.......ในการเริ่มต้นศึกษาพุทธศาสนานั้น พระพุทธองค์ทรงวางหลักเอาไว้ว่า อย่าเพิ่งไปสนใจเรื่องที่เป็นอจินไตย ซึ่งเรื่องที่เป็นอจินไตยก็คือ เรื่องที่ไม่ควรสนใจ หรือเรื่องที่ไม่ควรนำมาคิด ซึ่งมีอยู่ ๔ ประการ อันได้แก่
๑. เรื่องที่เกี่ยวกับพระพุทธเจ้าและพระอริยะทั้งหลาย เช่น ว่ามีจริงหรือไม่? หรือเป็นอย่างไร? เป็นต้น
๒. เรื่องที่เกี่ยวกับสมาธิ เช่น เรื่องสมาธิสูงๆมีจริงหรือไม่? หรือสมาธิสูงๆจะนทำให้เกิดฤทธิ์เดช หรืออำนาจเหนือธรรมชาติได้หรือไม่? เป็นต้น
๓. เรื่องที่เกี่ยวกับการทำดีและชั่ว เช่น เรื่องที่ว่าเมื่อทำความดีหรือชั่วแล้ว จะต้องได้รับผลตามที่เราได้เคยได้ฟังมาหรือเชื่อกันอยู่จริงหรือไม่? เป็นต้น
๔. เรื่องโลกๆ เช่น เรื่องนรกใต้ดิน-สวรรค์บนฟ้า, ชาติก่อน, ชาติหน้า, ตายแล้วไปไหน?, ใครสร้างโลก?, โลกเที่ยงหรือไม่เที่ยง, รวมทั้งเรื่องต่างๆของชาวโลกที่ไม่เกี่ยวกับเรื่องการดับทุกข์ด้วย เป็นต้น
สาเหตุที่ไม่ให้สนใจเรื่องเหล่านี้ ก็เพราะเรื่องเหล่านี้เป็นเรื่องที่ไม่ได้เป็นประโยชน์แก่การศึกษาเพื่อดับทุกข์เลย อีกทั้งเรื่องเหล่านี้ยังเป็นเรื่องที่จะมาขัดขวางการศึกษาเรื่องการดับทุกข์อีกด้วย ซึ่งเรื่องเหล่านี้จัดเป็นเรื่องในระดับศีลธรรม ที่อาจเป็นเรื่องที่แต่งขึ้นมาในภายหลังให้ผิดเพี้ยนไปแล้วก็ได้ รวมทั้งยังเป็นเรื่องที่ศึกษาได้อย่างไม่รู้จักจบสิ้นอีกด้วย ถ้าเราไปสนใจเรื่องเหล่านี้เข้าก็จะทำให้เกิดความเข้าใจผิดหรือไขว้เขวได้ หรือทำให้หลงติดอยู่ในเรื่องเหล่านี้จนลืมเรื่องการศึกษาเพื่อดับทุกข์ได้ ดังนั้นพระพุทธองค์จึงทรงสอนว่าเมื่อเริ่มต้นศึกษาเรื่องการดับทุกข์ อย่าไปสนใจเรื่องเหล่านี้อย่างเด็ดขาด ส่วนเรื่องที่ควรสนใจศึกษาเป็นอันดับแรกนั้นก็คือเรื่องของการดับทุกข์ คือพระพุทธองค์สอนให้เราสนใจศึกษาแต่เฉพาะเรื่องว่า “ความทุกข์คืออะไร? เกิดมาจากอะไร? เมื่อมันดับลงแล้วจะเป็นอย่างไร? และจะดับมันได้โดยวิธีใด?” ต่อเมื่อเราเข้าใจเรื่องการดับทุกข์นี้อย่างแจ่มแจ้งแล้ว ก็จะทำให้เข้าใจเรื่องที่ไม่ควรสนใจเหล่านี้ได้เองในภายหลัง หรือจะไปศึกษาในภายหลังก็ได้
สรุปได้ว่า ปัจจุบันวิทยาศาสตร์ทางวัตถุกำลังหลงทาง เพราะถึงวัตถุจะเจริญก้าวหน้าไปสักเท่าใดก็ตาม ก็ช่วยดับทุกข์ของจิตใจมนุษย์ไม่ได้ ซ้ำยิ่งจะเพิ่มทุกข์มากขึ้นอีก แต่ถ้าเราจะนำเอาหลักวิทยาศาสตร์มาใช้ศึกษาเรื่องของชีวิตและจิตใจ เพื่อค้นหาจริงของชีวิต วิทยาศาสตร์จึงจะเป็นประโยชน์ต่อมวลมนุษย์ได้อย่างแท้จริง เพราะช่วยกำจัดทุกข์ของปัจเจกบุคคลได้ รวมทั้งยังจะช่วยสร้างสันติภาพให้แก่โลกได้อีกด้วย
วิทยาศาสตร์หลงทางเพราะไปศึกษาเรื่องอจินไตย
๑. เรื่องที่เกี่ยวกับพระพุทธเจ้าและพระอริยะทั้งหลาย เช่น ว่ามีจริงหรือไม่? หรือเป็นอย่างไร? เป็นต้น
๒. เรื่องที่เกี่ยวกับสมาธิ เช่น เรื่องสมาธิสูงๆมีจริงหรือไม่? หรือสมาธิสูงๆจะนทำให้เกิดฤทธิ์เดช หรืออำนาจเหนือธรรมชาติได้หรือไม่? เป็นต้น
๓. เรื่องที่เกี่ยวกับการทำดีและชั่ว เช่น เรื่องที่ว่าเมื่อทำความดีหรือชั่วแล้ว จะต้องได้รับผลตามที่เราได้เคยได้ฟังมาหรือเชื่อกันอยู่จริงหรือไม่? เป็นต้น
๔. เรื่องโลกๆ เช่น เรื่องนรกใต้ดิน-สวรรค์บนฟ้า, ชาติก่อน, ชาติหน้า, ตายแล้วไปไหน?, ใครสร้างโลก?, โลกเที่ยงหรือไม่เที่ยง, รวมทั้งเรื่องต่างๆของชาวโลกที่ไม่เกี่ยวกับเรื่องการดับทุกข์ด้วย เป็นต้น
สาเหตุที่ไม่ให้สนใจเรื่องเหล่านี้ ก็เพราะเรื่องเหล่านี้เป็นเรื่องที่ไม่ได้เป็นประโยชน์แก่การศึกษาเพื่อดับทุกข์เลย อีกทั้งเรื่องเหล่านี้ยังเป็นเรื่องที่จะมาขัดขวางการศึกษาเรื่องการดับทุกข์อีกด้วย ซึ่งเรื่องเหล่านี้จัดเป็นเรื่องในระดับศีลธรรม ที่อาจเป็นเรื่องที่แต่งขึ้นมาในภายหลังให้ผิดเพี้ยนไปแล้วก็ได้ รวมทั้งยังเป็นเรื่องที่ศึกษาได้อย่างไม่รู้จักจบสิ้นอีกด้วย ถ้าเราไปสนใจเรื่องเหล่านี้เข้าก็จะทำให้เกิดความเข้าใจผิดหรือไขว้เขวได้ หรือทำให้หลงติดอยู่ในเรื่องเหล่านี้จนลืมเรื่องการศึกษาเพื่อดับทุกข์ได้ ดังนั้นพระพุทธองค์จึงทรงสอนว่าเมื่อเริ่มต้นศึกษาเรื่องการดับทุกข์ อย่าไปสนใจเรื่องเหล่านี้อย่างเด็ดขาด ส่วนเรื่องที่ควรสนใจศึกษาเป็นอันดับแรกนั้นก็คือเรื่องของการดับทุกข์ คือพระพุทธองค์สอนให้เราสนใจศึกษาแต่เฉพาะเรื่องว่า “ความทุกข์คืออะไร? เกิดมาจากอะไร? เมื่อมันดับลงแล้วจะเป็นอย่างไร? และจะดับมันได้โดยวิธีใด?” ต่อเมื่อเราเข้าใจเรื่องการดับทุกข์นี้อย่างแจ่มแจ้งแล้ว ก็จะทำให้เข้าใจเรื่องที่ไม่ควรสนใจเหล่านี้ได้เองในภายหลัง หรือจะไปศึกษาในภายหลังก็ได้
สรุปได้ว่า ปัจจุบันวิทยาศาสตร์ทางวัตถุกำลังหลงทาง เพราะถึงวัตถุจะเจริญก้าวหน้าไปสักเท่าใดก็ตาม ก็ช่วยดับทุกข์ของจิตใจมนุษย์ไม่ได้ ซ้ำยิ่งจะเพิ่มทุกข์มากขึ้นอีก แต่ถ้าเราจะนำเอาหลักวิทยาศาสตร์มาใช้ศึกษาเรื่องของชีวิตและจิตใจ เพื่อค้นหาจริงของชีวิต วิทยาศาสตร์จึงจะเป็นประโยชน์ต่อมวลมนุษย์ได้อย่างแท้จริง เพราะช่วยกำจัดทุกข์ของปัจเจกบุคคลได้ รวมทั้งยังจะช่วยสร้างสันติภาพให้แก่โลกได้อีกด้วย