กรณีเขื่อนแม่วงก์ อ.ศศิน และ คนธรรมดาอย่างผม (และอาจจะอีกหลายท่าน) ในมุมมองที่ไม่เกี่ยวกับเรื่องสิ่งแวดล้อม

พูดกันตรงๆ ผมเองก็ไม่ใช่คนที่จะมีอุดมการณ์ (อิน) กับเรื่องสิ่งแวดล้อมอะไรทั้งหลายมากมายนัก เป็นคนบ้านนอกที่มาร่ำเรียนทำมาหากิน และใช้ชีวิตในกทม. มามากกว่า 20 ปี ชอบความสะดวกสบายเป็นชนชั้นกลางเต็มขั้น เป็นสลิ่ม เสื้อแดง แมลงสาบ มนุษย์ไฟฟ้า ควายธนู etc.. แล้วแต่สังคมจะยัดเยียดให้เป็นอะไร - ขี้เกียจจะไปเถียง หรือบางทีก็ตามอารมณ์ตัวเอง กับกลุ่มคนที่เรียกกันว่า NGO นั้นผมเฉยๆ ค่อนไปทางลบ (เพราะพี่สาวที่ทำงานเกี่ยวกับเรื่อง EIA ให้กับภาคอุตสาหกรรม เล่าให้ฟังบ่อยๆ)

เริ่มติดตามข่าวแม่วงก์เพราะมีเพื่อนเก่าพูดถึงเรื่องนี้ให้ฟัง (หลังจากที่เขาเดินจนถึงหอศิลป์ไปหลายวันแล้ว) ผมก็เลยเริ่มหา "ข่าว" บริโภคตามกระแสกับเขาหน่อย (ผมเป็นคนเมืองที่ไม่ค่อยเล่น FB และ Social Media ทั้งหลาย จึงตกข่าวไปพอสมควร) พอสื่อกระแสหลักเริ่มลงมาเล่น ทำให้ผมได้รู้ว่าแกนนำคัดค้านเรื่องนี้คือ อ.ศศิน เฉลิมลาภ ซึ่งผมเคยเห็นหน้าจากตอนช่วงน้ำท่วม 2554 นั่นเอง (ตอนนั้นผมชอบ อ. เสรี ศุภราทิตย์ มากกว่า) ให้ตายเถอะไอ้ตอนที่เค้าเดินไปหอศิลป์กันน่ะ ผมเพิ่งมาเห็นภาพเอาเมื่อสัปดาห์ที่แล้วนี่เอง

ประเด็นที่ผมต้องการอยากจะแชร์ให้ฟังในมุมมองของคนอย่างผมก็มีดังนี้

1. ในตอนเริ่มต้น ผมไม่ได้สนใจเรื่องสิ่งแวดล้อม แต่ผมสนใจวิธีนำเสนอ วิธีการต่อต้านด้วยการเดินของเขา วิธีที่อาจารย์ใช้เพื่อสื่อถึงสิ่งที่อาจารย์ไม่เห็นด้วยโดยใช้เหตุผล และข้อมูลทางวิชาการ โดยหลีกเลี่ยงการป้ายสีหรือกล่าวหาโดยไม่มีข้อมูลรองรับ

2. สิ่งที่ผมชอบมากในการประท้วงของอาจารย์คือ แก Focus ไปที่ความไม่ถูกต้องของขั้นตอนการพิจารณา EHIA ซึ่งเป็นขั้นตอนการทำงานที่สำคัญในการใช้ข้อมูลทางวิชาการ มาเพื่อขับเคลื่อนโครงการต่างๆ ถ้าลงไปดูกันจริงๆ แล้วแกไม่ได้พูดว่าแกคัดค้านการพัฒนาเลยนะครับ ถ้ามันเป็นไปอย่างถูกต้องตามกระบวนการและโปร่งใส แต่เป็นเพราะกระบวนการพิจารณา EHIA ที่มันไม่ถูกต้องต่างหาก มันเลยทำให้เราได้รู้ข้อมูลเพิ่มขึ้นอีกหลายอย่าง

3. บางคนอาจจะบอกกว่าอาจารย์ต้องการสร้างกระแส – ผมว่าไม่แปลก ผมว่าแกเป็นนักวิชาการที่รู้จักการวางแผนประชาสัมพันธ์และมีแนวคิดทางด้านการสื่อสารมวลชนที่เฉียบคม แต่สิ่งหนึ่งที่สำคัญเมื่อมันเกิดกระแสขึ้นมาแล้ว เนื้อหาสาระของสิ่งที่แกต้องการนำเสนอนั้นเป็นสิ่งที่มีตรรกะ มีเหตุมีผล และสามารถทำให้คนที่เข้ามาร่วมเกาะกระแสนั้น เข้าใจและคล้อยตามเป้าหมายที่อาจารย์และกลุ่มตั้งไว้ได้

4. รัฐบาลเสียรูปมวยมาก ที่เอารัฐมนตรีและนักการเมืองมาตอบโต้กับ อาจารย์ศศิน ในเรื่องนี้ ประชาชนอย่างผมต้องการการโต้ถียงกันทางความคิด ที่อยู่บนพื้นฐานของความรู้และเหตุผลในเชิงวิชาการ ถ้าคิดว่าสิ่งที่รัฐบาลต้องการจะผลักดันเป็นสิ่งที่ดีและถูกต้อง ก็เอามาคุยกันบนโต๊ะด้วยหลักการ หานักวิชาการเก่งๆ มาสู้กัน ตอบโต้โดยนักการเมืองแบบนี้มันเป็นมวยผิดคู่ และไม่ทำให้ประชาชนได้ความรู้ ได้แต่ความสะใจและความเข้าใจผิดๆ

5. ตอนนี้ผมสนับสนุนอาจารย์ศศิน ไม่ใช่เพราะอุดมการณ์เรื่องสิ่งแวดล้อม แต่เพราะผมเห็นว่าการยึดถือหลักการและข้อเท็จจริงโดยเฉพาะในงานวิชาการเป็นเรื่องสำคัญ ซึ่งเราควรปลูกฝังให้สังคมของเรา เอาง่ายๆ เลยนะบางทีในที่ทำงานเราเองนี่แหละ บางทีการตัดสินใจหลายๆ อย่างมันไม่ได้ขึ้นอยู่กับข้อเท็จจริง มันกลายเป็นว่าเรื่องที่ผ่านออกไปขึ้นอยู่กับว่าใครชงขึ้นมามากกว่า ซึ่งผมมองว่าการที่สังคมของเราจะปล่อยผ่านหรือเคยชินกับเรื่องแบบนี้มันเป็นทัศนคติที่อันตราย

ก็ลองมาแชร์กันดูครับ Tag หลายห้องหน่อย เพื่อความหลากหลายทางชีวภาพ ยิ้ม
แต่ไม่กล้า Tag ราชดำเนินอ่ะ

Update: เอาให้ชัดๆ อีกทีนะครับ เรื่องเขื่อนเรื่องสิ่งแวดล้อมเนี่ย มันเป็นประเด็นรองสำหรับผม สิ่งที่ผมเห็นด้วยมากที่สุดในเรื่องนี้คือการเรียกร้องให้กระบวนการศึกษาผลกระทบมันต้องเป็นไปตามกระบวนการ และถูกต้องตามหลักวิชาการ เอาข้อดีข้อเสียมาพูดจาถกเถียงและทำให้สาธารณชนรับทราบ และก่อเกิดความรู้และปัญญาต่อส่วนรวม การเร่งรัดโครงการโดยไม่ยึดหลักการต่างๆ เหล่านี้ ผมเห็นว่ามันเป็นอันตรายต่อความเป็นอารยะ และสังคมของคนที่เจริญแล้วครับ จะใช้งบเท่าไหร่ คุ้มค่าหรือเปล่า จะเสียป่าเท่าไหร่ ใครจะเดือดร้อนจากโครงการนี้ ผมไม่ฉลาดและเชี่ยวชาญพอที่จะแยกแยะและวิพากษ์วิจารณ์ได้ครับ

ผมรู้สึกว่าหลายๆ ครั้ง ข้อเท็จจริง และข้อมูลทางวิชาการ ควรได้รับการเชื่อถือและคำนึงถึงมากกว่านี้ในบ้านเมืองนี้ ถึงประเทศเราจะมีทั้งละครก่อนข่าวและละครหลังข่าวในอัตราส่วนที่มากมายเสียเหลือเกิน แต่กับบางเรื่องเราก็ควรเคารพในความรู้และหลักการมากกว่าโวหาร อำนาจ และความ Drama นะครับ

Update 30/09/2013
ขอบคุณทุกท่านที่ช่วย vote ให้เป็นกระทู้แนะนำนะครับ เข้ามาแสดงความเห็นเพิ่มเติมนิดนึงเกี่ยวกับเรื่องรายการ คนคนค้น ที่ถูกระงับออกอากาศน่ะครับ (ตอนของ อ.ศศิน) อสมท. น่าจะมีคำตอบออกมาให้ชัดเจนนะครับว่าถูกระงับเพราะอะไร เพราะเท่าที่ดูจาก Youtube มันก็ไม่ได้มีอะไรหวือหวา หรือเป็นข้อมูลใหม่ อย่าเพิ่งโยงไปหารัฐบาลกันเลยครับ ผมอยากรอฟังที่ อสมท. ก่อนว่าเหตุผลที่แท้จริงคืออะไร (ไม่รู้ว่า อสมท. จะออกมาชี้แจงอะไรไหม)
แต่ถ้ามันไม่มีอะไร แค่กลัวไปก่อนว่าเรื่องนี้จะสร้างความเข้าใจผิดต่อสังคม โดยคิดว่าสิ่งที่ตัวเองทำคือที่สุดของความถูกต้อง ไม่จำเป็นต้องชี้แจงให้สาธาณชนทราบ ผมว่านั่นแหละปัญหาหนักเลย รากของปัญหาก็เป็นสิ่งเดียวกับที่อาจารย์แกประท้วงนั่นแหละครับ

Update 01/10/2013
มีคลิปมานำเสนอให้ดูกัน 3 คลิปนะครับ

1. ผลการศึกษา EHIA เขื่อนแม่วงก์
http://news.voicetv.co.th/thailand/39678.html
- เป็นคลิปข่าวจาก Voice TV ข่าวเก่าตั้งแต่ พ.ค. ปีที่แล้ว เป็นเนื้อข่าวพร้อมการสัมภาษณ์ อ.บุญส่ง ไข่เกษ ผู้จัดการโครงการศึกษาวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม นาที 0:54 เป็นต้นไป อาจารย์แกจะพูดเน้นว่าโครงการนี้ ไม่ได้มีจุดประสงค์หลักเพื่อป้องกันอุทกภัย แต่ต้องการบรรเทาปัญหาความยากจนและความแห้งแล้ง

2. ป่าสร้างได้ สัตว์ป่ารักษาได้
http://www.youtube.com/watch?v=GOlTl-fntdA
- เป็นคลิปที่ท่านรัฐมนตรีปลอดประสพพูดถึงจุดประสงค์ของการสร้างเขื่อนแม่วงก์ โดยท่านจะเน้นเกี่ยวกับผลกระทบจากอุทกภัยเมื่อปี 54 เป็นหลัก และพูดชัดเจนว่ารัฐบาลคิดดีแล้ว และตัดสินใจว่าจะต้องสร้างเขื่อนแม่วงก์ เพื่อให้คนไทยอยู่รอดจากปัญหาน้ำท่วม

3. ตอบโจทย์ : แม่วงก์ "ป่า" หรือ "เขื่อน"
http://www.youtube.com/watch?v=k9ujd1Xw4cI
- คลิปรายการตอบโจทย์ 3 พ.ค. 2012 (คุณภิญญโญ ยังเป็นพิธีกร - อีกคนดีดีที่โดนการแบ่งฝักแบ่งฝ่ายในบ้านเมืองทำร้าย) จับเอาสองฝ่ายมาคุยกันทั้งคุณวีระกร อ.ณรงค์ อ.รอยล และ อ.ศศิน ผมว่าการพูดคุยในรายการนี้เป็นไปแบบอารยะและให้ความรู้ โต้เถียงด้วยหลักการ เพียงแต่ตอนนั้นเรื่องแม่วงก์ยังไม่เป็นกระแสหลักเท่าปัจจุบัน
แก้ไขข้อความเมื่อ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่