทยๆ มีความพิเศษอย่างไร ทำไมถึงทำให้คนจากทั่วโลก ไม่ว่าใครก็ตามที่ได้มาอยู่นานๆ เกิดความรู้สึกอยากละทิ้งชาติกำเนิดตัวเอง แล้วกลมกลืนกลายเป็นคนไทยพื้นถิ่นไปโดยปริยาย ( ไม่เหมือนอเมริกา ที่มีหลายเชื้อชาติ แต่ทุกเชื้อชาติยังพยายามเชิดชูอัตลักษณ์ของตน แม้จะเป็นพลเมืองอเมริกันไปแล้วก็ตาม )
ปล.ไม่มีเจตนาเหยียดเชื้อชาตินะครับ แค่สงสัยเฉยๆ เพราะจำได้ว่าไม่นานนี้มีกระทู้กลัวว่าลูกหลานแรงงานพม่าจะกลายเป็นชนชั้นนำของเมืองไทย ปกครองคนไทย แล้วหลาย คห. บอกว่าไม่ต้องกลัวหรอก คนพม่าพวกนั้นถ้าได้ปกครองคนไทยจริง ก็คงไม่เหลือความเป็นพม่าแล้วละ กลายเป็นสายเลือดพม่าที่ทำตัวแบบคนไทยพื้นถิ่นแทน ( เหมือนคนจีน - คนอินเดีย ที่เกือบ 100 ปีก่อนถูกคนไทยดูหมิ่น พอวันนี้กลายเป็นเสี่ยๆ เฮียๆ เป็นเถ้าแก่ คนพวกนี้ก็ไม่ได้เข้มในความเป็นจีนเป็นอินเดียอีกแล้ว แต่กลายเป็นมีนืสัยแบบไทยๆ แทน )
ความเป็น "ไทย" มีข้อพิเศษอย่างไร? ทำไมถึงทำให้คนทุกชาติที่อยู่เมืองไทยนานๆ อยากเรียกตัวเองว่า "คนไทย" ครับ
หลายคนบอกว่า แม้หลายประเทศจะมีความเป็น "สหประชาชาติ" คือมีคนอยู่หลายเชื้อชาติ อพยพหนีความอดอยาก , สงครามเข้าไปเป็นกลุ่มๆ บ้าง หรือเป็นพวกไปเรียน - ไปทำงานแล้วอยู่ยาวๆ แต่งงานมีลูกมีหลานในประเทศเหล่านั้นบ้าง
พวกเขาตั้งข้อสังเกตว่า..ประเทศอื่นๆ เขาจะยกเชื้อชาติตัวเอง ควบคู่กับสัญชาติในประเทศนั้นๆ ที่ได้รับด้วย
จะมีก็แต่ประเทศไทยของเรานี่แหละ ที่อยู่กันไม่กี่ปี บางทีลืมเผ่าพันธุ์ตัวเองไปซะงั้น กลายเป็นคนไทยไปโดยปริยาย
ยก ตย. ที่ Classic มาก คือเรื่องของ "คนจีน" คนรุ่นเก่าๆ เล่าให้ฟังว่า จีนอพยพไปยุโรป ไปอเมริกา ถึงได้สัญชาติ ทำงานมีหน้ามีตา ร่ำรวยขึ้นแล้ว ก็ยังเรียกตัวเอง เช่น Chinese - American บ้าง Chinese - English บ้าง และถ่ายทอดไปถึงรุ่นลูกรุ่นหลานด้วย ขนบประเพณีต่างๆ ก็มักจะอยู่ครบ ไม่ค่อยเปลี่ยนแปลงมากนัก
แต่คนจีนที่อพยพมาไทย รุ่นแรกยังเป็นคนจีนอยู่ พอมีลูกปุ๊บ หลายคนละความเป็นจีน แต่กลายเป็นคนไทยแทน เรียกตัวเองว่า "คนไทย" ไม่ใช่ "Chinese - Thai"
Joke อันหนึ่งที่ผมได้ยินตั้งแต่เด็กๆ คือ "อาตี๋อาหมวยไม่ไหว้เจ้าเลี้ยว มางปายไหว้พระกางหมกเลี้ยว" ( อาตี๋อาหมายไม่ไหว้เจ้าแล้ว มันไปไหว้พระกันหมดแล้ว ) เป็นคำบ่นของคนจีนรุ่นปู่ - รุ่นพ่อ ที่พอมีลูกมีหลาน ลูกหลานกลับละความเป็นจีน กลายเป็นคนไทยแท้ๆ ไปแทน
แต่ไม่ได้มีเฉพาะคนจีนหรอกครับ จริงๆ มีหมด แขกอินเดีย แขกปากีฯ มอญ พม่า ญี่ปุ่น ยุโรป อเมริกา ฯลฯ มาอยู่ไทยไม่กี่ปี ละทิ้งอัตลักษณ์ดั้งเดิมของตัวเองหมด กลายเป็นใช้ชีวิตแบบคนไทยพื้นถิ่นแทบทุกประการ ( จากคนเคร่งๆ เป๊ะๆ กลายเป็นคนชิลๆ จนไร้ระเบียบไปก็เยอะ ตามนิสัยคนไทย ) แถมจากหลายๆ คห. ในนี้ ยังบอกอีกว่าเพื่อนต่างชาติมาไทยแล้วไม่ค่อยอยากกลับประเทศตัวเองอีกต่างหาก
----------------------------
ทั้งหมดนี้สงสัยครับ วัฒนธรรม - วิถีชีวิตแบบไทยๆ มีความพิเศษอย่างไร ทำไมถึงทำให้คนจากทั่วโลก ไม่ว่าใครก็ตามที่ได้มาอยู่นานๆ เกิดความรู้สึกอยากละทิ้งชาติกำเนิดตัวเอง แล้วกลมกลืนกลายเป็นคนไทยพื้นถิ่นไปโดยปริยาย ( ไม่เหมือนอเมริกา ที่มีหลายเชื้อชาติ แต่ทุกเชื้อชาติยังพยายามเชิดชูอัตลักษณ์ของตน แม้จะเป็นพลเมืองอเมริกันไปแล้วก็ตาม )
ปล.ไม่มีเจตนาเหยียดเชื้อชาตินะครับ แค่สงสัยเฉยๆ เพราะจำได้ว่าไม่นานนี้มีกระทู้กลัวว่าลูกหลานแรงงานพม่าจะกลายเป็นชนชั้นนำของเมืองไทย ปกครองคนไทย แล้วหลาย คห. บอกว่าไม่ต้องกลัวหรอก คนพม่าพวกนั้นถ้าได้ปกครองคนไทยจริง ก็คงไม่เหลือความเป็นพม่าแล้วละ กลายเป็นสายเลือดพม่าที่ทำตัวแบบคนไทยพื้นถิ่นแทน ( เหมือนคนจีน - คนอินเดีย ที่เกือบ 100 ปีก่อนถูกคนไทยดูหมิ่น พอวันนี้กลายเป็นเสี่ยๆ เฮียๆ เป็นเถ้าแก่ คนพวกนี้ก็ไม่ได้เข้มในความเป็นจีนเป็นอินเดียอีกแล้ว แต่กลายเป็นมีนืสัยแบบไทยๆ แทน )