ผมก็เคยได้ยินมาบ่อยเหมือนกัน สำหรับคำนี้ เพราะมีหลายวิชา ที่หลักสูตรกำหนดมาให้เด็กไทยต้องเรียน แต่แทบเอาไปใช้อะไรในชีวิตประจำวันไม่ได้เลย ผมได้ยินคำนี้บ่อยขึ้นก็ตอนเทอมที่แล้วนี่เอง ผมเรียนอยู่เอกญี่ปุ่น มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง แต่กลับมีวิชา "สถิติทั่วไป" ที่เนื้อหาเป็นคณิตศาสตร์ และวิชา "สิ่งแวดล้อมและการจัดการทรัพยากร" ซึ่งเ้นื้อหาเป็นวิทยาศาสตร์ มีสูตรเคมี มีสูตรคำนวณอะไรต่างๆ ซึ่งไม่เีกี่ยวอะไรกับเอกญี่ปุ่นเลย จนเพื่อนก็บ่นกันว่า เด็กไทยเรียนเพื่อสอบ ไม่ได้เรียนเพื่อรู้
ทีแรกผมก็คิดแบบนั้น แต่ตอนหลัง พอมาคิดๆ ดู ผมรู้สึกว่าจริงๆ เด็กไทยก็เรียนเพื่อรู้เหมือนกัน เพียงแต่ว่าผู้เรียนจะเก็บเกี่ยวความรู้ไปได้มากน้อย หรือสนใจในสิ่งที่เรียนมากแค่ไหน บางวิชา ถึงมันจะเป็นวิชาที่ไม่สามารถเอาไปใช้ในชีวิตประจำวัน หรือการทำงานของบางคนได้เลยก็ตาม แต่ถ้ามันเป็นวิชาที่สนุก เป็นวิชาที่ผมชอบ ผมก็พร้อมจะเรียนและเก็บเกี่ยวความรู้ไว้ ไม่มากก็น้อย มีเพื่อนผมคนหนึ่ง เวลาสอบภาษาญี่ปุ่น เขาจะได้คะแนนดี แต่เขาชอบบอกว่า "เขาเก่งเฉพาะตอนสอบ" เหมือนเขาท่องจำมาเต็มที่ พอสอบเสร็จก็ทิ้งไป ลืมไป แล้วแบบนี้จะไม่เรียกว่าเรียนเพื่อสอบได้ยังไง ก็ทุกคนไม่คิดจะเก็บความรู้ไว้ใช้ กะเอามาใช้แค่สอบ พอจบก็ทิ้งไป ถ้าเรียนเพื่อรู้ ถึงสอบเสร็จ ก็ยังไม่ลืม สามารถเอาความรู้นั้นไปใช้ได้ต่อ
คุณว่าเด็กไทย "เรียนเพื่อสอบ" จริงหรือไม่
ทีแรกผมก็คิดแบบนั้น แต่ตอนหลัง พอมาคิดๆ ดู ผมรู้สึกว่าจริงๆ เด็กไทยก็เรียนเพื่อรู้เหมือนกัน เพียงแต่ว่าผู้เรียนจะเก็บเกี่ยวความรู้ไปได้มากน้อย หรือสนใจในสิ่งที่เรียนมากแค่ไหน บางวิชา ถึงมันจะเป็นวิชาที่ไม่สามารถเอาไปใช้ในชีวิตประจำวัน หรือการทำงานของบางคนได้เลยก็ตาม แต่ถ้ามันเป็นวิชาที่สนุก เป็นวิชาที่ผมชอบ ผมก็พร้อมจะเรียนและเก็บเกี่ยวความรู้ไว้ ไม่มากก็น้อย มีเพื่อนผมคนหนึ่ง เวลาสอบภาษาญี่ปุ่น เขาจะได้คะแนนดี แต่เขาชอบบอกว่า "เขาเก่งเฉพาะตอนสอบ" เหมือนเขาท่องจำมาเต็มที่ พอสอบเสร็จก็ทิ้งไป ลืมไป แล้วแบบนี้จะไม่เรียกว่าเรียนเพื่อสอบได้ยังไง ก็ทุกคนไม่คิดจะเก็บความรู้ไว้ใช้ กะเอามาใช้แค่สอบ พอจบก็ทิ้งไป ถ้าเรียนเพื่อรู้ ถึงสอบเสร็จ ก็ยังไม่ลืม สามารถเอาความรู้นั้นไปใช้ได้ต่อ