เป็นหนังสือสำหรับเริ่มต้นสำหรับคนอ่านงานเขียนของท่านกฤษณมูรติ เพราะงานเขียนชิ้นนี้บ่งบอกถึงความเป็นมนุษย์ของท่านกฤษณมูรติได้อย่างเฉียบขาดและเฉียบคมด้วย หนังสือกล่าวถึงการศึกษาที่ไม่ได้สอนให้พลเมืองเป็นนักปฏิวัติที่แท้จริง กลับสอนนักเรียน นักศึกษา จมครํ่าเคร่งกับการศึกษาที่ไร้ทางออก ผมว่าหนังสือเล่มนี้เหมาะสำหรับคนที่จะรู้จักกฤษณมูรติ ได้เป็นอย่างดี เพราะเป็นงานเขียนสำหรับนักเรียน นักศึกษาค้นหาความหมายของชีวิต ตั้งแต่เด็กจนโตว่าการศึกษาทุกวันนี้กำลังเดินไปทางไหน และตัวเรากำลังเดินไปทางไหน เป้าหมายสำคัญของหนังสือเล่มนี้คือการกบฏต่อสังคม ต่อจารีตประเพณีศาสนา รวมทั้งความเชื่อที่มีดั้งเดิมทั้งหมด การศึกษาทุกวันนี้ไม่ได้สอนให้เราคิดเป็น แต่สอนให้เราเป็นคนคิดตาม จนเราไม่ได้มีความคิดของตัวเอง จนเราเป็นคนมือสองตลอดชีวิต เล่มนี้เหมาะสำหรับคนที่ศึกษาหรือกำลังค้นหาความหมายชีวิตอย่างมาก เพราะมันให้เรากบฏต่อความเชื่อดั้งเดิมที่มีอยู่ในสังคม สู่การแสวงหาสิ่งใหม่ของสังคม ที่ไม่ได้อยู่ในกรอบความเชื่อ นั้นคือกบฏและค้นหาความหมายของชิวิต ผมคิดว่าหนังสือเล่มนี้เหมาะสำหรับคนหนุ่มสาวที่ค้นหาความหมายของชีวิตด้วย การค้นหาสัจจะหรือพระเจ้า หรือการตั้งคำถามกับความเชื่อทุกอย่าง หนังสือเล่มนี้จะพาท่านดำดิ่งและแหกกฏทุกความเชื่อที่สังคมมี เพื่อให้เราเป็นตัวของเราเอง นั้นคือการค้นหาความหมายของชีวิตที่แท้จริง









ผู้ถาม : เราจะเป็นอิสระจากการพึ่งพิงได้อย่างไร ตราบใดที่เรายังใช้ชีวิตอยู่ในสังคม

กฤษณมูรติ : เธอเข้าใจว่าสังคมคืออะไรหรือ สังคมคือความสัมพันธ์ระหว่างคนกับคนใช่หรือไม่ อย่าทำให้มันซับซ้อน อย่าอ้างอิงตำราหลายเล่ม จงคิดง่ายๆ แล้วเธอจะเห็นว่าสังคมก็คือความสัมพันธ์ระหว่างเธอ ฉัน และคนอื่นๆ ความสัมพันธ์ของมนุษย์ก่อให้เกิดสังคม และสังคมของเราทุกวันนี้สร้างขึ้นบนพื้นฐานของความสัมพันธ์ที่อยากมี อยากได้ อยากครอบครอง เพราะพวกเราต้องการเงิน อำนาจ ทรัพย์สมบัติ ตำแหน่งหน้าที่ ไม่ว่าระดับใดก็ระดับหนึ่ง เราต้องการสถานภาพ อภิสิทธิ์ เราจึงสร้างสังคมแห่งความละโมบโลภมาก ตราบใดที่เรายังเป็นคนคิดแต่จะกอบโกย ตราบใดที่เราดิ้นรนไขว่คว้าตำแหน่ง เกียรติยศ อำนาจ และสิ่งที่กล่าวมาทั้งหมด เราก็จะเป็นส่วนหนึ่งของสังคมนี้และต้องพึ่งพาขึ้นกับมัน แต่ถ้าเราไม่ต้องการสิ่งเหล่านี้เลย และดำรงอยู่ในสภาพที่เรียบง่ายและอ่อนน้อมต่อชีวิตอย่างยิ่งแล้ว เราก็จะเป็นอิสระจากสื่งเหล่านั้น เรากบฏและแตกหักกับสังคมเยี่ยงนี้
น่าเสียดาย ที่การศึกษาในปัจจุบันกลับมุ่งหมายที่จะทำให้เธอยอมทำตามและปรับตัว ให้เข้าสังคมแห่งความอยากได้มาเพื่อครอบครอง นั่นคือเรื่องเดียวที่พ่อแม่ ครูอาจารย์ของเธอ และตำราเรียนของเธอมุ่งเน้น ตราบใดที่เธอสยบยอม ตราบใดที่เธอทะเยอทะยาน กอบโกย คดโกงและสามารถทำลายผู้อื่นเพื่อแย่งชิงตำแหน่งและอำนาจ พวกเขาจึงจะถือว่าเธอเป็นพลเมืองที่น่านับถือ เธอได้รับการบ่มเพาะให้ทำตัวเข้ากับสังคมเยี่ยงนั้น แต่นั้นไม่ใช่การศึกษา มันเป็นเพียงกระบวนการที่กำหนดเธอให้ยอมทำตามระบบแบบแผน หน้าที่ที่แท้ของการศึกษามิใช่สร้างเธอออกมาเป็นเสมียน ผู้พิพากษา หรือนายกรัฐมนตรี แต่จะต้องช่วยให้เธอเข้าใจโครงสร้างทั้งหมดของสังคมที่ผุกร่อนนี้ และปล่อยให้เธอเติบโตอย่างมีอิสระ เพื่อให้เธอทะลวงฝ่าออกไปและสร้างสังคมใหม่ โลกใหม่ที่แตกต่างออกไป ต้องมีผู้ที่พร้อมกบฏ มิใช่กบฏเพียงบางส่วน แต่ทั้งหมดทุกส่วน เพราะผู้กบฏต่อโลกเก่าเท่านั้นที่จะสร้างโลกใหม่ขึ้นได้ โลกซึ่งไม่ได้ตั้งอยู่บนพื้นฐานของความละโมบอยากได้อำนาจและอภิสิทธิ์