เมื่อวันที่ 5 เราได้กลับบ้านไปจัดพิธีรำแม่มด มันเป็นพิธีโบราณของคนเชื้อสายเขมร พิธีนี้ไม่มีความแน่นอนหรือไม่มีกำหนดตายตัวว่าจะต้องจัดขึ้นปีละกี่ครั้ง แล้วแต่ผู้จัดและความเชื่อ โดยส่วนใหญ่แล้วจะจัดขึ้นเมื่อมีต้องการแก้บน มีลักษณะคล้ายการทรงเจ้าเพราะเชื่อว่าเทพหรือผีนั้น มี 2 พวก คือ พวกที่อยากได้สิ่งของโดยให้คนจัดให้กับพวกที่คอยมาดูแลมนุษย์ รำแม่มดจะทำขึ้นเมื่อผู้ป่วย ซึ่งรักษาโดยวิธีการปกติธรรมดาหรือรักษาที่โรงพยาบาล หรือแพทย์แผนปัจจุบันแล้วไม่หาย จึงต้องจัดพิธีกรรมรำแม่มดขึ้น การจัดให้มีการรำนั้นจะจัดขึ้นในช่วงเวลาหัวค่ำจนถึงเช้า
แม่บอกว่าเมื่อยาย และยายทวดเสีย เราต้องจัดให้มีการรำแม่มด เพื่อหาผู้สืบทอดคนที่จะมารำแม่มดคนต่อไป ผู้สืบทอดจะมีหน้าที่เข้าร่วมในการรำแม่มดทุกครั้ง เมื่อใครก็ตามในหมู่บ้านจัดพิธีขึ้น ซึ่งหากแม่มดเลือกคนไหน ไม่ว่าคนนั้นจะอยู่ที่ใดก็ตาม เมื่อในหมู่บ้านจัดพิธีจะต้องมารำ ห้ามปฏิเสธหรือมาไม่ได้เด็ดขาด
การเตรียมพิธี
-ในการเตรียมพิธีนั้นจะมีหมอครูคอยบอกว่าต้องทำอย่างไรบ้าง ใช้กล้วยกี่หวี ใช้หมูกี่ตัว ขนม ข้าวต้ม ดอกไม้และอื่นๆอีกมากมาย
-ภายในงานจะมีแต่คนแก่คนเฒ่า ในเวลากลางวันทุกคนจะมาช่วยกันเตรียมงาน เตรียมพิธี พอตกกลางคืนคนที่เป็นแม่มดก็จะแต่งตัวมาเพื่อ รำแม่มด ประกอบพิธี
เมื่อเตรียมอุปกรณ์เสร็จแล้ว ครูมะม้วดจะเข้าที่นั่งทรงดนตรี ก็จะเริ่มบรรเลงผู้เข้าทรงจะเอามือ 2 ข้างจับขันในขณะที่จุดเทียนไว้บนขันนั้น เข้าจะเพ่งเทียนหมุนขันไปมาครุประจำตัวจะเริ่มเข้าประทับทรง มีการแต่งตัวแล้วร่ายรำดาบ ทำท่ารบพุ่งกับภูตผีปีศาจอาการของคนทรงจะมีลักษณะอากัปกิริยาที่ต่างไปจากคนเดิม บางคนร้องไห้ บางคนแสดงอาการโกรธผู้ป่วยเพราะทำผิด ขณะเดียวกันเจ้าภาพและญาติจะต้องถามว่าความผิดนั้นเป็นอย่างไร ทำอย่างไรจึงจะพ้นผิด ผู้เข้าทรงก็จะบอกให้ทำพิธีตาม เป็นการจัดพิธีถวายเพื่อให้หายป่วย
บ้านเรามีผู้หญิงด้วยกัน 3 คน มีแม่ น้าเล็ก และก็เรา ต่างคนต่างลุ้นว่าแม่มดจะไปตกหรือว่าใครจะเป็นคนถูกแม่มดเลือก สุดท้ายก็เป็นน้าเล็ก โล่งใจ5555 พอแม่มดเลือกน้าเล็ก น้าเล็กทั้งรำทั้งฟ้อนใหญ่เลย เหมือนเปลี่ยนเป็นคนละคน เอาแต่ร้องไห้ รำตั้งแต่ 6 โมงเย็น ยัน 8 โมงเช้า ไม่พักไม่ผ่อนเลย
เราก็ไม่ค่อยมีความรู้มากหรอกนะในเรื่องนี้ ไว้ใครอยากรู้อะไร ก็ลองถามมานะ เดี๋ยวจะถามแม่แล้วเอามาตอบให้นะจ๊ะ อิอิ



พิธีกรรมรำแม่มด
แม่บอกว่าเมื่อยาย และยายทวดเสีย เราต้องจัดให้มีการรำแม่มด เพื่อหาผู้สืบทอดคนที่จะมารำแม่มดคนต่อไป ผู้สืบทอดจะมีหน้าที่เข้าร่วมในการรำแม่มดทุกครั้ง เมื่อใครก็ตามในหมู่บ้านจัดพิธีขึ้น ซึ่งหากแม่มดเลือกคนไหน ไม่ว่าคนนั้นจะอยู่ที่ใดก็ตาม เมื่อในหมู่บ้านจัดพิธีจะต้องมารำ ห้ามปฏิเสธหรือมาไม่ได้เด็ดขาด
การเตรียมพิธี
-ในการเตรียมพิธีนั้นจะมีหมอครูคอยบอกว่าต้องทำอย่างไรบ้าง ใช้กล้วยกี่หวี ใช้หมูกี่ตัว ขนม ข้าวต้ม ดอกไม้และอื่นๆอีกมากมาย
-ภายในงานจะมีแต่คนแก่คนเฒ่า ในเวลากลางวันทุกคนจะมาช่วยกันเตรียมงาน เตรียมพิธี พอตกกลางคืนคนที่เป็นแม่มดก็จะแต่งตัวมาเพื่อ รำแม่มด ประกอบพิธี
เมื่อเตรียมอุปกรณ์เสร็จแล้ว ครูมะม้วดจะเข้าที่นั่งทรงดนตรี ก็จะเริ่มบรรเลงผู้เข้าทรงจะเอามือ 2 ข้างจับขันในขณะที่จุดเทียนไว้บนขันนั้น เข้าจะเพ่งเทียนหมุนขันไปมาครุประจำตัวจะเริ่มเข้าประทับทรง มีการแต่งตัวแล้วร่ายรำดาบ ทำท่ารบพุ่งกับภูตผีปีศาจอาการของคนทรงจะมีลักษณะอากัปกิริยาที่ต่างไปจากคนเดิม บางคนร้องไห้ บางคนแสดงอาการโกรธผู้ป่วยเพราะทำผิด ขณะเดียวกันเจ้าภาพและญาติจะต้องถามว่าความผิดนั้นเป็นอย่างไร ทำอย่างไรจึงจะพ้นผิด ผู้เข้าทรงก็จะบอกให้ทำพิธีตาม เป็นการจัดพิธีถวายเพื่อให้หายป่วย
บ้านเรามีผู้หญิงด้วยกัน 3 คน มีแม่ น้าเล็ก และก็เรา ต่างคนต่างลุ้นว่าแม่มดจะไปตกหรือว่าใครจะเป็นคนถูกแม่มดเลือก สุดท้ายก็เป็นน้าเล็ก โล่งใจ5555 พอแม่มดเลือกน้าเล็ก น้าเล็กทั้งรำทั้งฟ้อนใหญ่เลย เหมือนเปลี่ยนเป็นคนละคน เอาแต่ร้องไห้ รำตั้งแต่ 6 โมงเย็น ยัน 8 โมงเช้า ไม่พักไม่ผ่อนเลย
เราก็ไม่ค่อยมีความรู้มากหรอกนะในเรื่องนี้ ไว้ใครอยากรู้อะไร ก็ลองถามมานะ เดี๋ยวจะถามแม่แล้วเอามาตอบให้นะจ๊ะ อิอิ